Çocuklarda kaza ve yaralanmalarda ilk yardım
Kadıköy Belediyesi Barış Manço Kültür Merkezi'nde gerçekleşen “Çocuklarda Kaza ve Yaralanmalardan Koruma İlk Yardım Kursu” başlıklı sağlık seminerinde, kaza ve yaralanmalar, düşmeler, zehirlenmeler ve yolcu güvenliği hakkında önemli bilgiler verildi
Kadıköy Belediyesi Sağlık İşleri Müdürlüğü ile Türk Çocuk Acil Tıp ve Yoğun Bakım Derneği işbirliğiyle Kadıköy Belediyesi Barış Manço Kültür Merkezi'nde 16 Aralık Cumartesi günü “Çocuklarda Kaza ve Yaralanmalardan Koruma İlk Yardım Kursu” başlıklı sağlık semineri düzenledi. Seminer kapsamında alanında uzman doktorlar, Çocukluk Çağı Kaza ve Yaralanmalarının Özellikleri ve Nedenleri, Bebek ve Çocuklarda Canlandırma, Düşmeler, Zehirlenmeler ve Yolcu Güvenliği başlıkları altında bilgiler verdi.
Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve Çocuk Acil Tıp Uzmanı Doç. Dr. Gülser Esen Besli, seminerdeÇocukluk Çağı Kaza ve Yaralanmalarının Özellikleri ve Nedenleri, Bebek ve Çocuklarda Canlandırma başlığında konuştu. Çocuk Acil Tıp Uzmanı Doç. Dr. Gülser Esen Besli, suni solunumu, kalp masajını, yabancı cisim yutulduğu zaman nasıl müdahale edilmesini maketler üzerinde uygulamalı olarak da gösterdi. Diğer konu başlıkları altında ise alanında uzman doktorlar, hazırladıkları video sunumlarla seminere katılım sağladı.
“KAZALARIN ÇOĞU EVDE YAŞANIYOR”
Ülkemizde ve dünyada çocuk acil servislerine başvuru nedenleri arasında kaza ve yaralanmaların ilk üç sırada yer aldığını dile getiren Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gülser Esen Besli, şöyle devam etti: “Bu kazaların büyük bir kısmı evde yaşanan önlenebilir kazalar. Çocuklarda yaşa göre yaralanma ve kazaların farklı nedenleri vardır. Bebekte ya da çocukta soluk alıp verme fonksiyonun olmaması nedeniyle vücudun oksijenden yoksun kalması durumunda solunum durmasında söz ediyoruz. Çocuklarda kalp durmasının en sık nedeni solunum kaynaklıdır. O yüzden solunumu durmuş bir hastada temel amacımız hava yolunu soluk borusunu açık tutmak. Suni solunum ile akciğerlerine oksijen gitmesini sağlamak. Ve kalp masajı ile suni bir kalp pompası işlevi yapmak.
Kazalarda ve yaralanmalarda temel yaşam desteği çok önemli. Öncelikle kendimizin ve kaza geçirmiş çocuğun güvenliğini sağlamalıyız. Güvenli bir alanda müdahale etmeliyiz. Etraftaki kalabalığı dağıtmalıyız. Uyarılara yanıt veriyor mu, nefes alıp veriyor mu buna bakmalıyız. Bu süreçte 112'yi aramış olmamız gerekiyor. Çocuk nefes alıp vermiyor, sorulara cevap vermiyorsa kalp masajı ve suni solunuma başlamak gerekiyor.”
“DOĞRU CANLANDIRMAYI BAŞLATMALIYIZ”
Besli acil müdahale gereken durumlarda hemen 112’nin aranması gerektiğini hatırlatarak , “Sağlık ekibi gelene kadar doğru canlandırma uygulamasını başlatmalıyız ve sürdürmeliyiz. Siz bu iki adımı yapabilirseniz bir çocuğun ve bebeğin hayata sağlıklı bir şekilde tutunmasını desteklemiş olursunuz. Kalp masajı ile başlayacağız. 30 kere kalbine bası yapacağız.Sonra hava yolunu açıp iki defa kurtarıcı suni soluk hava vereceğiz. Beş kere bu döngüyü yapmak gerekecek. Sonra kontrol edeceğiz. Uyanma ve nefes alıp verme gördüğünüz anda ya da 112 geldiğinde bırakabilirsiniz. Bebeklerde ve çocuklarda kalp masajı yapma tekniği farklı.” diye konuştu.
