Fenerbahçe Spor Kulübü’nün temeli 1910 yılında atılan müzesi, Şükrü Saracoğlu Stadı’nda bulunuyor. Müzede, kulübün zengin tarihi geçmişi ve bugününü izlemek mümkün.
Türk sporunun lokomotiflerinden Fenerbahçe Spor Kulübü’nün temeli 1910 yılında atılan, yeniden düzenlenerek 19 Ekim 2005 yılında resmi açılışı yapılan Fenerbahçe Müzesi, kulübün başarılarla dolu geçmişini ve bugününü belgeliyor.
Türkiye’de en yaygın taraftar grubuna sahip olan Sarı-lacivertli kulüp, bugün 9 ayrı spor dalında etkinliklerini sürdürüyor. 103 yıllık tarihinde ise toplam 35 değişik spor dalında başarılarla dolu bir çalışma dönemini geride bırakan kulüp, kurulduğu ilk yıllardan itibaren birçok şampiyonluk, kupa, şilt gibi değerli ödüller kazandı. Bu ödüllerden bir bölümü son 5 yıldır Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu stadı içindeki kulüp müzesinde sergileniyor.
Fenerbahçe Spor Kulübü tarihindeki ilk kupasını İstanbul'un ünlü Rum Kulübü Strugglers'i 5 Haziran 1910'da 3-1yenerek kazandı. Gümüş işlemeli bir kupa ile başlayan bu ilk ödül ile Fenerbahçe müzesinin temelleri de atılmış oldu. 1912'de Altıyol ağzı'nda Çilek Sokak ile Söğütlüçeşme Caddesi'nin birleştiği köşedeki iki katlı kâgir binanın üst katında iki odadan oluşan yere geçildiğinde, kazanılan kupa ve ödüllerin toplamı 10'u bulmuştu. Bunların sergilenmesi için bir vitrin alındı. Yani 1912 yılı Fenerbahçe'de kupaların ilk kez sergilenmeye başlanıldığı, bir başka deyişle müzeleşmeye doğru ilk adımın atıldığı yıl oldu. 1914 yılında Hazine-i Hassa'ya (Padişah Hazinesi) ait bir tarafı Kurbağalıdere'ye diğer tarafı Kuşdili çayırına bitişik olan 2 katlı beyaz köşk kiralandı.
Kupalar bu kez köşkün ikinci katındaki yönetim kurulu toplantı odasında sergilenmeye başlandı. Bu arada son 2 yılda kazanılan yeni ödüller yüzünden yeni vitrinler yaptırıldı.
1926 yılına gelindiğinde ise artık burası da ihtiyacı karşılayamaz duruma gelmişti. Kupa, şilt, vazo gibi ödüller diğer odalar ile alt kattaki büyük salona da konmaya başlanmıştı. Ayrıca kulübün sporcularından ünlü avcı Sait Selahattin Cihanoğlu'nun Kenya'da avlayıp Londra'da mumyalattığı 22 hayvan başı da duvarlara asıldı. Bu da kulübe ve kupaların sergilendiği bölümlere ayrı bir özellik, ayrı bir güzellik kazandırdı. Fenerbahçe Spor Kulübü'nün birçok spor dalında etkinliklerini artmasına paralel olarak kazanılan kupa ve ödüller her geçen gün artıyordu. 1932 yılının yaz dönemine gelindiğinde sarı lacivertli kulübün kazandığı kupa, şilt v.b. ödüllerin sayısı 150'yi aşmıştı.
