Yasemin ÇELİK
SGK, ortalama fiyatı 5 bin TL olan işitme cihazlarının bedelinin sadece 675 TL’ye kadar olan kısmını karşılıyor. Diğer kulak için gerekli ikinci cihazı almak isteyenler ise 6 ay beklemek zorunda bırakılıyor ve bunun yine sadece 675 TL’si karşılanıyor.
5 yılda bir yenilenen cihazlar için ödenen bu miktar işitme zorluğu çeken hastaların ihtiyacını çoğu zaman karşılamıyor. Çünkü işitme cihazlarının fiyatı 1350 TL'den başlıyor, iyileri 20 bin TL’ye kadar çıkıyor.
Kadıköy Söğütlüçeşme Caddesi’nde sıkça karşımıza çıkan işitme cihazı satış ve uygulama merkezlerinden birine giriyoruz ve Odyometrist Seyfettin Yıldız’a merak ettiklerimizi soruyoruz. Yıldız işitme sorunu yaşayan hastaların bazen bu cihazları alabilmek için bankadan kredi bile çektiğini söylüyor…
-Hastalar işitme cihazlarının fiyatlarını nasıl buluyor?
İşitme cihazı almaya gelen hastaların çoğu fiyatları pahalı bulduğu için tepki gösteriyor. Çünkü asgari ücret alan bir kişinin normal kalitede bir cihaz alması çok zor. Çocuk hastalar geliyor mesela, ebeveynleri ‘Benim durumum yok’ diyor. Bütçesi olmadığı için alamıyorlar. Yüz hastamızdan yetmiş beşi cihaz almak için kredi çektiklerini söylüyor.
BOZULDUYSA 5 YIL DUYMA
-Kaç yılda bir SGK ödeneği ile yeni bir işitme cihazı alınabiliyor? Mesela kaza geçirdiniz ve cihazınız bozuldu, SGK bunun için tekrar size ödenek veriyor mu?
5 yılda bir tek kulağa rapor veriliyor, diğer kulak için ise 6 ay sonra rapor alınabiliyor. Kaza vs. olaylarda cihaz kullanılmaz hale geldiğinde ise 5 yılı doldurmuş olmanız gerekiyor.
-Peki Türkiye’de işitme cihazı kullananların sayısı çok mu?
Evet, çok fazla. İşitme engeli olduğu halde işitme cihazı kullanmayan, farkında olmayan da çok ve bunlar istatistiklere girmiyor.
-Hiç alamayan var mı?
Var, mesela genç hastalar estetik görünümlü cihazları tercih ediyor. Bu tür ergonomik cihazların fiyatları ise çok yüksek olduğu için alamıyorlar. İstedikleri cihazı alamadıkları zaman hem duymakta, hem de anlamakta zorluk yaşıyorlar. Keşke SGK daha fazlasını karşılasaydı biz de hastalarımızın isteklerine cevap verebilseydik.
“DUYMA KALİTESİNE BAKILMALI”
-Duyma kaybı yaşayan hastalar için ne önerirsiniz?
Öncelikle yaşam kalitelerini yükseltmek için kullandıkları cihazın görüntüsüne değil duyma kalitesine bakmalarını öneriyorum. Diğer türlü duyma ve anlama kaybı giderek ilerleyecektir. Yaş aldıklarında ise cihazlar sonuç vermeyecektir.
“RUH SAĞLIĞIMIZLA DA OYNANIYOR”
Şu anda 22 yaşında olan Enes Ganim, 5 yaşından itibaren işitme cihazı ile başladığı yolculuğu anlatırken “Sadece anne ve baba diyebiliyordum, çünkü duymuyordum. Dedemin duymadığımı fark etmiş olması en büyük şansımdı. Sonrasında ailem beni kulak burun boğaz doktoruna götürdü. Geç fark edilmiş olsaydı belki cihaz bile işe yaramayacaktı. Çünkü işitme kaybının tedavisi yok” diyor.
Doktorun ailesine işitme cihazı kullanması gerektiğini söylediğini ifade eden Enes Ganim şöyle devam ediyor:
“Ailem ilk önce düşük maliyetli bir işitme cihaz alıyor. İlk aylarda işe yaradığını sonrasında ise yetersiz geldiğini anlıyorlar. SGK’nın vermiş olduğu ödenek desteği ve kendilerinin tamamlamak için koyduğu para da çöpe gidiyor. Bu defa iyi bir cihaz almak için güçbirliği yapıyorlar. Çünkü babam işçi olduğu için verilen rakamlar çok geliyor. Bunun üzerine çözüm olarak annem bileziklerini satıyor. Babam da akrabalardan borç falan alıyor. Şimdi onları daha iyi anlıyorum. Çünkü artık işitme cihazımı kendim alıyorum. En düşük işitme cihazının fiyatı 1350 TL’den başlayıp 20 binlere kadar devam ediyor. Tabii düşük maliyetli işitme cihazı işime yaramadığı için de para biriktirmek zorunda kalıyorum. Örneğin bazı hastalar kulaklık takmasına rağmen duyamıyor, çünkü kullandıkları işitme cihazının işlevi yok. SGK sadece bizim kulak sağlığımızla değil aynı zamanda ruh sağlığımızla da oynuyor açıkçası… Umarım buna en kısa zamanda çözüm bulurlar.”
ODYOMETRİST KİMDİR?
Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokullarının Odyometri programlarından mezun; endikasyonu belirlenmiş hastalara ilgili ekipmanı kullanarak gerekli testleri uygulayan, tanıya yardımcı, sağlık meslek mensubu.