Dünyanın Derbisi-10
Yunanistan Ligi'inde Olympiakos (Oly), Panathinaikos'u (Pao) 11 Nisan Pazar günü 19.30'da evinde ağırlayacak. Atina derbisinin dünyada ünü, "Tüm Savaşların Anası" olarak biliniyor. Peki Atina'da derbinin kaynağı ne?
1930 yılının Haziran ayında kalabalık bir Panathinaikos taraftar topluluğu, Yunanistan Milli Takımı otobüsünü yolda durduruyorlar. Öfke büyük, nedeni Romanya karşısında alınan 8-1'lik mağlubiyet. Peki otobüsü paramparça eden ve futbolcuları tartaklayanlar neden sadece Pana'lı taraftarlardı? Cevabı çok basit. Romanya karşısında alınan 8-1'lik mağlubiyette sahada olan tüm futbolcular Olympiakos forması giyiyorlardı, Pana'lılar da bunu fırsat bilerek takım otobüsüne mağlubiyet nedeniyle saldırmışlardı. İşte bu olay, derbi ateşini yakan ilk karışıklık olarak tarihte yer etti. Henüz yeni bir savaş kaybetmiş olan Yunanlılar, kendilerini futbolun yakıcılığına bırakmışlardı...
Panathinaikos 1908 yılında bir tıp öğrencisi tarafından kurulmuş. Olympiakos ise 1925 yılında Atina'nın 15 kilometre uzağında bulunan liman bölgesi Pire'de kurulmuş. İşte 'sosyal farklılık' kavramı da tam buradan çıkıyor. Olympiakos'lulara göre Panathinaikos'lular tam bir züppe, Panathinaikos'lulara göre ise ezeli rakipleri hayat kadınları ile yatıp kalkan fakir denizciler.
1930 yılında yaşanan olaylardan sonra 1949 yılı, iki takımın birbirine 'resmi' olarak girdiği ilk yıl. İki takımın oynadığı bir lig maçında yaşanan olaylar, rekabet tarihinde en şiddetli 'ikinci' olay konumunda. Bu maçta Olympiakos'lu taraftarlar, oyuncularının kasıtlı bir şekilde sakatlanmasına rağmen hakemin oyunu devam ettirdiğini savunarak, hakemin kararlarına tepki gösterdiler. Doksan dakika tamamlandığında, iki takımın taraftarları ve futbolcuları birbirine girdi ve iki oyuncu hastaneye kaldırıldı. İki kulüp taraftarlarına göre iki takımın 'ezeli' bir rakip olduğu an bu karşılaşma.
GÖÇMENLER OLY'İ, ZENGİNLER PAO'YU DESTEKLİYORDU
Peki rekabetin kaynağı sadece iki 'Atina' takımı olmaları mı? Panathinaikos ve Olympiakos kulüpleri arasındaki "ezeli" rekabet, her geçen gün artarak devam ediyor. Atina'da bu iki takım arasında oynanan maçlarda ortalık karışıyor, sporun ana unsurları olan dostluk ve centilmenliğin yerini şiddet ve küfür alıyor, kan gövdeyi götürüyor. Yaşanan olayları, akdeniz insanının sıcakkanlılığıyla, çabuk öfkelenmesiyle bile açıklamak mümkün olmuyor aslında. Ana neden ise tahmin edebileceğiniz gibi sosyal farklılıklar.
Sosyo-kültürel ve bölgesel farklılıklar kuruluş yıllarında iki kulübü birbirinden ayıran en önemli etkenlerdi. Atina’nın merkezinde 1908 yılında kurulan Panathinaikos ilk yıllarında kentin üst sınıfının spor yaptığı ya da destek verdiği bir kulüp olarak tarihteki yerini aldı. Olympiakos ise 1920’lerin başında Anadolu’da gerçekleşen Türkiye-Yunanistan savaşı sonrasında önemi tekrar artan liman kenti Pire’ye gelen göçmenlerin desteklediği bir kulüp olarak 1925’te kuruldu.
Fakat kuruluş yıllarında zenginler kulübü olarak bilinen Panathinaikos, 2000’li yıllardan sonra ülkesiyle aynı kaderi paylaşarak ekonomik açıdan uçuruma yuvarlandı. Elektrik faturaları nedeniyle bir süre akşam antrenmanı yapamayacak bir duruma geldiler. Bu durum iki takım arasındaki makası iyice açarken, Olympiakos 2000 yılından beri oynanan 14 sezonda tam 12 şampiyonluk aldı. Düzenli olarak gelen Şampiyonlar Ligi gelirleriyle beraber Olympiakos son yıllarda Yunan futbolunun Zeus’u konumuna geldi.
KARŞILAŞMA 45 DAKİKA UZADI
1962 yılında oynanan Yunanistan Kupası finali ise iki takım arasında en büyük olayların yaşandığı ve aralarındaki rekabeti en iyi anlatan bir maç oldu. O maçta ilk beş dakika içerisinde iki Olympiakoslu oyuncu kırmızı kart görerek oyun dışı kaldı. Taraftarların bu kararı protesto etmek için hakeme yabancı maddeler atmaları yüzünden, maç iki kez durduruldu. İlk yarı ancak 66 dakikada tamamlanabildi. Verilen 35 dakikalık aradan sonra, taraftarlar ve futbolcular yatışınca maça devam edildi. Yaşanan bu duraklama nedeniyle, maç 45 dakika uzadı. Stadyumdaki ışıklandırma sistemi çalışmadığından, havanın kararmasıyla birlikte maç tatil edildi. Bu sırada her iki takımın futbolcuları ve taraftarları kıyasıya bir kavgaya tutuştular. Yaşanan olaylar yüzünden, 1962 yılında Yunanistan kupası iptal edildi ve o yıl herhangi bir takıma kupa verilmedi.
Bu iki takım arasında son dönemlerde en ateşli karşılaşmalar 2012 ve 2015 yılında görülmüştür. 2015 yılında Pao taraftarları, tribün koltuklarını ateşe vererek polise saldırmış, bir çok kişi çıkan olaylarda yaralanmıştı.