Gereksiz ilaçtan uzak durun!
Doktor Deniz Özkan, yanlış ve gereksiz ilaç kullanımının halk sağlığını tehdit eden en büyük sorunlardan biri olduğuna dikkat çekiyor
Gereksiz ve yanlış ilaç kullanımı insan sağlığını olumsuz olarak etkiliyor ve gelecek nesillerin sağlığını tehdit eden nedenlerin arasında yer alıyor. Kadıköy Belediyesi Prof. Dr. Korkmaz Altuğ Sağlık Polikliniği Sorumlu Hekimi Deniz Özkan, yanlış ve gereksiz ilaç kullanımının özellikle çocuklarda bağışıklık sistemini zayıflattığına dikkat çekti. Sorumlu Hekim Deniz Özkan, “Hekimler gelen hastalara doğru teşhis koymalı. Tetkikleri yaptıktan sonra genel tabloyu değerlendirip, ona göre ilaç yazmalı. Burada eczacılara da büyük sorumluluk düşüyor. Kendisine gelen hastaya reçetesiz ilaç vermemeli. Yoksa sağlıklı nesiller yetişmiyor.” dedi.
“EN İYİ İLAÇ DİNLENMEK”
Grip, soğuk algınlığı ve nezle gibi durumlarda ilaç kullanmanın gereksiz olduğunun altını çizen Doktor Deniz Özkan, hastalara en iyi ilacın dinlenme, bol sıvı alma, yeterli ve dengeli beslenme olduğunu sürekli olarak anlattıklarını söyledi. Deniz Özkan, “Hastalarımıza ilk önerilerimiz bu şekilde oluyor. Çünkü grip, viral bir enfeksiyondur. Bakteriyel bir enfeksiyon değildir. Fakat hastalarda eğer antibiyotik alırsam iyileşirim diye yaygın bir düşünce söz konusu. Bu yanlış kanıyı kırmak gerekiyor. Antibiyotik iyileştirmez. Kullanıldığı zaman bakteriler dirençli hale gelir. Ama viral enfeksiyona bakteriyel bir enfeksiyon eklenirse onun tedavi yöntemi farklı olur.” dedi.
“YANLIŞ İLAÇ ÖLÜME SEBEP OLABİLİR”
“İlaç dendiği zaman ilk olarak aklımıza doktorun gelmesi lazım” diyen Özkan, bazı hastaların doktora değil, eczaneye giderek ilaç almaya çalıştıklarının altını çizerek meslek etiğine saygılı olan eczacıların reçete olmadan ilaç vermediğini belirtiyor: “Doktora gitmeden ilaç kullanmak bizim toplumumuzda çok yaygın. İlk önce yanlış ilaç alındığı zaman iyileşme olmaz ve tedavinin süresi uzar. Çünkü alınan ilaç o hastalığa yönelik değildir. Kronik hastalıklarda(diyabet ve hipertansiyon) birçok ilaç kullanılıyor. Bizler bu ilaçların dozlarını ayarlayarak hastalara veriyoruz. Örneğin grip ilaçlarının tansiyon yükseltici etkisi var. Eğer doktora danışmadan grip ilacı içerseniz birçok yan etkiye maruz kalırsınız. Bu ilaçlar ölüme bile sebep olabilir.”
“BÖBREK YETMEZLİĞİNE YOL AÇABİLİR”
Ailenin genetik yapısını bilmenin ilaç kullanımında önemli olduğuna vurgu yapan Sorumlu Hekim Deniz Özkan, “Kişinin klinik tabloları, bireysel özellikleri ve genetik yapısını göz önüne alarak, ilacın kullanım şekli ve dozu ayarlanır. Buna akılcı ilaç kullanımı diyoruz. Bu şekilde gereksiz ve yanlış ilaç kullanımının önüne geçebiliriz. İlaçların yan etkisini azaltabiliriz.” diye konuştu. Özkan, “Karaciğer ve böbrekler ilaçlardan en çok etkilenen organlardır. En ağır tablolardan biri böbrek yetmezliğidir. Böbrekler, ilaçların zararlı olan kısmını süzer ve dışarı atar. Zararlı maddelerin atılımı sağlanmadığı zaman da bunlar vücutta birikmeye başlar” dedi.
“İLAÇLAR REÇETESİZ VERİLMEMELİ”
Kan sulandırıcıların kanama riskini artırdığına vurgu yapan Deniz Özkan, “Örneğin beyin kanaması geçiren bir kişi kan sulandırıcı kullanıyorsa kanamayı durdurmak çok zor. Bunlar tehlikeli durumlar. Reçetesiz alınmamalı bu ilaçlar. Eczacılar vermemeli. Leblebi gibi ağrı kesici kullanılıyor. Ağrı kesici ile kısa bir süreliğine ağrıyı dindirebilirsiniz. Fakat o ağrının altında yatan başka bir nedeni de baskılamış olursunuz.” şeklinde konuştu.
“TAVSİYE ÜZERİNE İLAÇ İÇİLMEMELİ”
Komşu ve arkadaş tavsiyesiyle de ilaç kullanıldığını hatırlatan Deniz Özkan, konuşmasına şu bilgileri ekledi; “Misafirliğe giden bir kişi tansiyon ilacını içmeyi unutmuş. Arkadaşı ‘Benim tansiyon ilacımdan vereyim iç iyi geliyor’ diyor. Fakat tansiyon ilacının birçok çeşidi var. Kişinin klinik tablosuna bakılarak ilaçlar veriliyor. Bir kişiye iyi gelen bir ilaç diğerine de iyi gelecek diye bir durum söz konusu değil. Kişi eğer o ilacı içerse yan etkisine maruz kalacak ya da kişide başka bir hastalığı tetikleyecek.”
“SON KULLANMA TARİHİ ÖNEMLİ”
Özkan, “İlaçların son kullanma tarihi ile saklanma koşulları da önemli. Tarihi geçmiş ve saklanma koşullarına uygun olarak saklanmayan ilaçlar tehlikelidir. Ama bizim toplumumuz bu durumu da önemsemiyor. O yüzden çocuklara, yanlış ve gereksiz ilaç kullanımından başlayarak eğitimler verilmeli. Anne ve babalar da bu eğitimlere katılmalı.” dedi.
KADIKÖYLÜLER ATIK İLAÇ TOPLUYOR
Kadıköy Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü’nün yürüttüğü atık ilaç toplama projesi çerçevesinde 960 kg ilaç toplandı.
Kadıköy Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü, çeşitli nedenlerle atık haline gelen ilaçların içindeki zararlı maddelerin toprak ve yer altı sularına karışarak, büyük çevresel etkiler yaratmasının ve insan sağlığı için bir tehdit oluşturmasının önüne geçmek amacıyla 2016 yılında, evsel nedenli atık ilaçları toplamaya başladı. Bu proje çerçevesinde belediye ana binası ile Dr. Rana Beşe Sağlık Polikliniğe yerleştirilen atık ilaç toplama kutularında, projenin başlangıcından bu güne kadar 960 kg evsel nedenli atık ilaç toplandı. Toplanan bu ilaçlar ise yasal mevzuat çerçevesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yetkili kurumlara gönderilerek bertarafı sağlandı.