Erken tanıya dikkat!
Kadıköy Belediyesi Mamografi ve Kadın Sağlığı Merkezi’nden Dr. Serap Akın’la “Meme Kanseri Bilinçlendirme Ayı” kapsamında meme kanserini ve tedavisini konuştuk
Eylül BİROL
Kadıköy Belediyesi Mamografi ve Kadın Sağlığı Merkezi Meme Polikliniği’nde üç yıldır çalışma yürüten Dr. Serap Akın’a meme kanseriyle ilgili merak edilenleri sorduk…
Meme polikliniğinde neler yapılıyor?
Meme polikliniğine gelenler erken tanının bilincine varmış insanlar oluyor. Telefon veya başvuru ile merkezimize geliyorlar. Öncelikle meme polikliniğinde kendileri ile görüşmeler yapılıyor, bir takım sorular soruluyor. Meme ile ilgili geçmiş bilgiler elde ediliyor. Meme muayenesi yapılıyor ve de aynı seansta kendilerinin meme muayenelerinin nasıl yapılacağına dair bilgi de veriliyor. Burada aynı zamanda onu da öğrenmiş oluyorlar. Tüm edindiğimiz bilgilerle birlikte gelen kişinin hangi görüntüleme yöntemine uygun olduğunu tespit ediyoruz. Meme kanserinde tarama yöntemi mamografi ile başlıyor çünkü mamografi temel olarak bize meme hakkında bir bütün olarak bilgi veriyor.
SİMETRİ ÖNEMLİ
Mamografi ne işe yarıyor?
Her iki memeyi aynı anda görme şansımız oluyor. Böylece karşılaştırma şansı elde ediyoruz çünkü memelerde simetri bizim için önemli. Sağ memenin üst köşesinde ne varsa, sol memenin üst köşesinde de aynı şeyin olmasını bekliyoruz genel anlamda. Bunları bize mamografi veriyor. Ayrıca küçücük kireçlenmeleri ve bunların tiplemelerini de mamografide net olarak görmekteyiz. Mamografi ile ilgili bir takım çekinceler var ama dediğim gibi mamografi memenin tarama yöntemi bize meme hakkında genel ipuçları veriyor ve bu ipuçları bizim için önümüzü görmemiz açısından çok önemli.
Ne gibi çekinceler oluyor?
Radyasyon açısından çekinceler var. Tabii bir de uygulama olarak da bir parça sıkıntılı. Memeye basınç uygulanması kişilerde ürkme oluşturuyor. Dediğim gibi elde ettiğimiz bilgiler bizim için önemli. Mamografide elde ettiğimiz bilgiler sonrasında yine ikinci aşama tetkiklere geliyoruz. Mamografinin içinde göremediğimiz noktalara ultrasonla ulaşıyoruz. Mamografide bize bir şeyler var olarak söyleniyorsa yine onları ayrıntılı görmek için ultrasona başvuruyoruz. Orada gördüklerimizin boyutlarını, içeriğinin katı mı sıvı mı olduğunu öğrenebilmek için, sınırların ne tip olduğunu görebilmek için yine ultrasona ihtiyacımız var.
40 YAŞ ALTINA ULTRASON
Bu uygulama her yaş için geçerli mi?
40 yaşın altındaki ziyaretçilerimizi zaten direk ultrasona yönlendiriyoruz çünkü mamografi onlar için uygun bir görüntüleme yöntemi değil. Hem meme dokuları çok yoğun, hem de meme dokusu radyasyona hassas. O nedenle kırk yaş altı kadınlar direkt ultrasona yönlendiriliyor. Kırk yaş üstü kadınlar ise her yıl düzenli olarak mamografi çekimine yönlendiriliyor. Erken tanıyı yakalamak için… Bu süreyi en fazla 1 buçuk yıla çıkartabiliriz. Zaten böyle 1 yılın altındaki tekrarlar, vücuda radyasyon açısından ekstra bir yük anlamına geliyor.
Erken tanı, meme kanserinde ne derece önleyici?
Meme kanserinin en büyük avantajı, eğer tanı konduysa ondan sonraki süreç çok hızlı ve başarılı gelişiyor. Öncelikle hangi tedavi yöntemi uygulayacağınızı belirliyorsunuz onun ardından çok kısa bir sürede tedavi uygulaması. Bir senenin sonunda adeta o defteri kapatıyor bu savaşı veren kişi. Sonra rutin kontrollerini yaptırarak normal bir şekilde hayatına devam ediyor. Memede erken tanı gerçekten çok önemli. Özellikle gelen hastalarımıza vurguladığımız tek şey bu: “Siz şu an bunu yaptırdınız ama 2 ay sonra vücudunuzda farklı gelişmelerin olmayacağı garantisi hiçbir şekilde yok o nedenle düzenli olarak taramalara katılın.”
Meme polikliniğinde neler yapılıyor?
Meme polikliniğine gelenler erken tanının bilincine varmış insanlar oluyor. Telefon veya başvuru ile merkezimize geliyorlar. Öncelikle meme polikliniğinde kendileri ile görüşmeler yapılıyor, bir takım sorular soruluyor. Meme ile ilgili geçmiş bilgiler elde ediliyor. Meme muayenesi yapılıyor ve de aynı seansta kendilerinin meme muayenelerinin nasıl yapılacağına dair bilgi de veriliyor. Burada aynı zamanda onu da öğrenmiş oluyorlar. Tüm edindiğimiz bilgilerle birlikte gelen kişinin hangi görüntüleme yöntemine uygun olduğunu tespit ediyoruz. Meme kanserinde tarama yöntemi mamografi ile başlıyor çünkü mamografi temel olarak bize meme hakkında bir bütün olarak bilgi veriyor.
