Toplum Ağız Diş Sağlığı Haftası dolayısıyla gazetemize konuşan Dr. Burcu Kuru, en doğru ağız ve diş bakımının nasıl olması gerektiğini anlattı. Dr. Kuru, "Düzenli, doğru ve etkili bir ağız ve diş bakımının yapılmadığı durumlarda ağız içindeki dokularda ve dişlerde oluşacak hastalıklar, önemli sağlık sorunlarına neden olabilir" uyarısında bulundu
Ülkemizde 22 Kasım gününü içine alan hafta; toplumunun ağız ve diş sağlığı konusunda bilinçlenmesine katkı sağlamak, ağız bakımı alışkanlığına katkıda bulunmak amacıyla “Toplum Ağız Diş Sağlığı Haftası” olarak kutlanıyor. Kadıköy Belediyesi Çocuk Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi'nde Başhekim olarak görev yapan diş hekimi Burcu Kuru, ağız ve diş bakımı konusunda gazetemize konuştu.
DİŞLER NASIL FIRÇALANMALI?
İnsanlarda iyi bir genel vücut sağlığının iyi bir ağız ve diş sağlığından başladığını söyleyen Dr. Kuru, “Ağız, diş ve diş etlerinin korunması için diş fırçası ve macunla dişler günde en az iki kez, 45 derecelik açıyla yukarı ve aşağı hareketlerle fırçalanmalıdır. Her bir dişin ön ve arka yüzeyi ile çiğneme yüzeylerinin yeterli miktarda fırçalandığından emin olunmalıdır. Etkin ve yeterli fırçalamaya dil yüzeyi de dahil edilmelidir. Dişlerin ara yüz temizliğinde de mutlaka diş ipi kullanılmalıdır. Doğru ağız bakımı yapabilmek için diş fırçasının 3-4 ayda bir yenilenmesi gerekmektedir. Diş fırçası ıslatılmamalı, mercimek büyüklüğünde macun sıkılmalıdır. 45 derecelik açıyla diş etinden dişlere doğru dairesel hareketlerle süpürme işlemi yapılarak bakteri plağı uzaklaştırılmalıdır” dedi.
“ÖNEMLİ SORUNLARA NEDEN OLABİLİR”
Kuru, “Düzenli, doğru ve etkili bir ağız ve diş bakımının yapılmadığı durumlarda ağız içindeki dokularda ve dişlerde oluşacak hastalıklar, insanlarda oldukça önemli sağlık sorunlarına da sebep olabilir. Bakımsız olan bir ağız sonucu hoş olmayan bir görünüm ve koku ortaya çıkar. İnsanların sosyal, psikolojik ve fizyolojik olarak da yaşam kalitelerinin olumsuz olarak etkilendiği gözlemlenir” dedi.
COVİD-19’un henüz dişler üzerinde spesifik bir etkisinden bahsedilemeyeceğini söyleyen Dr. Kuru, “Her zamanki rutin ağız diş sağlığı bakımına ve periyodik diş hekimi kontrollerine devam edilmesi gerekmektedir. Eğer kişinin sağlıklı bir ağız ve diş sağlığı varsa senede bir kez diş hekimi kontrolü önerilmektedir” dedi.
“DÜZENSİZ BESLENME ÇÜRÜKLERİ ARTIRIR”
Beslenmenin ağız ve diş sağlığı üzerindeki etkilerine de değinen Kuru, “Ağız ve diş sağlığı beslenme ile doğrudan ilişkilidir. Bu sebeple de beslenme düzenini gözden geçirmek, diş ve diş eti hastalıklarının önüne geçilmesini sağlamaktadır. Diş sağlığı açısından zararlı olabilecek besinlerin başında şekerli gıdalar, asitli gıdalar, dişlere yapışma özelliği olan besinler geliyor. Sigara tüketimi gibi faktörler diş ve diş eti sağlığını olumsuz etkilemektedir. Dişlerin fırçalanamadığı durumlarda elma, havuç gibi diş etlerine masaj yapacak besinler tüketilmelidir. Dişlerin fırçalanmasının mümkün olmadığı durumlarda ağız temiz su ile çalkalanmalıdır. Şekerli besinler tüketildikten sonra peynir gibi çürük önleyici besinler tüketmek gerekmektedir. Fast food alışkanlıkları, kahve ve sigara tüketiminin artması, düzensiz beslenme ve stres faktörleri diş çürüklerinin artmasına yol açmaktadır. Kalsiyum içeren süt ve süt ürünleri tüketiminin de hazır gıda endüstrisi ile azalması, diş etleri hastalıklarının çoğalmasına sebep olmaktadır.”
DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR
Kuru, ağız ve diş bakımı konusunda doğru bilinen yanlışları ise şu şekilde sıraladı:
- “Sadece dişleri fırçalamak yeterlidir?” yanlış. Bakterilerin tutulmasının çok kolay olduğu dil de dişlerle birlikte fırçalanmalıdır.
- “Diş etim çok hassas, bu da kanamaya neden oluyor” yanlış. Diş eti kanaması, diş eti iltihaplanmasının başladığını gösterebildiği gibi birçok farklı nedenden dolayı da kanadığını gösterebilir.
