3 doz yüzde 95 etkili
Yeni varyantları ile hız kazanan korona virüsünün Omicron varyantının diğer varyantlardan daha hafif olmadığını söyleyen TTB Halk Sağlığı Uzmanı Dr. Nasır Nesanır, “Aşısız ya da eksik doz aşılı olmak hem delta hem Omicron varyantından dolayı hastaneye yatışı ve ölümü arttırıyor” dedi
İki yıldır süren Koronavirüs’ün etkisini azaltmak yerine yeni varyantları ile artışa geçmesi endişeleri de artırıyor. Aşısız olanlar ya da eksik doz aşılı olanlar, delta ve omicron varyantlarına bağlı ölümlerde büyük risk taşıyor.
Konuyla ilgili görüştüğümüz Türk Tabipleri Birliği Halk Sağlığı Kolu Başkanı ve Pandemi Çalışma Grubu Üyesi Nasır Nesanır, “Türkiye’de tam doz (üç doz ve fazlası) aşılı nüfus oranının yüzde 30’larda olması, tehlikenin hepimiz açısından büyüklüğünü ortaya koymaktadır” dedi.
OMİCRON “DAHA HAFİF” DEĞİL
Nesanır, Omicron varyantı ile ilgili şunları söyledi: “Omicron, öbür varyantlara göre daha az şiddetli ise ölüm sayıları kimi ülkelerde neden düşmüyor ya da kimi ülkelerde neden artıyor? Bu nokta çok önemli. Omicron vakalarının aralık ve ocak aylarında artması nedeniyle, dünyanın dört bir yanındaki hastaneler milyonlarca başvuruyla mücadele etti. Omicron varyantı büyük olasılıkla beş hafta içinde bu varyanttan önceki pandemi sürecinde etkilenen insan sayısından fazlasını enfekte etti. Omicron daha çok bulaşıcıdır, daha az şiddetlidir ancak kesinlikle ‘daha hafif’ değildir. Nitekim omicron hastalarının hastaneye yatış riski yüzde 53, yoğun bakım ünitesine kabul riski yüzde 74 ve ölüm riski yüzde 91. Yüksek sayıda hastaneye yatış ve ölüm olacağı göz ardı edilmemelidir.”
“3 DOZ YÜZDE 95 ETKİLİ”
Toplumda omicron varyantı hakim iken hastanede yatanlarda delta varyantının hakim olduğunu ve 2022 Ocak ayında ölümlerin önemli bir bölümünün delta varyantından kaynaklandığını belirten Nesanır, “Aşısız ya da eksik doz aşılı olmak hem delta hem omicron varyantından dolayı hastaneye yatışı ve ölümü arttırıyor. 65 yaş ve üstü aşılanmamış yetişkinlerin tam doz aşılı yaşıtlarına göre hastaneye yatma oranı 52 kat daha fazladır. Üç doz mRNA aşılı olmanın omicron varyantından hastaneye yatmayı veya ölümü önlemede yaklaşık yüzde 95 etkili; iki doz aşılı olmanın ise yüzde 80 ile 85 arasında etkili olduğunu biliyoruz. Bulgular, herhangi bir koronavirüs (COVID-19) aşısının ikinci dozundan yaklaşık 6 ay sonra, 50 yaş ve üzerindekilerde omicrondan kaynaklı ölüme karşı korumada yaklaşık yüzde 60 daha fazla koruyucu olduğunu göstermektedir” dedi ve şöyle devam etti: “Tek doz Pfizer-BionTech aşısının ek dozunun hastaneye yatışa karşı etkinliği yaklaşık yüzde 90 iken, 10 ile 14 hafta sonra yüzde 75'e düştüğünü ortaya koyan bir çalışma vardır. Omicron varyantında, semptomatik enfeksiyon için iki doz aşının koruma yeterliliği 25 hafta sonra yüzde 9 iken, bir ek doz aşının ardından bu koruma 2 hafta sonra yüzde 63'e yükselmiştir. Bu durum 2 doz COVID-19 aşısının semptomatik omicron enfeksiyonuna karşı yalnızca orta düzeyde ve kısa süreli koruma sağladığını, bunun da üç ve daha fazla doz aşının yaşamsallığını ortaya koyduğunu söyleyebiliriz. Türkiye’de tam doz (üç doz ve fazlası) aşılı nüfus oranının yüzde 30’larda olması tehlikenin hepimiz, özellikle de 60 yaş üstü ve ek hastalığı olanlar açısından büyüklüğünü ortaya koymaktadır.
“ZORUNLU DÜZENLEMELER YAPILMALI”
Nesanır, “COVID-19 dışı nedenlerden ölenlerin kimilerinin PCR test sonuçlarının pozitif çıkması ve bunların bazı ülkelerde COVID-19 ölümü sayılması, COVID-19’dan ölümlerin sayısını artırmaktadır. Örneğin Güney Afrika’da Omicron dalgasında PCR testi pozitif olanların yüzde 75’inde akciğer bulgusu yok iken kişi kalp krizi, kanser gibi hastalıklardan hastanede yatmıştır. Kimi ülkelerde COVID-19 hastalarına finansal destek sunulduğundan, testi pozitifler başka nedenlerden öldüğünde bile COVID-19 ölümü sayılarak ölüm sayısı artmış olarak sunulmaktadır. Kimi ülkelerde ise COVID-19 hastası iken testi negatif çıkanların hala COVID-19 hastası sayılmıyor oluşu da ayrı bir çelişkidir. Bu faktörlerin etkisi ne olursa olsun Omicron dalgasının aşılmasında ana belirleyici kesinlikle aşıdır. Omicron varyantı nedeniyle ölenlerin çok büyük çoğunluğunun aşısız veya eksik doz aşılı olduğunu göz önüne aldığımızda, başta risk grupları olmak üzere aşılama ile ilgili zorunlu düzenlemeler yapacak ya da var olan düzenlemeleri genişletecek ülkeler omicron vakalarında mevsimsel gribe göre daha az vaka ölüm hızı yaşayacaklar.” şeklinde konuştu.