Dünyada ve ülkemizde en yaygın görülen hastalıklardan biri olan migren, genellikle başın bir yarısında gelişen şiddetli ve zonklayıcı tipte baş ağrısı olarak tanımlanıyor. Hayat kalitesini ciddi boyutlarda düşürebilen ve Türkiye’de yaklaşık 13 milyon kişiyi etkileyen migren hava değişiminden etkilenen bir hastalık. Acıbadem Fulya Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Beyza Çitçi, kış aylarında hava basıncındaki değişikliklerin ve ani hava soğumalarının migren ataklarını tetikleyebildiğine dikkat çekerek “Ayrıca kış aylarında gün ışığının azalması melatonin ve serotonin seviyesini etkilerken, hareket azalıyor, daha az su içiliyor ve açık havada geçirilen zaman azalıyor. Tüm bu etkenler de atakların daha sık görülmesine yol açıyor. Rüzgarlı ve fırtınalı hava ile nemin azalması da yine atak sıklığını arttıran etkenlerden.” diyor. Kış koşullarının migren hastaları için daha stresli günler ve daha sık ataklar anlamına geldiğini belirten Çitçi “Kış aylarında açık havada yürüyüş yapmak, kapalı ortamlarda havanın çok kuru olmamasına dikkat etmek, bol sıvı tüketmek ve hareket düzeyimizi arttırmak atak sıklığını azaltacaktır.” diyor.
ATAKLAR GÜNLERCE SÜREBİLİYOR
Başın bir tarafında, zonklayıcı ve şiddetli baş ağrısı şeklinde görülen migren atakları 4 saat ila 3 gün kadar sürebiliyor. Baş ağrısına bulantı, kusma, ışık ve ses hassasiyeti eşlik edebiliyor. Ataklardan önce “aura” adı verilen görsel ve duyusal belirtiler gözlemlenebiliyor.
Özellikle 20-50 yaş arasındaki bireylerde daha sık ortaya çıkan migren, yaşattığı zorluklar nedeniyle okul, çalışma ve sosyal yaşamda ciddi sorunlara yol açabiliyor. Ülkemizde yaklaşık 13 milyon kişiye tanı konulduğundan hareketle migren hastalığının toplumda yüzde 16,4 oranında görüldüğü söylenebiliyor.
Son yıllarda dünyada ve ülkemizde migren görülme yaşının düştüğüne ve görülme sıklığının arttığına dikkat çeken Nöroloji Uzmanı Dr. Beyza Çitçi “Kesin yıllık tanı oranları açıklanmamış olsa da her yıl yüz binlerce kişinin migren tanısı aldığı tahmin ediliyor. Migrenin görülme yaşı konusunda düşüş ve vaka artışı, artan dijitalleşme, stres ve çevresel faktörlerle ilişkilendiriliyor. Migren hastalarının yüzde 90’ı stres ve düzensiz uyku gibi faktörlerin atağı tetiklediğini ifade ediyor. Oysa migren tedavi edilebilir bir hastalıktır, ancak hastalığın kronikleşmemesi için uzmana başvurmak çok önemlidir.” diyor.
AÇLIK, SUSUZLUK, UYKUSUZLUK TETİKLİYOR
Migren ataklarını tetikleyen faktörler kişiden kişiye değişiyor fakat en sık görülen migren tetikleyiciler “Açlık ya da öğün atlamak, uykusuzluk ya da tam rutin süreden fazla uyumak, duygusal stres, yorgunluk, doğum kontrol hapları, kırmızı şarap ve bira gibi mayalı içecekler, kafein alımının artması, monosodyum glutamat içeren gıdalar, yapay tatlandırıcılar, badana boya kokuları, bazı parfümler, hava basıncında değişiklikler, ani rakım değişiklikleri, lodos, yeterince su içmemek” olarak sıralanıyor. Tetikleyicilerin bir arada daha güçlü olduğunu vurgulayan Çitçi “Birkaç tetikleyici bir araya gelince şiddetli bir migren atağı gelişiyor. Örneğin lodos var ve o gün aç kaldınız ya da uykusuzdunuz veya o gün az su içtiniz gibi. Bu nedenle atak sıklığını azaltmak için tetikleyicileri bilmek ve dikkat etmek gerekiyor.” uyarısını yapıyor.