Korona virüsünden korunmanın en etkili yollarından biri olan maske kullanımı, pandemi sürecinde insanların en büyük silahı. Fakat uzmanlar her maskenin koruyucu özelliği olmadığına dikkat çekiyor. Özellikle kâr amaçlı piyasaya sürülen bazı merdiven altı maske ürünleri, sağlığımızı olumsuz yönde etkiliyor. Kuruyemişçi, hırdavatçı, bakkal ve daha pek çok dükkânda maske satışına rastlamak mümkün. Konuyla ilgili görüş bildiren Aile Hekimi Dr. Mustafa Şen, “Maskenin üstündeki motifin beğenilmesinden dolayı aynı maskeyi uzun süre kullanmak kişisel sağlığımızı tehlikeye atıyor. Bazı dükkanlar ve eczaneler de bu yanlışa ortak oluyor” diyor. Biz de Gazete Kadıköy olarak Kadıköy'de bulunan medikalciler ile görüştük.
“STANDART MASKE BEĞENİLMİYOR”
Aile Hekimi Dr. Mustafa Şen, halkın maske konusunda bilinçlendiğini söyledi ve artık sokaklarda 3M filtreli maske ile dolaşan vatandaşları bile görmenin mümkün olduğunu belirtti. Şen, “3-4 ay önce hızla maske fiyatlarının yükselmesi ile birlikte, merdiven altı maskeler piyasaya kâr amaçlı sunulmaya başlandı. Şu dönemde maske fiyatlarının makul seviyelere gerilemesi ile, sektöre kâr amaçla giren bu satıcılar tekrardan piyasadan uzaklaşmaya başladı.” dedi. Şen, “Zamanında siyah önlüklerin okullarımızda sevilmediği gibi, halkımız düz standart cerrahi maskeyi de beğenmez oldu. Renkli, kenarı işlemeli, marka ismi veya logo içeren maskeler insanlar tarafından tercih edilir oldu. Özellikle çocuklarımızın kullanımı için çeşitli çizgi film karakterleri baskısı olan maskeleri etrafta sıkça görmek mümkün. Asıl amaçtan uzaklaşmamak gerektiği kanaatindeyim.” ifadelerini kullandı.
Basit bir cerrahi maskenin kullanım süresinin dört saat olduğunun altını çizen Dr. Mustafa Şen, şu ayrıntılara dikkat çekti: “Maskenin üstündeki motifin beğenilmesinden dolayı aynı maskeyi uzun süre kullanmak kişisel sağlığımızı tehlikeye atıyor. Bazı dükkanlar ve eczaneler de bu yanlışa ortak oluyor. Kutu halinde satılan maskeler satın alınmalıdır. Tek tek ve açık maske satışı sağlık açısından uygun değildir. Pandemi döneminde karşımıza çıkan bir başka sorun ise maske kullananlarda alerjik cilt reaksiyonlarının gelişmesidir. Bu da tamamen sağlığa uygun olmayan ürünlerin kullanımı ve uygun zaman diliminde maskenin değiştirilmemesinden kaynaklanıyor.”
“HER MASKE KORUMA ÖZELLİĞİ TAŞIMIYOR”
Kadıköy’de medikal ürün satan mekanlar da maskenin önemine dikkat çekiyor. Berkay Medikal çalışanı Erkan İbiş, takılan her maskenin koruma özelliği taşımadığını belirtti. İbiş, “En sağlıklısı bu işi profesyonel yürüten maske imalatçılarıdır. Özellikle bilindik marka olmasına çok dikkat edilmeli. Çünkü bazı firmalar maske içerisinde yer alan filtre kısmını eklemiyor. Bu sebepten solunum sırasında insanlar bakteri solumuş oluyor. Karşı tarafı da tehlikeye atmış oluyoruz.” ifadelerini kullandı.
“İNSANLAR MECBURİ OLARAK ALIYOR”
“Çevreme baktığım zaman artık nalburda bile maske satıldığını görüyorum” diyen Yıldırım Medikal çalışanı Hüseyin Uğurelli, “Üretilen maske içerdiği malzeme açısından çeşitli hastalıklara yol açabilir. Bazı firmalar da bol kazanç elde etmek amacıyla her yere satıyor. Her yerde maske satılmasının en büyük sebebi toptancılardır. İnsanlar ekonomik sıkıntılar yaşadığı için mecburi olarak alıyorlar. Yetkililerin maske satışında yapacağı denetim bu işi çözecektir.” şeklinde konuştu.
“MASKELERE DENETİM GETİRİLMELİ”
Ontu Medikal çalışanı Süleyman Güney ise konuyla alakalı şunları söyledi: “İnsanlar gelir elde etmek amacıyla hiçbir bilgisi olmadan bilinçsiz bir şekilde maske satıyor. Fakat satan kişinin bu ürünün plastik mi yoksa ‘fiberglas’ mı içerdiği hakkında hiçbir bilgisi yok. El altından satılan maskeler özellikle nemli havalarda kişinin nefes almasını zorlaştırıyor. Bu durumda kişi maskesini indirerek dolaşıyor ve enfeksiyon riskini artırıyor. Maske takan kişi medikalden aldığı maskenin tüm özelliklerini satıcıya sorabilir fakat marketlerde vb. yerlerde bu durum söz konusu değildir. Daha önce N95 maskelere getirilen çeşitli denetimler normal maskelere de getirilmelidir.”
MASKE SEÇİMİNDE NELERE DİKKAT ETMELİ?
Uzmanlar maske seçiminde bazı kurallara dikkat çekiyor. Öncelikle kutular üzerinde barkodu olmayan ürünlerin alınmaması gerektiğini vurguluyor. Sağlık Bakanlığının bütün tıbbi cihaz üreticilerini takip ettiği sistem ÜTS (Üretim Takip Sistemi) ile sağlıklı maskeye sahip olmak mümkün.Bu sistem içerisinde Sağlık Bakanlığı’na kaydı olmayan hiç kimse maske üretiminde bulunamıyor. Ücretsiz ÜTS uygulaması ile ürün üzerinde bulunan barkodu telefonunuza okutup firma ve ürün hakkında detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.