Dikkat edin tadınız kaçmasın!
Şeker hastalığı olarak bilinen diyabetin görülme sıklılığı her geçen yıl artmaya başladı. Diyabetin belirtilerini, hangi hastalıklara yol açtığını ve nelere dikkat etmemiz gerektiğini Kadıköy Belediyesi Dr. Rana Beşe Sağlık Polikliniği İç Hastalıkları Uzmanı Ayşe Gül Karaçam’la konuştuk
Halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen diyabetin görülme sıklılığının artmaya başladığı uzmanlar tarafından sürekli olarak dile getiriliyor. Örneğin Türkiye’de her 3 kişiden biri şeker (diyabet) hastalığının başlangıcı kabul edilen pre-diyabet (gizli şeker) hastası. Özellikle paketli ve hazır gıdaların çok fazla tüketilmesi artışın önemli nedenleri arasında gösteriliyor. Biz de 14 Kasım Dünya Diyabet Günü nedeniyle diyabet hastalığının belirtileri başta olmak üzere konuyla ilgili birçok soruyu Kadıköy Belediyesi Dr. Rana Beşe Sağlık Polikliniği İç Hastalıkları Uzmanı Ayşe Gül Karaçam'a sorduk.
- Diyabeti nasıl tanımlarız?
Diyabet, karbonhidrat metabolizma bozukluğu sonucu gelişen protein ve yağ metabolizmasını da etkileyen kronik bir hastalıktır. Açlık şekeri 125'in üzerindeyse diyabet, açlık şekeri 100-125 arası ise bozulmuş açlık, 2 saatlik tokluk kan şekeri 140-200 arası ise gizli şeker, 200'ün üstü ise diyabet tanısı konulmakta.
- Diyabet nasıl sınıflandırılıyor?
Diyabetin yüzde 90'ı tip 2, yüzde 10'da tip 1'dir. Tip 1 diyabet otoimmün (bağışıklık sistemi ) veya çevresel faktörlerle ortaya çıkabilir. İnsülin deposu tamamen tükenmiştir ve gürültülü bir tablo ile ortaya çıkmaktadır. Hastanın hastaneye yatması ve insülin ile tedavi edilmesi gerekmektedir. Genetik faktörlerin etkili olduğu Tip 2 diyabet genellikle 40 yaşından sonra görülmekte. Kötü beslenme, hareketsizlik ve kilo fazlalılığı diyabet hastalığının daha erken ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Yaşam tarzının değiştirilmesi ile önlenilebilen veya geciktirilebilen bir hastalıktır.
- Hastalığın belirtileri nelerdir?
Çok su içme, sık idrar çıkma, ağız kuruması, kilo kaybı veya alımı, halsizlik, bulanık görme, uyku hali ve kaşıntı gibi belirtileri vardır. Bazı hastalarda bu yakınmalarla tanı konurken, bazı hastalarda tablo çok ağırlaşmadıkça belirtiler görülmeyebilir. O yüzden rutin tetkiklerin yapılması uygundur. Şeker taramalarının da önemi vardır. Özellikle riskli grupların (ailede diyabetik birey sayısının fazla olması, 4 kg üzerinde iri bebek sahibi olmak gibi) taranması önem taşır.
- Hangi hastalıklara yol açar?
Diyabet organlara giden damarları tuttuğu için her organı etkiler. Etkilenen en belli başlı organlar göz, böbrekler ve sinir uçlarıdır. Diyabetik bireylerde kalp damar hastalıkları 2-3 kat fazladır. Diyabet görme kaybına kadar giden göz sorunlarına neden olmaktadır. Son dönem böbrek yetmezliğinin en sık nedeni de diyabettir.
- Diyabetli birey olmamak için neler yapmalıyız?
Diyabetli bireyler beslenmelerine, düzenli doktor kontrollerine ve egzersizlerine dikkat etmeli. Diyabetli bir birey olmamak için toplum olarak ideal kilomuza ulaşmaya çalışmamız, ideal kilomuzu korumamız, düzenli beslenmemiz ve hareket etmemiz gerekmektedir.