Pandemide diyabet hastalarına uyarı: KONTROLLERİNİZİ İHMAL ETMEYİN!
14 Kasım Diyabet Günü nedeniyle görüşlerine başvurduğumuz Dr. Rana Beşe Sağlık Polikliniği İç Hastalıkları Uzmanı Ayşe Gül Karaçam, “Pandemi döneminde beslenmeye çok daha dikkat etmemiz gerekiyor” diyor
14 Kasım Dünya Diyabet Günü nedeniyle Kadıköy Belediyesi Dr. Rana Beşe Sağlık Polikliniği İç Hastalıkları Uzmanı Ayşe Gül Karaçam ve poliklinikte takip hastalar, diyabet hastalığını ve bu hastalıkla yaşamı anlattı. Pandemi sürecinde hastalığın takip ve tedavisini ihmal etmemeleri uyarısında bulunan Karaçam, “Pandemi nedeniyle evde daha uzun süre oturuyor, daha çok yiyecek tüketiyoruz. Hareketsiziz. Televizyon ve internete bağlıyız. Pandemi döneminde beslenmeye çok daha dikkat etmemiz gerekiyor.” dedi.
Halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen diyabet, insülin eksikliği veya insülin etkisindeki yetersizlik sonucu ortaya çıkan kronik bir hastalık. Tip 2 diyabette genetik faktörler etkili. Paketli ve hazır gıdaların çok fazla tüketilmesi, hareketsizlik, stres, bazı tedaviler, kilo fazlalığı ise her geçen yıl artan diyabet hastalığının ortaya çıkışını kolaylaştırıyor. Diyabetin belirtilerini, nelere dikkat edilmesi gerektiğini ve diyabetli yaşama yönelik soruları Kadıköy Belediyesi Dr. Rana Beşe Sağlık Polikliniği İç Hastalıkları Uzmanı Ayşe Gül Karaçam yanıtladı.
• Diyabetin belirtileri nelerdir?
Diyabetin çok su içme, sık idrara çıkma, ağız kuruluğu, kaşıntı, kilo kaybı veya alımı gibi belirgin yakınmaları olabilir. Ama ‘gizli şeker’ dediğimiz saptanamayan bir grup vardır. Bu grupta bu şikâyetler son derece hafif olabilir, hasta bunların farkında olmayabilir. Bu grup daha çok ailesinde yoğun diyabet olanlarda çıkar. Ailede yoğun diyabet varsa, özellikle kilolu ise risk grubuna girer. Bu gruplarda daha erkenden tarama uygundur.
• Hastanın fark etmemesi ya da durumu ciddiye almaması durumunda hastalık nasıl seyreder?
Diyabet kronik bir hastalıktır, uzun vadede organ yetersizliklerine neden olabilir. Hasta umursamaz, doktora gitmez, kontrollerini ihmal ederse organ yetersizliğine kadar gidebilir. Görme kaybı, damar tıkanıklığı, kangren gibi uç noktalara gidebilir.
• Tip 1 ve Tip 2 olarak adlandırılan diyabetin farkları nelerdir?
Tip 1 diyabette pankreas insülin üretmez, dolayısıyla başlangıçtan itibaren insülinle tedavi edilir. Tip 2 diyabet erişkin yaş grubunun diyabetidir. Vakaların çoğu Tip 2 diyabettir. Tip 2 diyabette zamanla insülin yetersizliği görülmektedir, o zaman tedaviye insülin eklenmelidir. Tip 1 de Tip 2 de tedavisi olan hastalıklardır. Hasta ve doktor birlikte çalışırsa bu hastalığın üstesinden gelebilir.
• Diyabet hastaları neler yapmalıdır?
Öncelikle kontrollere düzenli gidilmelidir. Tedavi sürecine diyetisyen de dâhildir. Diyete iyi uyulmalıdır. Kişi ideal kilosunda bulunmalı ya da bu kiloya erişmeye çalışmalıdır. Tedavi düzgün takip edilirse uzun vadedeki komplikasyonlar engellenebilir veya geciktirilebilir.
• Pandemi sürecinde şeker hastalarına nasıl uyarılarınız var?
Pandemi nedeniyle evde daha uzun süre oturuyor, daha çok yiyecek tüketiyoruz. Hareketsiziz. Televizyon ve internete bağlıyız. Pandemi döneminde beslenmeye çok daha dikkat etmemiz gerekiyor. Ayrıca doktora da ulaşımda da problemler yaşanıyor, kontroller geciktiriliyor. Biz mümkün olduğunca telefonla da yardımcı olmaya, hastaları yönlendirmeye çalışıyoruz. Hastalara kontrollerini ihmal etmemelerini öneririm.
“DİYABETİ KABULLENMEDİĞİM HAYAT ÇOK KÖTÜYDÜ”
17 yıldır diyabet hastası olan Nagihan Kaya, düzenli beslenme ve tedavi ile yaşam kalitesinin arttığını söyleyerek “Hastalığı kabullenmem 3-4 yılımı aldı. ‘21 yaşında diyabet hastası olur mu’ demiştim. Beni rahatsız etmeye başladığını anlayınca kabullenip tedavime başladım. Diyabetli hayattan ziyade diyabeti kabullenmediğim hayat çok kötüydü. Çok çabuk yoruluyordum, kendi yaşımın eforunu veremiyordum, kendimi rahatsız hissediyordum. Durup dururken hastalanıyordum. Ama insülin ve hap tedavileriyle hastalığım düzene girdi. Beslenme de çok önemli, yemeyi de düzenleyince daha iyi oldu.” dedi. Doktora güvenerek, tedaviyi düzgün bir şekilde yürütmenin önemine değinen Kaya, “Tedavi ile birlikte sağlığımın kalitesi yükseldi. Çocuklarımla daha iyi ilgilenebiliyorum. Hayatla daha barışığım. Yarınlardan umutluyum. Benden bir şey olmaz gibi üzüntülerim oluyordu. Ama şimdi şükrediyorum. Daha yolun başındayım diyorum.” dedi.
“KENDİNİZİ ÜZECEK ŞEYLERDEN KAÇININ”
67 yaşındaki Olcay Şensöz de yaklaşık 20 yıldır diyabet hastası. Annesi ve anneannesinde de diyabet hastalığı olduğunu belirten Şensöz, “Diyabet kısıtlayıcı bir hastalık. Yediklerinize dikkat etmeniz gerekiyor. Sinirlenmeden sakin bir hayatınız olması lazım ki bu da çok zor. Dikkatli olmanız, ilaçlarınızı tam zamanında kullanmanız, kontrollerinizi aksatmamanız gerekiyor. Mümkün olduğu kadar kendinizi üzecek şeylerden kaçının.” tavsiyesinde bulundu.
Kadıköy Belediyesi Dr. Rana Beşe Sağlık Polikliniği’nde talep doğrultusunda insülin eğitimi, hipoglisemi eğitimi, diyabette ayak bakımı, diyet ve beslenme gibi konularda eğitimler veriliyor.