Psikologlar: Çare DAYANIŞMA
Ankara Katliamı sonrasında; saldırıya maruz kalan, tanık olan ve yaralılara yardım edenlerin yaşadığı travmaya yönelik psikoloji dernekleri çağrı yaptı
Eylül BİROL / Kaan ARSLAN
Ankara’da barış mitingine yapılan saldırı sadece ölümlere ve fiziksel yaralanmalara yol açmadı. Olay anında orada bulunan, yaralanan, yardım eden, yakınını kaybeden, hatta sadece olay anının görüntülerini izleyen insanların yaşadığı travmatik durum, psikolog ve psikiyatristleri harekete geçirdi. Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), Türk Psikologlar Derneği (TPD), Toplumsal Dayanışma İçin Psikologlar Derneği (TODAP) gibi meslek örgütleri ve psikoloji dernekleri, psikolojik destek için çağrı yapmaya başladı.
“ARKADAŞLARINIZLA PAYLAŞIN”
Travma yaşayanların her şeyden önce profesyonel destek alması gerektiğini söyleyen TODAP üyesi Psikolog Baran Gürsel: “Travma yaşayanların özel olarak yapabilecekleri çok fazla şey yok. Dayanamayacak, hayatlarını sürdüremeyecek boyutta belirtiler yaşayanlar bu konuda destek veren kurumlara başvurabilirler. Bunun dışında, insanlarla birlikte olmak ve daha fazla dayanışmak bu süreci atlatmalarına yardımcı olacak, iyi gelecektir.” dedi.
Türk Psikologlar Derneği İstanbul Şube Başkan Yardımcısı ve İstanbul Şube Travma Birimi Sorumlusu Klinik Psikolog Dr. Serap Altekin ise “Patlamada yaralanan ve/veya tanık olan, yardıma giden, izleyen kişilerin tüm bu olası şikâyetlerle başa çıkabilmesi için sosyal destek sistemlerini harekete geçirmesi, yaşadıklarını arkadaş ve aileleri ile paylaşması, dayanışmanın sağlanması hayati derecede önemli ve faydalıdır. Bunun yanında, şikâyetlerin zamanla azalması beklenir ancak bazı kişilerde bu söz konusu olmayabilir. Günlük hayatını ve işlevselliğini sürdürmekte zorluk çeken insanların profesyonel bir yardıma başvurması faydalı olabilir.” dedi.
“YAS SÜRECİ ENGELLENMEMELİ”
Dr. Serap Altekin, Ankara Katliamı sonrasında gerçekleştirilen anma etkinliklerinin bazılarının engellenmesinin de oldukça tehlikeli olduğunun altını çizerek “Anma toplantıları yas sürecinin bir parçasıdır ve insanların ihtiyaç duyduğu sağlıklı bir dışavurum ve dayanışma unsurudur. Psikoloji biliminin ortaya koyduğu bilimsel gerçeklere göre, cenaze törenleri, anma toplantıları gibi etkinlikler, yas sürecinin kronikleşmesini önlemede önemli bir role sahiptir. Bu nedenle, bu tür etkinliklerin doğal akışı içinde yapılabilmesi için yetkililerin engelleyici değil bilakis kolaylaştırıcı bir tutum içinde olması gereklidir. Bilimsel veriler ayrıca, bu tür toplumsal travmaların ve kayıpların ardından faillerin yakalanmasının, sorumluların ve ihmali olanların görevden uzaklaştırılmasının da toplumsal iyileşmeye katkıda bulunduğunu göstermektedir.” dedi.
DESTEK VEREN KURUMLAR
Katliamın hemen ardından bir araya gelen kurumlar, psikososyal destek için bir ağ kurmaya hazırlanıyor. Suruç katliamı sonrası kurulan, 'Suruç Psikososyal Dayanışma Ağı' içerisinde yer alan psikoloji kurumları, kurdukları ağı genişleteceklerini duyurdu. Türk Psikologlar Derneği ise psikososyal destek çalışmalarının; kayıp ve yaralı aileleri ile temas ve dayanışma, bilgilendirme ve paylaşım toplantıları, grup çalışmaları, bireysel danışmanlık desteği ve de ihtiyacı olanlara acil psikolojik ilk yardım biçiminde gerçekleştirileceğini duyurdu. Türkiye İnsan Hakları Vakfı tarafından yapılan açıklamada ise “Yalnız değiliz! Bizler hak, özgürlükler ve barış mücadelemizi dayanışmayla yükseltecek milyonlarız” denilerek ihtiyaç duyanlara destek verileceği belirtildi.
Ankara’da barış mitingine yapılan saldırı sadece ölümlere ve fiziksel yaralanmalara yol açmadı. Olay anında orada bulunan, yaralanan, yardım eden, yakınını kaybeden, hatta sadece olay anının görüntülerini izleyen insanların yaşadığı travmatik durum, psikolog ve psikiyatristleri harekete geçirdi. Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), Türk Psikologlar Derneği (TPD), Toplumsal Dayanışma İçin Psikologlar Derneği (TODAP) gibi meslek örgütleri ve psikoloji dernekleri, psikolojik destek için çağrı yapmaya başladı.
“ARKADAŞLARINIZLA PAYLAŞIN”
Travma yaşayanların her şeyden önce profesyonel destek alması gerektiğini söyleyen TODAP üyesi Psikolog Baran Gürsel: “Travma yaşayanların özel olarak yapabilecekleri çok fazla şey yok. Dayanamayacak, hayatlarını sürdüremeyecek boyutta belirtiler yaşayanlar bu konuda destek veren kurumlara başvurabilirler. Bunun dışında, insanlarla birlikte olmak ve daha fazla dayanışmak bu süreci atlatmalarına yardımcı olacak, iyi gelecektir.” dedi.
