Ruşeymli ekmek: Doğanın altın sırlarından biri
Dünyada "wheat germ" olarak bilenen ruşeym, buğdayın en tepesindeki embriyosu… Bu madde tohumun üremesini ve çimlenmesini sağlıyor.
Dünyada "wheat germ" olarak bilenen ruşeym, buğdayın en tepesindeki embriyosu… Bu madde tohumun üremesini ve çimlenmesini sağlıyor. Yani buğdayın kalbi ve hayat kaynağı. ”Doğanın altın sırrı” olarak sunulan ruşeym, lif değeri yüksek, tokluk hissi veren lezzetli bir besin maddesi.
Buğday ruşeymle birlikte klasik yöntemle öğütüldüğünde ruşeymin içerdiği besleyici yağlar 2-3 gün içinde bozulmakta ve unu acılaştırmaktadır. Bu yüzde un fabrikalarında ruşeym ayrılır, kullanılmaz. Ruşeymin besleyici yapısını bozmadan ayrıştırıp ekmeğin içine katmak için kullanılan en ileri teknoloji supercritical CO2 ayrıştırma yöntemidir. TÜBİTAK'ta bu teknoloji ile ilgili çalışmalar yapılmaktadır. İşlemler sonucunda buğdayın 1 tonundan sadece 1 kilogram ruşeym elde edilebilmektedir.
Ruşeymin yapısında; omega 3, omega 6, omega 9 yağ asitleri, prebiyotik enzimler, A, B1, B2, B3, B6, C, D, E, Folik asit, Selenyum; K O-Enzime Q10 gibi sayısı 10'dan fazla vitamin, fosfor, sodyum, çinko, kalsiyum, magnezyum, demir, manganez, potasyum gibi mineraller, triptofan, treonin izolösin, sistin, tirozin, arginin, fenil alanin, glutamik asit, aspartik asit, lizin, histidin, alanin, lösin, glisin prolin, serin, valin, metodin gibi sayıları 18' bulan amino asitler bulunur. Tam bir yaşam kaynağı olan ruşeym; hem gıda hem de kozmetik sektöründe aranan bir üründür. Tablet formu için de çalışmalar yapılmaktadır. Zengin içeriği ile kalp,damar, sinir ve sindirim sistemi sağlığının korunmasında, kolesterolun düşmesinde, kas gelişimi ve büyümede,hastalıklara karşı direncin artmasında, yaşlılığın olumsuz etkilerini gidermede, saç, cilt, göz sağlığında önemli katkıları bulunmaktadır. Ayrıca kilo kontrolüne de yardımcı olmaktadır.
Ruşeymi değişik yollarla tüketebiliriz. Bu maddenin yüzde 15 oranında ekmeğe ilave edilmesi ile besin değeri yüksek, oldukça lezzetli ve iç yapısı homojen bir ekmek elde edilebilir ki bu tüketicinin yeterli ve dengeli beslenmesinde önemli bir katkı sağlar.
Yemek pişirirken baharat yerine vitamin olarak kullanabilecek bu ürünü yemeklerinizin içine de ilave edilebilir. Ruşeym, soğuk süt veya yoğurt ile taze ya da kuru meyve kokteylerine karıştırarak, çorba, salata gibi yiyeceklerin üzerine serpilerek de kullanılabilir.
Ekmek beslenmemizde en önemli yeri kapsamaktadır. Ülkemizde günde kişi başına 200-300 gram ekmek tüketimi bulunmaktadır ve bunun büyük çoğunluğunu beyaz ekmek oluşturmaktadır. Beyaz undan yapılan ekmeğin hiçbir besleyici değeri bulunmamaktadır. Ekmeklerin beyazlatılmasında ise kimyasal maddeler kullanılmaktadır. Ayrıca beyaz ekmeğin nişastasındaki şeker çok hızlı emildiğinden, şişmanlığa ve şişmanlıkla bağlantılı birçok hastalığa yol açabiliyor.
Özellikle gelişmekte olan çocukların diyetlerinde yer verilecek olan "Ruşeymli ekmek" çocukların zihinsel ve fiziksel büyümelerinde çok fayda sağlayacaktır. Bilimadamları kreşler, anaokulları ve ilkokullarda yemek mönülerinden beyaz ekmeğin çıkarılarak ruşeymli ekmeğin konmasını önermektedir.
Ancak ruşeym katkılı ekmeği; genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimi sonucu ortaya çıkan bağışıklık sistemine bağlı bağırsak problemi olan "çölyak hastaları" ve lif kullanımında sakınca bulunanlar tarafından tüketilmemesi gerekmektir.
Dr. Med. Vet. Güngör ÖZTÜRK