Çocuklarda sık görülen boğulma ve cisim yutma hakkında da bilgiler veren Doç. Dr. Gülser Esen Besli, “Çocuklar yetişkin gözetiminde havuza ya da denize girmeli. Havuzda oyuncak bırakılmamalı. Can yeleği ya da simide güvenmeyin. Su dolu bir küvet tehlike barındırır. O yüzden gözünüz çocukta olmalı. Çocuklara da bu konuda eğitim verilmeli. Çocuklar bizim gibi değiller. Gülerken de oynarken de bir şeyler yiyebilir. O yüzden soluk borusuna yiyecek parçaları kaçabilir. Hırıltılı nefes alıp verme, morarma, ani öksürük varsa havayolunun tıkandığının belirtisidir. Bebek sırt üstü yatmalı. Yorgan ve yastık kullanmamalıyız. Yüzünü ve kafasını tülbent gibi şeylerle kapatmamalıyız. Anne ile aynı yatakta uyumamalı. Kıyafete emzik, boynuna kolye takılmamalı. Oyuncaklar yerde bırakılmamalı” diye konuştu.
Video sunum ile katılımcılara düşmeler ve kesiler konusunda bilgi paylaşımı yapan Mersin Şehir Hastanesi'nde Çocuk Acil Uzmanı Doktor Gamze Gökulu, “Çocuklarda nedensiz düşmeler olur. Çünkü merak ederler. Önlemler alarak düşmeden kaynaklanan zararları önleyebiliriz. Okulda, evde, oyun alanlarında güvenliği sağlamalıyız. Pencere altlarına koltuk konulmamalı. Merdivenlerde korkuluk olmalı. Kitaplık, televizyon duvara monte edilmeli. Sivri köşeli eşyalar tercih edilmemeli. Halı ve kilim kaygan olmamalı. Yürüteç kullanılmamalı. Bıçak, makas yüksek yerlerde kilitli dolaplarda olmalı. Mama sandalyesinde kemer bağlanmalı. Cam, porselen gibi eşyalar ortamda bulundurulmamalı.” dedi.
“ÇOCUĞUN YANINDA İLAÇ İÇMEYİN”
Zehirlenmelerin çocuk ölüm nedenleri arasında önlenebilir nedenler arasında yer aldığının altını çizen Eskişehir Osmangazi Ünivertesi'nden Prof. Dr. Sabiha Şahin ise şu uyarılarda bulundu:“ Çocukluk çağında sık görülen ve hayati tehlikeye neden olan zehirlenmeler çoğunlukla anne ve babaların kullandığı ilaçları ortada bırakmaları nedeniyle yaşanıyor. Bilinç bulanıklığı, kalp ritim bozukluğu, ishal, terleme varsa zehirlenmeden şüphelenebiliriz. Çamaşır suyu gibi madde içtiyse kusturulmamalı, süt ve ayran içirilmemeli. İlaçları çocuğun yanında içmeyin. Temizlik malzemeleri kendi kaplarında ve ulaşılamayacak yerde olmalı.”
“UYGUN OTO KOLTUĞU KULLANILMALI”
Çocuk Acil Uzmanı Doktor Orkun Aydın da yol ve yolcu güvenliği hakkında şunları söyledi: “ Dünya Sağlık Örgütü'ne göre her 4 dakikada bir çocuk trafik kazasında hayatını kaybediyor. UNICEF'in yaptığı bir araştırmaya göre de 5 ile 14 yaş arasındaki çocuk ölümlerin yaklaşık yüzde 20'si trafik kazalarından kaynaklanıyor. Hem ebeveyn hem sürücü olarak hem de yaya olarak sorumluluklarımız var. Araç içinde seyahat ederken çocuklara uygun oto koltuğu kullanılmalı. Emniyet kemeri kullanımında hassas olmalıyız.”