Türk Psikologlar Derneği İstanbul Şube Başkan Yardımcısı ve İstanbul Şube Travma Birimi Sorumlusu Klinik Psikolog Dr. Serap Altekin ise “Patlamada yaralanan ve/veya tanık olan, yardıma giden, izleyen kişilerin tüm bu olası şikâyetlerle başa çıkabilmesi için sosyal destek sistemlerini harekete geçirmesi, yaşadıklarını arkadaş ve aileleri ile paylaşması, dayanışmanın sağlanması hayati derecede önemli ve faydalıdır. Bunun yanında, şikâyetlerin zamanla azalması beklenir ancak bazı kişilerde bu söz konusu olmayabilir. Günlük hayatını ve işlevselliğini sürdürmekte zorluk çeken insanların profesyonel bir yardıma başvurması faydalı olabilir.” dedi.
“YAS SÜRECİ ENGELLENMEMELİ”
Dr. Serap Altekin, Ankara Katliamı sonrasında gerçekleştirilen anma etkinliklerinin bazılarının engellenmesinin de oldukça tehlikeli olduğunun altını çizerek “Anma toplantıları yas sürecinin bir parçasıdır ve insanların ihtiyaç duyduğu sağlıklı bir dışavurum ve dayanışma unsurudur. Psikoloji biliminin ortaya koyduğu bilimsel gerçeklere göre, cenaze törenleri, anma toplantıları gibi etkinlikler, yas sürecinin kronikleşmesini önlemede önemli bir role sahiptir. Bu nedenle, bu tür etkinliklerin doğal akışı içinde yapılabilmesi için yetkililerin engelleyici değil bilakis kolaylaştırıcı bir tutum içinde olması gereklidir. Bilimsel veriler ayrıca, bu tür toplumsal travmaların ve kayıpların ardından faillerin yakalanmasının, sorumluların ve ihmali olanların görevden uzaklaştırılmasının da toplumsal iyileşmeye katkıda bulunduğunu göstermektedir.” dedi.
DESTEK VEREN KURUMLAR
Katliamın hemen ardından bir araya gelen kurumlar, psikososyal destek için bir ağ kurmaya hazırlanıyor. Suruç katliamı sonrası kurulan, 'Suruç Psikososyal Dayanışma Ağı' içerisinde yer alan psikoloji kurumları, kurdukları ağı genişleteceklerini duyurdu. Türk Psikologlar Derneği ise psikososyal destek çalışmalarının; kayıp ve yaralı aileleri ile temas ve dayanışma, bilgilendirme ve paylaşım toplantıları, grup çalışmaları, bireysel danışmanlık desteği ve de ihtiyacı olanlara acil psikolojik ilk yardım biçiminde gerçekleştirileceğini duyurdu. Türkiye İnsan Hakları Vakfı tarafından yapılan açıklamada ise “Yalnız değiliz! Bizler hak, özgürlükler ve barış mücadelemizi dayanışmayla yükseltecek milyonlarız” denilerek ihtiyaç duyanlara destek verileceği belirtildi.
TRAVMA BELİRTİLERİ NELER?
Şok ve inkâr
Şok ve inkâr
Endişe
Korku
Panik
Öfke
Suçluluk ve utanç duyguları
Olayla ve durumla ilgili tekrar tekrar konuşma ihtiyacı ya da konuyu hiç açmama ve içe kapanma
Olay hiç olmamış gibi davranma
Kendini işe verememe
Dikkat dağınıklığı Kafa karışıklığı
Unutkanlık Bedensel şikayetler
Uyku sorunları İştah artışı veya azalması
Olayla ve durumla ilgili tekrar tekrar konuşma ihtiyacı ya da konuyu hiç açmama ve içe kapanma
Olay hiç olmamış gibi davranma
Kendini işe verememe
Dikkat dağınıklığı Kafa karışıklığı
Unutkanlık Bedensel şikayetler
Uyku sorunları İştah artışı veya azalması
Aşırı enerji hali veya bitkinlik
Tahammülsüzlük 4 Çabuk sinirlenme
Aklını yitirme korkusu
Duygularını hissedememe ve donukluk
Tahammülsüzlük 4 Çabuk sinirlenme
Aklını yitirme korkusu
Duygularını hissedememe ve donukluk
Yaşamda kalmış olmakla ilgili suçluluk duygusu
Travmatik olayların yeniden yaşanması, travmatik olayları hatırlatan mekanlardan ve insanlardan kaçınma ihtiyacı
Travmatik olayların yeniden yaşanması, travmatik olayları hatırlatan mekanlardan ve insanlardan kaçınma ihtiyacı
aşanan saldırıyı hatırlatan her türlü ses, görüntü, his ve korkuya dair aşırı irkilme ve buna eşlik eden yoğun bedensel tepkiler
Ücretsiz psikolojik destek veren kurumlara aşağıdaki numaralardan ulaşabilirsiniz:
Türk Psikologlar Derneği İstanbul Şubesi: 0553 407 17 53
Türkiye İnsan Hakları Vakfı İstanbul Temsilciliği: 0 212 249 30 92, 0212 293 43 33
Türkiye Psikiyatri Derneği Kriz Masası: 0312 468 74 97
Türk Psikologlar Derneği İstanbul Şubesi: 0553 407 17 53
Türkiye İnsan Hakları Vakfı İstanbul Temsilciliği: 0 212 249 30 92, 0212 293 43 33
Türkiye Psikiyatri Derneği Kriz Masası: 0312 468 74 97