1932'DEKİ YANGINDA HER ŞEY KÜL OLDU
1932 yılında 5 Haziran'ı 6 Haziran'a bağlayan gece sabaha karşı Fenerbahçe'nin “Misk-i Amber Sokak'taki ahşap köşkü acı bir yangın sonucu tümüyle yandı. Bir iki parça kupa ve eşya dışında ne yazık ki hemen hemen hiçbir şey kurtarılamadı. Fenerbahçe kulübünün ilk 25 yılında yapılan sportif etkinlikler sonucu kazanılan manen olduğu kadar maddi olarak da değeri çok yüksek olan ve her görenin üzerinde hayranlık uyandıran tümüyle Avrupa yapımı o çok şık, olağanüstü, adeta sanat eseri gibi olan kupaların, şiltlerin, ödüllerin hemen hemen tamamı yandı. Ayrıca yanan ödüller arasında Osmanlı İmparatorluğu Sultan, Şehzade, Nazır hatta Padişahları gibi yüksek makam sahibi kişilerince verilmiş ve zorlu mücadeleler sonucunda kazanılmış göz kamaştıran güzellikte büyük bir kısmı gümüş olan ödüller de vardı.
1932 yazında yok olan Fenerbahçe Spor Kulübü Müzesi kısa zamanda yeniden doğdu. Çünkü bu köklü camianın sadece kulüp binası yanmıştı. Bu vahim olaydan sonra Fenerbahçe camiası daha çok kenetlenip eski hırs ve inancından hiçbir şey yitirmeden, sportif dallardaki etkinliklerine hiç ara vermeden devam etti. Aynı yıl Fenerbahçe Futbol A takımı 1932-1933 sezonu İstanbul Lig Şampiyonu oldu. Çalışma dallarının genişleyip yayılması ve buralarda kazanılan Türkiye şampiyonlukları özel kupa ve şiltler gibi ödüller ile birlikte müze kısa bir sürede yeniden canlandı. Yeniden oluşturulan Fenerbahçe Müzesi'ndeki kupalar, şiltler ödüller yıllar içinde artarak günümüze kadar geldi. Bugüne kadar birkaç kez yeri değiştirilen ve taşınan Fenerbahçe Müzesi, Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadı içindeki yeni yerine taşınmadan önce bugün Faruk Ilgaz Tesisleri olarak bilinen ve kulüp merkezi olarak da kullanılan Fenerbahçe Burnu'ndaki binada yer alıyordu. Ödüller iki ayrı büyük camdan vitrin içinde sergileniyordu.
MÜZE AZİZ YILDIRIM DÖNEMİNDE AÇILDI
Fenerbahçe'de kurumsallaşma adına sürekli hamleler yapan Aziz Yıldırım'ın başkanlığındaki kulüp yönetim kurulu 2003 yılında stat içinde Fenerbahçe ismine ve şanına yakışır yeni bir müze yapmak için kolları sıvadı. Bu işte ilk günden itibaren Fenerbahçe Spor Kulübü Müze Tarih ve Arşiv Kurulu etkin rol aldı. Yeni bir müze'nin yapımına karar verildikten sonra Müze Tarih ve Arşiv Kurulu Başkanı Sertaç Kayserilioğlu ve kurul üyelerinin özverili çalışmaları ile yeni müze kısa sürede hayata geçirildi. Aziz Yıldırım döneminde 35 spor dalında bugüne kadar 3 binin üzerinde kupa, şilt ve ödül kazanan sarı lacivertli kulüp, şampiyonluklarla dolu görkemli tarihine yakışır bir müze oluşturma düşüncesini 19 Ekim 2005'de Schalke 04 ile oynanılan 3-3'lük Şampiyonlar Ligi grup karşılaşması öncesi yapılan açılışla gerçekleştirdi.
2010 yılının Ekim ayında 5'inci yılını dolduracak olan Fenerbahçe Müzesi her geçen yıl artan bir ilgi ile ziyaretçilerin beğenisi kazanıyor. Müze özellikle yaz aylarında yoğun ziyaretçi akınına uğruyor.