SİMETRİ ÖNEMLİMamografi ne işe yarıyor?
Her iki memeyi aynı anda görme şansımız oluyor. Böylece karşılaştırma şansı elde ediyoruz çünkü memelerde simetri bizim için önemli. Sağ memenin üst köşesinde ne varsa, sol memenin üst köşesinde de aynı şeyin olmasını bekliyoruz genel anlamda. Bunları bize mamografi veriyor. Ayrıca küçücük kireçlenmeleri ve bunların tiplemelerini de mamografide net olarak görmekteyiz. Mamografi ile ilgili bir takım çekinceler var ama dediğim gibi mamografi memenin tarama yöntemi bize meme hakkında genel ipuçları veriyor ve bu ipuçları bizim için önümüzü görmemiz açısından çok önemli.
Ne gibi çekinceler oluyor?
Radyasyon açısından çekinceler var. Tabii bir de uygulama olarak da bir parça sıkıntılı. Memeye basınç uygulanması kişilerde ürkme oluşturuyor. Dediğim gibi elde ettiğimiz bilgiler bizim için önemli. Mamografide elde ettiğimiz bilgiler sonrasında yine ikinci aşama tetkiklere geliyoruz. Mamografinin içinde göremediğimiz noktalara ultrasonla ulaşıyoruz. Mamografide bize bir şeyler var olarak söyleniyorsa yine onları ayrıntılı görmek için ultrasona başvuruyoruz. Orada gördüklerimizin boyutlarını, içeriğinin katı mı sıvı mı olduğunu öğrenebilmek için, sınırların ne tip olduğunu görebilmek için yine ultrasona ihtiyacımız var.
40 YAŞ ALTINA ULTRASONBu uygulama her yaş için geçerli mi?
40 yaşın altındaki ziyaretçilerimizi zaten direk ultrasona yönlendiriyoruz çünkü mamografi onlar için uygun bir görüntüleme yöntemi değil. Hem meme dokuları çok yoğun, hem de meme dokusu radyasyona hassas. O nedenle kırk yaş altı kadınlar direkt ultrasona yönlendiriliyor. Kırk yaş üstü kadınlar ise her yıl düzenli olarak mamografi çekimine yönlendiriliyor. Erken tanıyı yakalamak için… Bu süreyi en fazla 1 buçuk yıla çıkartabiliriz. Zaten böyle 1 yılın altındaki tekrarlar, vücuda radyasyon açısından ekstra bir yük anlamına geliyor.
Erken tanı, meme kanserinde ne derece önleyici?
Meme kanserinin en büyük avantajı, eğer tanı konduysa ondan sonraki süreç çok hızlı ve başarılı gelişiyor. Öncelikle hangi tedavi yöntemi uygulayacağınızı belirliyorsunuz onun ardından çok kısa bir sürede tedavi uygulaması. Bir senenin sonunda adeta o defteri kapatıyor bu savaşı veren kişi. Sonra rutin kontrollerini yaptırarak normal bir şekilde hayatına devam ediyor. Memede erken tanı gerçekten çok önemli. Özellikle gelen hastalarımıza vurguladığımız tek şey bu: “Siz şu an bunu yaptırdınız ama 2 ay sonra vücudunuzda farklı gelişmelerin olmayacağı garantisi hiçbir şekilde yok o nedenle düzenli olarak taramalara katılın.”
MEMENİZİ TANIYIN
Kadınlar memelerinde bir sorun olduğunu nasıl anlar?
Kadınlar memelerinde bir sorun olduğunu nasıl anlar?
- Öncelikle memeyi tanımak gerekiyor.
- 10 gün boyunca her gün memeyi hem yatar pozisyonda hem de oturur pozisyondayken elinizle kontrol edin.
- Sadece meme de değil, göğüs kafesinin bulunduğu her yeri… Çünkü biz genelde meme dediğimizde o yoğun kısma dokunuyoruz, üst dış yanlarda hatta koltuk altına doğru bile doku var.
- Yapmamız gereken, var olan meme dokusunu hissetmek, parmaklarımıza gelen yapılanmaları, kıvamını, büyüklüğünü tanımlamak.
- 10 günü düzgün bir şekilde değerlendirdikten sonra aylık periyodlarda memeye dokunup farklı bir şey geldiği zaman “Bu burada değildi, bunu gidip kontrol edeyim” deme lüksünüz oluyor.
- Erken tanı bu şekilde sağlanıyor. İkinci adım ise düzenli yıllık taramalara katılmak. O zaman zaten korkulacak bir şey yok.
TAMAMEN ÜCRETSİZ
Merkezden kimler faydalanabiliyor?
Kadıköy Belediyesi sınırları içinde yaşayan ve çalışan herkes bu hizmetten yararlanabiliyor. Zaman zaman erkek hastalarımız da geliyor. Çünkü erkeklerde de çok düşük de olsa meme kanseri görülme riski var. Meme kanseri yaşı o kadar düştü ki o nedenle yaş sınırlamasına giremiyoruz. 25 yaşın üstü herkes çok rahatlıkla merkezimize gelip meme taramasına başlayabilir. 20 yaşın altında da zaman zaman genç kızlarımız geliyorlar. Onlara de memeleri ile ilgili genel bilgiler veriliyor. Özellikle riskli grup tanımlamasında olan hastalarımızın düzenli takiplerini yapıyoruz, hatta peşlerini bırakmıyoruz!