“Lüks değil ihtiyaç”
İki kızkardeş, her kadının regl ürünlerine erişebilmesi için, Türkiye’de uygulanan yüzde 18 KDV oranının düşürülmesini talep eden bir kampanya başlattı
Türkiye’de yaşayan Nehir (14) ve Yeşim (18) Çetintaş adlı iki kız kardeş, İskoçya'da, kadınların kullandığı hijyenik regl ürünlerinin ücretsiz olacağı haberini görünce www.change.org sitesi üzerinden imza kampanyası başlattı.
“Lüks Değil İhtiyaç” başlığını taşıyan kampanyanın talebi, her kadın regl ürünlerine erişebilsin diye yüzde 18 olan KDV oranının düşürülmesi… TBMM, Sağlık Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Bakanlar Kurulu’na yönelik hazırlanan imza kampanyasında Çetintaş kardeşlerin hedefi 35 bin imzaya ulaşmak. Kampanyayı şimdiye dek 30 bine yakın kişi imzaladı bile…
“Neden bizim ülkemizde de kadınlar bu ürünlere en azından daha uygun fiyata ulaşmasın” diye düşünerek yola çıktıklarını söyleyen Çetintaş kardeşler, “Regl olan her kadın hijyenik regl ürünlerine erişim sağlayamıyor çünkü bu ürünler ‘lüks tüketim’ kategorisinde değerlendiriliyor ve yüzde 18 KDV alınıyor. Ülkemizde çoğu kadın ekonomik anlamda gücü yetmediği için bu ürünlere erişim sağlayamıyor; bez parçaları, kağıt ve peçete gibi ürünler kullanmak zorunda kalıyorlar. Bu da birçok sağlık problemine sebep oluyor” görüşünü ifade etti.
“Toplumun yarısının ulaşmak zorunda olduğu bir ürün neden lüks olarak değerlendiriliyor? Bu ürünler için yüzde 18 KDV ne kadar gerekli? Her kadının ihtiyaç duyduğu bu ürünlere neden sadece ekonomik anlamda gücü yeten kadınlar erişebiliyor? Bu dönem sizce bir istek mi yoksa bir zorunluluk mu?” diye soran Çetintaş kardeşler, şu açıklamayı yaptı: “Hijyenik regl ürünleri, toplumda ekonomik olarak bu ürünlere gücü yetmeyen kadınların regl dönemleri yok sayılarak fiyatlandırılmış gibi duruyor. Toplumun yüzde 50'sinin ihtiyaç duyduğu ve ulaşmak zorunda olduğu bu ürünler lüks veya istek olarak adlandırılamaz, bu ürünler birer ihtiyaçtır. Eğer ekonomik durumu iyi olan bir bireyseniz bu ürünlere ulaşabilecek kadar şanslısınız. Fakat ekonomik durumu bu ürünleri karşılayabilecek durumda olmayan bir bireyseniz çok üzgünüz ama bu lüks ürünlere erişim sağlayamazsınız. Böyle bir anlayış biçimi görüyoruz; paranız varsa bu dönemi hijyenik bir şekilde geçirmek sizin hakkınız eğer paranız yoksa bu dönemi hijyenik bir şekilde geçirmek sizin için bir lüks. İşte bu şekilde yorumlanan “regl dönemi” artık ekonomik bir durum haline gelmiş durumda. Bu durumda paranız kadar sağlıklı olma hakkınız var. Kadınların sağlığı ekonomik durumlarına bağlı olmamalı. Ekonomik durumları fark etmeksizin her kadın sağlıklı ve hijyenik bir menstrual dönem geçirebilmeli.”
DÜNYADA DURUM NE?
İskoçya Parlamentosu kadınlara ücretsiz hijyenik ped uygulamasını onayladı. Almanya da KDV’yi yüzde 19'dan yüzde 7'ye düşürdü. İngiltere, İrlanda, Güney Afrika, Avustralya, Kanada, Hindistan, Malezya, Nikaragua, Uganda, Kenya, Tanzanya, Nijerya, Jamaika, Lübnan, Kolombiya ve Ruanda’da bu ürünlerden vergi alınmıyor.