Deprem korkusuyla başa çıkmak...
Geçtiğimiz ay Van’da meydana gelen deprem, hepimizde geçmişten gelen deprem korkusunu canlandırdı. Peki bu sorunla baş etmek için neler yapmamız gerekiyor?
Geçtiğimiz ay Van’da meydana gelen deprem, hepimizde geçmişten gelen deprem korkusunu canlandırdı. Peki bu sorunla baş etmek için neler yapmamız gerekiyor?
Van'da yaşanan 7.2 büyüklüğündeki deprem, bölge insanına travma yaşatırken, Türkiye'nin diğer illerinde yaşayanları da “deprem korkusu” sardı. Peki deprem fobisi nedir ve nasıl aşılabilir?
Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları E.A. Hastanesi (BRSHH) Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. K. Fatih Yavuz, depremin de diğer doğal afetler gibi hepimizde yoğun olumsuz duygulara yol açabileceğini söylüyor. Her durumda olabildiği gibi deprem ile ilgili de gerekli olan derecenin üzerinde abartılı korku yaşayanlarında bulunduğunu belirten Yavuz, “Deprem gibi doğal afetlerle ilgili fobilerde ise korkulan durum kişinin ailesini, yakınlarını, çevresini hatta toplumu da içerisine alan çok daha kapsamlı ve dehşet verici bir özelliğe sahiptir. Deprem korkusu, kişilerde basit fobi olarak ortaya çıkabileceği gibi ‘travma sonrası stres bozukluğu’ olarak da ortaya çıkabilir” diyor. Yavuz, gerçekleşen bir deprem sırasında o bölgede bulunup bizzat depremi yaşayan kişilerde travma sonrası stres bozukluğu görülme riskinin daha yüksek olduğuna dikkat çekerek, deprem korkusuna eşlik eden belirli ortak bulguları şöyle sıralıyor;
· Depremden bahsederken veya bir depremle karşılaşıldığında çok yoğun kaygı ve korku yaşanması.
· Bu kaygı ve korku ortaya çıktığında bu duyguları kontrol altına almak için çaba gösterilmesi ancak yine de kontrol edilemediğinin düşünülmesi.
· Yoğun kaygı ve korku nedeniyle yaşam kalitesinin ve işlevlerinin bozulması.
· Depremle karşılaşmamak için kaçınma davranışlarının sergilenmesi veya depreme karşı alınması gereken her önlemin mutlaka yerine getirilmesi gerektiği düşüncesi.
İLAÇ VE PSİKOTERAPİ TEDAVİSİ
Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. K. Fatih Yavuz, deprem fobisinin tedavisine dair şunları anlatıyor: “İlaçlar, deprem korkusunun tedavisinde kullanılan etkili bir yöntemdir. İlaç kullanan ve bu tedaviden fayda gören kişi depremle ilgili bir yoğun korku ve kaygı hissetmez, bu yoğun duygulara eşlik eden fiziksel şikâyetleri de ortadan kalkar. Ancak kişinin deprem riski ve zararları hakkındaki abartılı inançları hâlâ devam eder. Deprem korkusunun tedavisinde etkili olan bir diğer yöntem ise bilişsel-davranışçı psikoterapilerdir. Bilişsel ve davranışçı müdahaleler olarak iki kısımda uygulanan bu yöntemle kişiler olası bir depremle ilgili gerçekçi olmayan inanışları ve düşüncelerini test etme ve bunların yerine daha gerçekçi bir şekilde düşünebilme imkanına kavuşurlar. Eğitimli psikoterapistler ve değişime istekli danışanların elbirliği şeklinde devam edecek bir psikoterapi süreciyle deprem korkusunun duygusal, fiziksel ve zihinsel belirtileri ortadan kalkar, kaçınma davranışları sonlanır ve rahatsızlığın tekrarlama ihtimali çok daha az olur.”