Güneş… Faydasından yararlanmak istiyoruz ama aynı zamanda zararları etkilerinden korunmak için farklı yöntemler geliştiriyoruz. Güneş ışınlarının zararları nelerdir? Bu zararlardan korunmak için neler yapmalıyız? Bu sorulara cevap bulabilmek için Kadıköy Belediyesi Dr. Rana Beşe Sağlık Polikliniği’nde Deri ve Zührevi Hastalıkları Uzmanı Doktor Rezzan Çıklaçiftçi’yi sayfamıza konuk ettik.
Ultraviyole (UVA ve UVB) ışınlarına uzun süre maruz kalan deride 3 ya da 4 saat sonra kırmızılık, ödem, ağrı ve su toplanmasının olduğunun ve daha sonra ise soyulmaların başladığına dikkat çeken Doktor Rezzan Çıklaçiftçi, bu durumların açık tenli kişilerde daha çok görüldüğünü söyledi.
KANSERE YOL AÇABİLİR
Güneşin zararlı etkilerinin içinde bağışıklık sisteminin baskılanmasının da yer aldığına işaret eden Rezzan Çıklaçiftçi, diğer zararları ise şu şekilde sıraladı: “Deri kanserlerinin gelişimine katkı sağlar. Aşıların etkisinde azalmalara yol açar. Bazı ilaçlara karşı duyarlılık reaksiyonu görülür. Erken yaşlanma olur. Erken yaşlanmada UV ışınları etkilidir. Işınların etkisi uzun vadede ortaya çıkar. Derinin üst katmanları kalınlaşır alt tabakalarda ise kollajen (protein) yapımı azalır. Burada güneş koruyucular önem kazanıyor. Günlük koruyucu yeterince güçlü değil ise ışınların zararlı etkisi epidermis (derinin üst tabakası) altında kümülatif (birikerek artması) etkiyle yavaş yavaş yaşlandırıcı ve kansere yol açıcı olabilir. Kızıl ötesi ışınlardan gözler etkilenmekte. Pigmentasyon (renk değişikliği) artışı da daha uzun ve kalıcıdır.”
HER MEVSİM KORUYUCU KULLANILMALI
Güneş koruyucu ürünler kullanmanın önemli olduğunun altını çizen Doktor Rezzan Çıklaçiftçi, sözlerine şu şekilde devam etti; “Güneş koruyucular, kimyasal veya fiziksel engel oluşturarak deriyi güneş ışınlarından koruyan ürünlerdir. Kimyasal formüller güneş ışınlarını emer. Fiziksel koruma ise (titanyum dioksit ve çinko oksit gibi) katı parçacık halindeki maddelerin ışınları saçma veya yansıtmasıyla sağlanır. Güneş koruma faktörü en düşük 15, koruyucu ise Ultraviyole (UVA ve UVB) ışınlarını emebilen özellikte olmalıdır. Koruyucu ürünler, cilde iki saatte bir sürülmeli ve her mevsim kullanılmalı. Özellikle gençlere erken yaşlanmayı ve deri kanseri gelişme riskini azaltmak için güneş koruyucuların önemini ve günlük kullanımının alışkanlık haline getirilmesi gerektiğini anlatmalıyız.”
D VİTAMİNİ İÇİN 30 DAKİKA YETERLİ
Rezzan Çıklaçiftçi, “Şapka, gözlük ve uzun giysi kullanmalıyız. Güneşin etkin olduğu 10. 00 ile 16.00 saatlerinde güneşte kalmamalıyız. Zararları kadar yararından bahsetmek gerekir. Güneşten aldığımız D vitamini depolamak için ise 10.00 ile 16.00 saatlerinde arasında 20 ya da 30 dakika kolların güneşlenmesi (güneş koruyucu ürün kullanmaksızın) yeterlidir.”
KRONİK HASTALIĞI OLANLAR DİKKAT!
Her yaş grubunun güneşten korunması gerektiğine vurgu yapan Doktor Çıklaçiftçi, “Özellikle kalp, kanser, hipertansiyon, tiroid hastaları (lekelenme olur), bağışıklık sistemi baskılanmış ile diyabetli hastalar gibi kronik hastalığı olanlar güneşten korunmalı. Çocuklukta aşırı güneş ışınlarına maruz kalma, ileri yaşlarda deri kanseri gelişme riskini artırır.