Okul fobisi (I)
Okul fobisi, başka bir deyişle okul korkusu, genellikle 6-8 yaş arası okula başlangıç döneminde görülen ancak 11-12 yaş ve ergenlik dönemi gibi farklı yaşlarda da yaşanabilen bir durumdur
Kadıköy Belediyesi Çocuk Koruyucu Ruh Sağlığı Merkezi
Uzman Psikolog İrem Turgut
Uzman Psikolog İrem Turgut
Okul fobisi, başka bir deyişle okul korkusu, genellikle 6-8 yaş arası okula başlangıç döneminde görülen ancak 11-12 yaş ve ergenlik dönemi gibi farklı yaşlarda da yaşanabilen bir durumdur. Okul fobisi, çocuğun bazı sebeplerden okula gitmek istememesi, okula gitmeyi reddetmesi biçiminde karşımıza çıkar. Okula gidiş zamanı yaklaştığında çocukta sıklıkla ağlama, titreme, öfke, saldırganlık, baş ağrısı, karın ağrısı ya da mide bulantısı gibi bedensel belirtiler gözlenir. Çocuk okula gönderilmediğinde ya da okulda olmadığı zamanlarda bu şikayetlerin kaybolduğu, okul zamanı yaklaştığındaysa tekrar ortaya çıktığı görülür.
Okul fobisinin pek çok sebebi olabilir. Ancak, en sık görülen sebep çocuğun anneden (bakım veren kişiden) ya da evden ayrılmada zorluk yaşamasıdır. Bunun yanında çocuğun sürekli ilgi odağı olduğu ya da her dediğinin yapıldığı evinden ayrılıp; okulda bu ilgiyi/övgüyü paylaşmak durumunda kaldığı ve bazı kuralların olduğu bu yeni ortama girmekte zorlanması da önemli sebeplerdendir. Ayrıca sevdiği bir okul arkadaşının okuldan ayrılması, ebeveynler arasında sorunlar ya da boşanma, taşınma, yeni bir kardeş doğumu, tıbbi rahatsızlık ya da kayıplar gibi önemli değişimler de sebepler arasında sayılabilir.
Okul fobisinde ailenin tutumu oldukça önemlidir. Ebeveyn ya da aile üyelerinin okula gitmek istemeyen çocuğa karşı sabırlı ve duyarlı olmaları çözüm sürecinde ilk basamağı oluşturur. Okula gitmeyi reddeden çocuğa kızmak ya da eleştiride bulunmak yerine onu dinlemeye ve sorunun kaynağını bulmaya hazır olmak gerekir. Çocuk anlatmak istemese veya geçersiz görünen sebepler sıralasa bile onu dinlemek ve yalnız olmadığını hissettirmek önemlidir. Böylece, sorunun kaynağının okul, ev ya da çocuğun hayatındaki başka bir ortamda yaşadığı bir sorun olup olmadığını anlamak ve sorunu çözmek kolaylaşacaktır.
Sorunun çözümünde ailenin çocuğu okul konusunda teşvik etmesi, okulun olumlu yanlarını öne çıkararak çocuğa destek olması önemlidir. Çocuğun bu süreçte mutlaka okula devam etmesi sağlanmalıdır. Bu konuda tüm aile bireylerinin tutarlı olması gerekir. Bunun için ebeveynlerin, çocuğun okula gidişiyle ilgili, kendi duygu ve düşüncelerini de gözden geçirmeleri gerekir. Çocuğun evden ayrılmasına karşı kaygılı olmak, çocuğa karşı aşırı koruyucu bir tutum içinde olmak gibi durumlar çocuğun kaygısını pekiştirerek okul korkusunu tetikleyebilir.
Devamı haftaya...
Okul fobisinin pek çok sebebi olabilir. Ancak, en sık görülen sebep çocuğun anneden (bakım veren kişiden) ya da evden ayrılmada zorluk yaşamasıdır. Bunun yanında çocuğun sürekli ilgi odağı olduğu ya da her dediğinin yapıldığı evinden ayrılıp; okulda bu ilgiyi/övgüyü paylaşmak durumunda kaldığı ve bazı kuralların olduğu bu yeni ortama girmekte zorlanması da önemli sebeplerdendir. Ayrıca sevdiği bir okul arkadaşının okuldan ayrılması, ebeveynler arasında sorunlar ya da boşanma, taşınma, yeni bir kardeş doğumu, tıbbi rahatsızlık ya da kayıplar gibi önemli değişimler de sebepler arasında sayılabilir.
Okul fobisinde ailenin tutumu oldukça önemlidir. Ebeveyn ya da aile üyelerinin okula gitmek istemeyen çocuğa karşı sabırlı ve duyarlı olmaları çözüm sürecinde ilk basamağı oluşturur. Okula gitmeyi reddeden çocuğa kızmak ya da eleştiride bulunmak yerine onu dinlemeye ve sorunun kaynağını bulmaya hazır olmak gerekir. Çocuk anlatmak istemese veya geçersiz görünen sebepler sıralasa bile onu dinlemek ve yalnız olmadığını hissettirmek önemlidir. Böylece, sorunun kaynağının okul, ev ya da çocuğun hayatındaki başka bir ortamda yaşadığı bir sorun olup olmadığını anlamak ve sorunu çözmek kolaylaşacaktır.
Sorunun çözümünde ailenin çocuğu okul konusunda teşvik etmesi, okulun olumlu yanlarını öne çıkararak çocuğa destek olması önemlidir. Çocuğun bu süreçte mutlaka okula devam etmesi sağlanmalıdır. Bu konuda tüm aile bireylerinin tutarlı olması gerekir. Bunun için ebeveynlerin, çocuğun okula gidişiyle ilgili, kendi duygu ve düşüncelerini de gözden geçirmeleri gerekir. Çocuğun evden ayrılmasına karşı kaygılı olmak, çocuğa karşı aşırı koruyucu bir tutum içinde olmak gibi durumlar çocuğun kaygısını pekiştirerek okul korkusunu tetikleyebilir.
Devamı haftaya...