100 BİN ZİYARETÇİ
Fenerbahçe Spor Kulübü Müze Müdürü Alp Bacıoğlu, Gazete Kadıköy'e yaptığı açıklamada yaz aylarında gelen ziyaretçilerin büyük bir bölümünün yurt dışında yaşayan gurbetçi vatandaşlar olduğunu belirterek, “Bunun dışında başta Hollanda, Almanya, İngiltere, Belçika ve Balkan ülkeleri vatandaşları olmak üzere azımsanmayacak sayıda yabancı sporsever de müzemizi ziyaret ediyor” dedi. Bacıoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“2009 yılında 2 bin civarında yabancı uyruklu sporsever Fenerbahçe Müzesi'ni gezdi. Ayrıca müze İstanbul ve Anadolu'dan çeşitli okullar, dershaneler ile yurt içi ve yurt dışındaki Fenerbahçe derneklerinin, futbol, basketbol ve voleybol okullarının da akınına uğruyor. 2009 yılında bu tür toplu ziyaretlerde toplam 5 bin 440 kişi Fenerbahçe Spor Kulübü Müzesi'ni gezdi. Müzemizi 2009 yılında toplam yaklaşık 100 bin civarında sporsever ziyaret etti. 2010 yılında ise bu sayının 100 bini aşmasını bekliyoruz. Müzemizde özellikle Cumhuriyetimizin kurucusu ulu önder Atatürk'ün 3 Mayıs 1918'de Fenerbahçe Kulübü'nü ziyaretinin mumyalarla canlandırıldığı bölüm ile 1907 Fenerbahçe Derneği'nin kulübümüzün 100. yılında armağan ettiği Atatürk'ün balmumu heykeli yoğun ilgi görüyor. Müzemizde en çok ilgi görenbölümlerden biri de ‘Şampiyonlar Ligi’ özel köşesi. Bu bölümde futbol takımımızın Şampiyonlar ligi karşılaşmaları dolayısıyla kulübümüze armağan edilen hediyeler, flamalar, rozetler v.b. armağanlar sergileniyor” dedi.
Fenerbahçe Spor Kulübü Müzesi maç günleri hariç haftanın 7 günü ziyarete açık.
Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadyumu Maraton Tribünü'nün alt tarafında bulunan Fenerium Mağazası'nın karşısındaki 980 metrekarelik salonda yer alan müze, ücretsiz olarak hizmet veriyor.
Müzenin bölümleri şöyle:
1-Dünya'da futbolun doğuşu bölümü.
2-Fenerbahçe Spor Kulübü'nün ilk kuruluş toplantısının dönemin eşyaları ve mumyalarla canlandırıldığı bölüm.
3-Mütareke ve işgal dönemi sırasında Dereağzı'ndaki lokalden cepheye silah ve cephane kaçırılma anının mumyalarla canlandırıldığı bölüm.
4-Union Clup sahasından Şükrü Saracoğlu'na stadın evrelerinin sunulduğu bölüm.
5-Kuruluştan itibaren tüm branşlarda ki başarıları simgeleyen her türlü şilt, madalya berat fotoğraf, belge v.b. materiyallerin sergilendiği bölümler.
6-Kuruluştan günümüze her dönemde ki bir kısmı orjinal forma, çorap v.b giysilerin sergilendiği bölümler.
7-İlk tüzükler eski üye kartları, eski lisanslar, eski maç biletleri, kulüp piyango biletleri v.b. belgelerin sunulduğu bölümler.
8-Eski maçlardan filmlerin ve Fenerbahçe belgesellerinin oynatıldığı sinema odası.
9-Atatürk'ün 3 Mayıs 1918 yılında ki kulübü ziyareti ve şeref defterini imzalama anının mumyalı olarak canlandırıldığı bölüm.
10-Bütün bu bölümlerden başka yıllara göre sınıflandırılmış olarak Fenerbahçe Spor Kulübünün 100 yılda çeşitli branşlarda kazandığı 3 bin kupa şilt ve plaket'in 426 tanesi de müzede sergileniyor.
Hüseyin KILINÇ