Afetlerde evcil hayvanları nasıl koruyacağız?

Afet anlarında evcil hayvanlarımızın güvenliğini sağlamak için nasıl hazırlıklar yapmamız gerekiyor? Depremde kedi ya da köpeğimizi evde bırakmak mı mantıklı yoksa dışarı çıkarmak mı? BAK Kadıköy’den Cenk Tankal ile olası bir afet durumunda evcil hayvanlarımız için neler yapabileceğimizi konuştuk

02 Mayıs 2025 - 09:35

Geçtiğimiz hafta yaşadığımız deprem, yalnızca kendi güvenliğimizi değil, evlerimizi paylaştığımız can dostlarımızı da nasıl koruyabileceğimizi sorgulamamıza neden oldu. Özellikle Kadıköy gibi hemen her evde bir ya da birden fazla evcil hayvanın yaşadığı ilçelerde bu konu daha da önem kazanıyor. Biz de Kadıköy Belediyesi Kentsel Arama Kurtarma Takımı BAK Kadıköy’ün arama köpeği eğitmeni Cenk Tankal ile afet anlarında ve sonrasında evcil hayvanların güvenliği için alınması gereken önlemleri konuştuk.

“AİLE AFET PLANI HAZIRLANMALI”

Deprem gibi durumlar için önceden hazırlanacak bir aile afet planının, kriz anında en güvenli şekilde hareket etmemizi sağlayacağını belirten Tankal, bu plana birlikte yaşanan evcil hayvanların da dahil edilmesi gerektiğini söyledi. “Hayatımızın her alanını planlıyoruz ama deprem için yeterince plan yapmıyoruz. Oysa her ailenin detaylı bir afet planı olmalı.” diyen Tankal aile afet planının aile bireylerinin sayısına, çocukların yaşına, hangi ebeveynin evde ya da işte olduğuna göre detaylandırılması gerektiğini söyledi. “Okuldan çocukların nasıl alınacağı, iletişimin nasıl kurulacağı önceden belirlenmeli. Evcil hayvanları olanlar için de ayrıca bir plan yapılmalı. Evde bir ya da birden fazla kedi veya köpek varsa, onları nasıl tahliye edeceğimiz, kafeslerin nerede olacağı, kimlerin hangi hayvanı alacağı gibi detaylar önceden planlanmalı.” diye ekledi.

Olası bir afet anında özellikle kedilerin yakalanıp dışarıya çıkarılması büyük sorun. Tankal bunun için pratik önerilerde bulundu. “Kedi taşıma çantalarını çıkışa yakın yerlere koyun. Kedileri kolayca yakalayabilmek için sesle çağırma yöntemlerini çalışın. Örneğin mama kabı ya da konservenin açılma sesi, kedilerin hızla yanınıza gelmesini sağlayabilir.”

Deprem sırasında saklanan kedilerle ilgili de uyarılarda bulunan Tankal, “Kedilerin çok zor çıkabilecekleri saklanma alanlarını önceden kapatmak gerekiyor. Özellikle yatağın altı gibi yerlere ulaşmak deprem anında zor olabilir. Kedi için güvenli ama ulaşılabilir alanlar bırakılmalı.” dedi.

“EŞYALARINIZI SABİTLEYİN”

Kedinin kendini korumaya çalıştığı yerlerin olası afet anında kurtarılmasını zorlaştırabileceğini belirten Tankal, bu yüzden “hem aile fertleri hem de evcil hayvanlar için evinizde bir ‘tehlike avı’ yaparak hem kendinizin hem de hayvanlarınızın güvenliğini artırabilirsiniz.” dedi. Tehlike avı, olası bir afet durumunda evdeki bireylere zarar verebilecek, aynalardan tutun, sabitlenmemiş eşyalara kadar pek çok şeyi kapsıyor. 

Depremde hayvanlar kadar insanlar için de tehlike oluşturan sabitlenmemiş eşyalar konusunda Tankal önemli bir bilgi paylaştı: “99 Marmara depreminde hayatını kaybeden veya yaralanan kişilerin yüzde 50’si sabitlenmeyen eşyalar nedeniyle zarar görmüş. Bu nedenle evdeki ağır eşyalar, dolaplar, kitaplıklar mutlaka sabitlenmeli.” uyarısını yaptı.

Deprem sırasında evcil hayvanları kurtarmaya çalışırken kişinin kendi güvenliğini riske atmaması gerektiğini belirten Tankal, şöyle konuştu: “İlk olarak kendimizi korumalıyız. Eğer biz zarar görürsek, sonrasında hem kendimize hem de başkalarına yardımcı olamayız. Deprem sırasında önce kendi güvenliğimizi sağlamalı, ardından mümkünse evcil hayvanlarımızı da güvenli bir şekilde tahliye etmeliyiz.”

“HASAR YOKSA EVDE BIRAKIN”

Afet sonrası evcil hayvanların durumu hakkında konuşan Tankal, binalarda ciddi hasar oluşmadığı sürece evcil hayvanları dışarı çıkarmak yerine evde bırakmanın daha güvenli olabileceğini söyledi. Ancak, bu durumun her afet için geçerli olmadığını belirten Tankal, afetin büyüklüğüne ve hasar seviyesine göre karar verilmesi gerektiğini ekledi. Orta şiddette bir deprem sonrasında, yetkililerin açıklamalarına göre hareket etmek gerektiğini Tankal, hayvanlar için de güvenlik kurallarının geçerli olduğunu söyleyerek “Binada gözle görülür bir hasar yoksa ve yetkililer tarafından güvenli olduğu teyit edilmişse evcil hayvanlarla birlikte eve dönebiliriz. Ancak artçı depremler süresince dikkatli olunmalı.” şeklinde konuştu.

Tankal ayrıca, açık alanda evcil hayvanlarla birlikte beklemek zorunda kalınırsa, özellikle kediler için güvenli ve sakin bir alan yaratılması gerektiğini belirterek, kedinin kafesinin üzerinin nefes almasını engellemeyecek bir bezle örtülmesinin tedirgin olmasını engellemede etkili olabileceğini söyledi.  

“HAZIRLIK HAYAT KURTARIR”

Son olarak Cenk Tankal, afetler karşısında alınacak basit ama etkili önlemlerin hem insanların hem de evcil hayvanların hayatını kurtarabileceğini hatırlatarak, “Tehlikeleri önceden belirleyin, afet planınızı yapın, afet çantanızı hazırlayın. Afetler için hazırlıklı olmak, hayatı korumak demektir.” ifadelerini kullandı.

DİJİTAL KADIKÖY’Ü İNDİRİN

Olası afet anından iletişim kurmakta yaşadığımız zorluğu sorduğumuz Cenk Tankal, SMS sisteminin kullanılmasını öneriyor. Kadıköy Belediyesi’nin Dijital Kadıköy uygulamasının da kullanılabileceğini söyleyen Tankal, uygulamadaki “Güvendeyim” modülü sayesinde yakınlara bilgi verilebileceğini hatırlattı.

 

ARŞİV