Obezite tedavisinde yeni dönem
Sağlık Bakanlığı’nın yeni yönetmeliğiyle cerrahi müdahaleler yalnızca gerekli durumlarda uygulanacak, tüm süreçler elektronik kayıt sistemi ile izlenecek ve klinik kalite göstergelerine göre merkezler değerlendirilecek
Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan "Obezite Üniteleri ve Obezite Cerrahisi Uygulama Üniteleri Hakkında Yönetmelik" Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.Yeni yönetmelik, obezite tedavisinde cerrahi dışı programların güçlendirilmesini, klinik başarı göstergelerinin izlenmesini ve hasta güvenliğinin artırılmasını hedefliyor. Buna göre, hastaların tedavi süreci öncelikle yaşam tarzı değişikliği, beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi ve gerekli durumlarda medikal tedaviye odaklanacak. Cerrahi müdahale ise yalnızca klinik olarak gerekli görülen ve belirlenen kriterleri karşılayan hastalar için uygulanabilecek.
TEDAVİ SÜREÇLERİ İZLENECEK
Yönetmelik, obezite ünitelerinin yapılandırılmış, multidisipliner bir yaklaşımla hizmet vermesini şart koşuyor. Ünitelerde sorumlu tabip, koordinatör, diyetisyen, psikolog, fizyoterapist ve hemşire bulunması zorunlu olacak. Ayrıca, obezite cerrahisi uygulamaları yalnızca Bakanlık tarafından verilen Obezite Cerrahisi Uygulama Belgesi’ne sahip genel cerrahi veya çocuk cerrahisi uzmanları tarafından yapılabilecek. Belge almak için belirli sayıda vaka deneyimi, Bakanlıkça tanımlanmış eğitimlerin tamamlanması ve Obezite Cerrahisi Onay Komisyonu değerlendirmesi şart koşuluyor.
Obezite cerrahisi uygulama üniteleri, ileri evre obezite vakalarının cerrahi müdahale, izlem ve takip süreçlerini yürütüyor. Bu ünitelerde cerrahiye uygun ameliyathane, üçüncü seviye erişkin yoğun bakım servisi, obezite hastalarına uygun yatak ve taşıma sistemleri bulunması zorunlu. Ayrıca tüm tedavi süreçleri elektronik kayıt sistemi üzerinden izlenecek ve yıllık olarak değerlendirilecek.
Yönetmelik ile merkezlerin yalnızca fiziki koşulları değil, sundukları tedavinin etkinliği, güvenliği ve sürdürülebilir başarısı da izlenecek. Klinik kalite göstergeleri üzerinden yapılan değerlendirme sonucunda merkezler “yeterli”, “kısmen yeterli” veya “yetersiz” olarak sınıflandırılacak. Kısmen yeterli merkezler için iyileştirme planı zorunlu olacak, yetersiz bulunan merkezlerin faaliyetleri ise durdurulabilecek. Böylece obezite cerrahisinde hasta güvenliği ve hesap verebilirlik esasları güçlendirilecek.
KAYIT VE TAKİP SİSTEMİ DİJİTALLEŞİYOR
Her obezite ünitesinde hizmet alan bireyler için elektronik hasta dosyası oluşturulacak. Dosyada başvuru formu, ilk değerlendirme ölçümleri, bilgilendirilmiş rıza formu, konsültasyon kayıtları, eğitim ve bireysel planlama kayıtları ile kilo koruma planı yer alacak. 18 yaş altındaki çocuklarda hem hasta hem de yasal temsilcisinden bilgilendirilmiş onay alınması zorunlu olacak. Veriler elektronik ortamda saklanacak, güvenlik ve gizlilik mevzuatına uygun olarak korunacak ve Bakanlık tarafından izlenebilecek.
Yönetmelik, Sağlık Bakanlığı, üniversiteler ile kamu ve özel sağlık kuruluşlarını kapsıyor. Eski yönetmelik yürürlükten kaldırıldı ve daha önce tescil edilen merkezler yeni düzenlemeye göre obezite ünitesi ve obezite cerrahisi uygulama ünitesi olarak hizmet vermeye devam edecek. Yönetmelik aynı zamanda ünitelerin tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinin de düzenli ve mevzuata uygun yürütülmesini öngörüyor. Sağlık Bakanlığı, yönetmeliğin uygulanmasıyla birlikte, obezite tedavisinde bilimsel rehberlere dayalı, sonuç odaklı ve sürdürülebilir bir ulusal sağlık hizmeti modeli oluşturmayı hedefliyor.