Aile ve çocuklar için Sömestir tatili
Klinik Psk. Cansu Özkazanç, aile ve çocukların yarıyıl tatilinde neler yapılması gerektiğini yaptı
Sömestir kelimesini bir okul döneminin yarısını ifade etmek için kullanıyoruz ancak çocuklar için daha çok tatili, aileler için karneyi anımsatıyor.
Karneye nasıl tepki vermeli?
• Çocuğunuz büyüdükçe öğrenmesi gereken konular zorlaşır, daha az oyun daha çok ders için vakit ayırması gerekir. Bu duruma alışmak bazı çocuklar için zor olabilir.
• Gelecek dönem için gerçekçi hedefler belirleyin. Örneğin zayıf olan not yerine pekiyi hedeflenmemeli öncelikle orta not hedeflenmelidir. Çocuğun bu hedefi gerçekleştirmesi daha olasıdır bu yüzden daha motive edicidir.
• Dönem sonu notu yerine ilk sınav için bir hedef belirlenmeli ve ödüllendirilmelidir. Yakın zamanlı hedefler ve ödüller belirlemek daha motive edicidir. Çocuklar ileriye dönük hedeflere ve ödüllere ilgilerini çabuk kaybederler.
• Eğer çocuğunuza not odaklı tepkiler verirseniz -”Notların harika çok mutlu oldum, notların düşük çok üzüldüm” gibi- çocuğunuzun ders çalışmak için tek nedeni sizi mutlu etmek olacaktır. Bu durum sık sık sınav kaygısı yaşamasına ve notlarının düşmesine neden olabilir.
• Hangi notları iyileştirmesi gerektiği ve bunu nasıl gerçekleştireceğine dair çözüm yollarını birlikte düşünün. Daha sessiz çalışma alanı ya da bir öğretmen ile çalışmak gibi destek olabilecek değişiklikler hakkında konuşun.
• Sonuçlar olumlu olduğunda, “Daha iyi çalışırsanız daha iyi yapabileceğinizi biliyordum!” diyerek cazip olabilirsiniz. Fakat “daha fazla uğraş”, öğrenme ve dikkat sorunları olan çocukların okulda daha iyi sonuç vermesi değildir.
• “Daha çok çabalarsan başarılı olursun” her çocuk için geçerli değildir. Öğrenme bozukluğu veya dikkat eksikliği olan çocukların tek başlarına çabalamaları yetmeyebilir. Akademik, psikolojik ve medikal destek almaları gerekebilir.
Tatil demek fırsat demek
Tatil boş vakit değil, herkes için dolu dolu bir ihtiyaç molası. Aynı zamanda yoğun geçen akademik dönemde yapılamayanları yapabilmek için bir fırsat. Sömestir tatili iyi planlandığında çocuklar için gerçekten dinlendirici ve yeni okul dönemi için motivasyon sağlayıcı olabilir.
Okul dönemi boyunca her çocuk yoğun bir sorumluluk taşımaktadır. Sürekli kendisinden beklenen görevler ve sorumluluklarla ilgili uyarılara maruz kalmaktadır. Öğretilenleri ne derece öğrendiği bir dönem boyunca ölçülmektedir. Bütün bunlar tüm çocuklar için çok yorucu olabilmektedir. Doğal olarak her çocuk böyle bir yoğunluğun ardından tatile ihtiyaç duyar. Ailenin beklentisine göre zayıf bir karneye sahip olmak, ailelerin daha çok hırslanmasına ve çocukların bu sürede akademik olarak destek alması gerektiği düşüncesine neden olabilir. Oysa yaşıtlarına göre daha az çalıştığı düşünülen çocukların da tatile ihtiyacı olduğu unutulmamalıdır. Öncelikle eleştirmek ve akademik destek aramak yerine çocukla bir arada olmak, birlikte oyunlar oynamak, onu dinlemek, hem onun hem kendi duygu ve düşüncelerinizi paylaşmak her şeyden daha verimli olacaktır. Okul döneminde yeterince çocuklarıyla ilgilenemeyen, onlarla oyun oynayamayan, birlikte keyifli vakit geçiremeyen ebeveynler için tatil dönemi bir fırsattır. Bu tatil sürecinde yapılacak ebeveyn-çocuk aktiviteleri aile içi iletişimi güçlendirir ve yeni dönemde daha az çatışma yaşanmasını sağlar.
Ebeveyn-Çocuk Aktivite Önerileri:
• Birlikte yeni bir sanat aktivitesi deneyin. Bu konuda kurs ya da etkinliklere katılabileceğiniz gibi internet üzerinden araştırarak evde uygulayabileceğiniz faaliyetler düzenleyebilirsiniz.
• Çocuğunuz ve kendiniz için kitap alışverişine çıkmak çocuğunuzun okuma hevesini arttıracaktır. Sonrasında birlikte okuma saati yapabilirsiniz.
• Birlikte bir film seçip izleyebilirsiniz. Sadece sinemaya giderek değil evde de film günü yaparak keyifli bir aile zamanı geçirebilirsiniz.
• Sadece eğlence aktivitelerinde değil çalışmasını beklediğiniz zamanlarda da yanında olun. Öğrendiklerini pekiştirmesini istiyorsanız bunu birlikte yapın.
• Birlikte hem eğlence hem de çalışma zamanları içeren bir program yapın.
• Geçmiş dönemi için eleştirmek yerine, yeni dönem için umut verin. Yeni dönemde daha başarılı olmak için neye ihtiyaç duyduğunu birlikte kararlaştırın.
• Ev ile ilgili sorumluluklara onu da dâhil edin. Yeni bir dönem bitişi ile çocuk büyüdüğünü hisseder. Büyüdüğünün farkında olduğunuzu hissettirin ve size yardımcı olabileceği sorumluluklar verin. Eğer evden uzak bir yere tatil planınız varsa çocuğunuzun da fikrini alın planınıza onu da dâhil edin.
Tatilde kural yok ya da her şey serbest değil
Çocuğunuza, “okul zamanı kural demek çalışmak demek tatilde istediğini yapabilirsin” gibi bir öğreti sunmayın. “Okul zamanı daha çok çalışmak daha az eğlenmeye vakit ayırmak gerekiyor ama zamanı iyi planlayarak her şeye vakit bulabilirsin” diyebilirsiniz. Tatil zamanı düzenin biraz esneyebileceği ama tamamen değişmeyeceğini ona anlatın. Okul döneminde düzenli uyumaya ve uyanmaya alışan çocukların düzenleri tatilde tamamen bozulmamalıdır. Okul zamanına göre biraz daha esnek olunabilinir ancak uyku düzeni tamamen bozulursa okul açıldığında yeni uyku düzenine uyum sağlamak çok zor olacaktır.