- “Sert kıllı diş fırçası ve dişlerin sert fırçalanması dişleri daha iyi temizler” yanlış. Sert kıllara sahip diş fırçalarının dişleri daha iyi temizleyeceği herkes tarafından inanılan yaygın bir inanış. Ancak bu türdeki fırçaların dişleri aşındırabileceğini çoğu kişi göz önünde bulundurmuyor. Diş fırçası seçiminde orta sertlikte fırçalar tercih edilmelidir. Sert kıllı diş fırçaları dişlerde fırça çürüğü denen aşınmalara neden olabilir.
- “Bastırarak fırçalamak dişi daha iyi temizler” yanlış. Dişleri aşırı bir şekilde bastırarak fırçalamak, diş minesi altındaki tabakayı ortaya çıkararak daha sarı bir görüntü meydana getirir. Aynı zamanda bastırarak fırçalamak dişlerde hassasiyete, diş eti çekilmesine ve diş eti enfeksiyonuna neden olur.
- “Karbonat ve tuz ile dişleri fırçalamak dişleri beyazlatır” yanlış. Karbonat ve tuz, iri taneli maddeler olduğundan diş minesinin zedelenmesine, aşınmasına ve diş etlerinin de zarar görmesine neden olur.
- “Dişler fırçalanmadan önce macun ve diş fırçası ıslatılmalıdır” yanlış. Islatılan diş fırçasının kılları yumuşayacaktır. Ancak diş macununun köpürmesine, ağız içindeki sıvılar neden olur.
- “Süt dişlerine dolgu gerekmez” yanlış. Süt dişlerinin düşmesi ve yerine yeni dişlerin gelmesi kaçınılmazdır. Ancak zaten düşecekler diye bu dişlere dolgu gerekmediği, direkt olarak çekilmelerinin bir sonucu olmayacağını düşünmek yanlıştır. Erken zamanda çekilen süt dişleri, alttan gelen dişlerde çarpıklaşmaya neden olacaktır.
- “Diş taşı dişleri korur” yanlış. Diş taşlarının yapısı sünger gibidir ve içerisinde delikler bulunur. Bu delikler de bakteriler için uygun bir üreme alanıdır. Bu bakteriler temizlenmezse diş eti iltihaplanmasına ve çene kemiğinde erimeye neden olur. O yüzden diş taşları mutlak suretle temizlenmelidir.
- “Ufacık şeker dişe zarar vermez” yanlış. Ağızda oluşan bakteriler, şeker ve benzeri rafine karbonhidratlarla beslenirler ve asit üretirler. Şekerin kendisi diş için zararlı olmasa bile bakterilerin ürettiği asit diş minesini eriterek çürüklerin oluşmasına neden olur. Şekerli yiyecek ya da içecekler tüketildiğinde dişler su ile çalkalanmalı ya da fırçalanmalıdır.
- “Hamilelikte diş tedavisi yapılmaz” yanlış. Hamile kadınlarda en uygun tedavi dönemi üç ile altıncı ay arasındadır. Diş eti tedavisi ve diş taşı temizliği ise her dönemde yapılabilir. Gerek görülmediği sürece röntgen istenmez ve tedavi sırasında gerekiyorsa kurşun önlük kullanılabilir.
- “Diş taşlarını temizletmek daha fazla diş taşı oluşmasına neden olur” yanlış. Diş taşı temizletme işlemi, diş taşlarının oluşmasını engeller. Bunun yanı sıra uzun süre diş taşı temizletmemek, diş eti çekilmesine neden olur.
- “20 yaş dişleri mutlaka çekilmelidir” yanlış. 20 yaş dişlerinin ağız içerisinde sığabileceği yeterince yer varsa, diğer dişlerde çarpıklığa neden olmayacaksa ya da etrafındaki dişlere zarar vermeyecekse çıkmasında bir sorun yoktur. Ancak bilinmelidir ki bu dişler çıktıkları takdirde konumları bakımından temizlenmeleri zordur. Temizlenmesi zor olan bu dişler iltihabik reaksiyon verirlerse çekilmelidirler.
- “Diş ağrısına aspirin ya da alkol iyi gelir” yanlış. Diş ağrısına aspirin ya da alkol koymak o bölgede yumuşak doku yanığı oluşmasına neden olacaktır ve bu da size ağrıyı unutturabilir. Ağrı yapmaya başlayan diş bunu bir anda yapmaz. Çürük önce oluşur sonra da uzun bir süre diş sinirine kadar ilerler. Bu yüzden 6 ayda bir kontrollerinizi gerçekleştirmelisiniz.
- “Dişlerim bembeyaz o yüzden gayet sağlıklı” yanlış. Diş eti ve ağız sağlığı beyaz dişlerden çok daha fazlasını bize söyler ve bundan çok daha fazlasını gerektirir. Ağız sağlığı vücudunuzdaki birçok diğer hastalığın da teşhisinde boy gösterebilir. İltihaplanan diş etleri, vücudunuzun bağışıklık sistemini de olumsuz yönde etkiler.
Kuru son olarak şunları ekledi: “14 yıldır tamamen ücretsiz olarak hem 3-12 yaş arası çocuklara hem de yaş sınırı olmaksızın normal klinik koşullarda hekimle iş birliği içinde olamayacak kadar ağır engelli olan vatandaşlarımıza hizmet vermekteyiz. Ortodontik ve protetik tedaviler haricinde tüm ağız ve diş sağlığı tedavilerini ve de periyodik takiplerini yaparak hizmet veriyoruz. Ayrıca sağlıklı dişlere uyguladığımız koruyucu hekimlik tedavileri, ağız ve diş sağlığı hijyen eğitimleri de hizmetimizin en önemli parçasıdır.”