Denetimsiz ürünler cilt sağlığını tehdit ediyor
Denetimsiz ürünler yalnızca cilde zarar vermekle kalmıyor, uzun vadede kalıcı sağlık sorunlarına da yol açabiliyor. Dermatoloji Uzmanı Dr. Esra Eşbah, sahte ürünleri tespit ve şikayet etmek için Ürün Takip Sistemi (ÜTS) kullanımını öneriyor
Sağlık Bakanlığı'nın yürüttüğü denetimlerde, 419 kozmetik ürünün mevzuata aykırı olduğu tespit edildi. 61 bin 562 sahte ve kaçak ürün imha edilirken, 17 kişi ve firma hakkında suç duyurusunda bulunuldu. Toplamda 93 milyon liraya yakın idari para cezası kesildi. Piyasada bulunan denetimsiz, içeriği belirsiz ürünler ciltte tahrişe neden olmakla kalmıyor, uzun vadede alerji, pigmentasyon bozuklukları hatta kalıcı hasarlara sebep olabiliyor. Gazete Kadıköy olarak görüştüğümüz Dermatoloji Uzmanı Dr. Esra Eşbah, “Kozmetik ürünlerinin içerikleri konusunda bilgiye erişim zor. Cep telefonlarımıza Ürün Takip Sistemi (ÜTS) indirerek ürün satın alırken gerekli kontrolleri yapabiliriz.” dedi.
“İLAÇ DEĞİL, DESTEKLEYİCİ ÜRÜN”
Eşbah, kozmetik ürünlerin kısa vadeli estetik faydalar sağladığını belirterek şunları söyledi: “Bizler, yönetmelik olarak bir sınıflandırma olmasa da kozmetik ürünleri sadece kozmetik ve dermokozmetik olarak kategorize ediyoruz. Kozmetik ürünler (fondöten, ruj, aydınlatıcı gibi) cilde ‘o an’ için güzel görünüm sağlar. Uzun vadeli etki beklemezsiniz; yeter ki size zarar vermesin ve cilt tipinize uygun olsun. Örneğin, akneye meyilli bir cildiniz varsa su bazlı, komedojenik olmayan ürünleri; hassas cildiniz varsa parfümsüz ürünleri tercih etmek önemli. Dermokozmetikler, bilimle desteklenen, aktif içerikler barındıran ürünlerdir. Akne sorunu, leke oluşumu, cilt bariyerini desteklemek gibi amaçlara hizmet eder. Ancak şunu net söylemek lazım: bu ürünler çoğunlukla epidermis dediğimiz cildin en üst tabakasıyla sınırlıdır. Onun altındaki dermis tabakasına, yani derin dokulara ulaşma kapasitesine sahip değildir. Yani bunlar ilaç değil, destekleyici kozmetik ürünlerdir.”
“ÜTS ÜZERİNDEN KONTROL EDİLEBİLİR”
Kozmetik ürünlerinin içerikleri konusunda bilgiye erişimin zor olduğunu belirten Eşbah, “Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) tarafından ara ara güncellenen yasaklı içerikler listesi var ve bu listede yüzlerce içerik bulunuyor; bizim hepsini bilmemiz imkansız. Fakat Ürün Takip Sistemi (ÜTS) üzerinden gerekli kontrolleri yapabiliriz. Sağlık Bakanlığı denetimindeki bu sistemi cep telefonlarımıza indirip satın alacağımız ürünün barkodunu okutarak ‘denetim yapılmış ve kayıtlı bir ürün mü’ diye kontrol edebiliriz” dedi ve sahte ürünlerin barkod kopyalama riski olduğuna da dikkat çekerek bu durumda neler yapılması gerektiğine değindi: “Barkodu tekrar okuttuğumuzda, ürün kayıtlı olsa dahi en alt kısımda şikayet sekmesi var; oraya tıklayarak şikayet edebiliriz. Bu sayede ürün kontrolü sağlanır ve aynı barkodlu ürün sahte ise ortaya çıkar.”
“DOKTORA BAŞVURMADAN UYGULAMA YAPILMAMALI”
Cilt bakımında yapılan yaygın hatalara da değinen Eşbah, doğal gibi görünen bazı uygulamaların da zararlı olabileceğine dikkat çekti. Eşbah, “Cilt pH’ıyla uyumlu olmayan, ani değişim vadeden, kaynağı bilinmeyen maskeler; sirke ve karbonat maskeleri gibi doğal reçeteler risklidir. Rozase hastaları, tanı konmadan lezyonlarını akne sanıp asitli kozmetikler kullanabiliyorlar. Bu sebeple doktor önerisi olmadan yapılan uygulamalar ve kullanılan dermokozmetikler zarar verici olabilir. Cilt bakım rutini için kişi öncelikle bazal bir cilt bakım rutini oturtmalıdır. Temizleyici, nemlendirici ve güneş koruyucu bu rutinin temelidir. Bu rutinde istikrar sağlandıktan sonra serumlar eklenerek devam edilir. Bunların da yeterli olmadığı durumlarda dermatoloğa başvurulmalıdır.” şeklinde konuştu.
“VÜCUT SAĞLIĞI CİLT SAĞLIĞINI ETKİLİYOR”
Eşbah, cilt sağlığını korumak için yaşam tarzının da önemine dikkat çekti: “Dengeli beslenme, sigara kullanmamak ve uyku düzeni, stres kontrolüyle birlikte genel beden sağlığına katkı sağlar. Genel vücut sağlığımız cilt sağlığımızla paralel seyrediyor. Deri kanseri tanısı en erken hastanın kendi kontrolüyle konulabilir. Özellikle çok sayıda beni olan kişiler, aylık çıplak gözle kendi benlerini kontrol edip, herhangi bir değişiklik fark ettiklerinde dermatoloğa başvurmalıdır. Cilt bakımında ‘az ama öz’ yaklaşımı, minimal bir rutini istikrarlı şekilde uygulamak ve belirli bir etkinin görülmesi için 6–8 hafta beklemek gerekir. Bu süre geçmeden ürün eklemek veya sık değiştirmek fayda yerine zarar verebilir.”