Akademi, Kadıköy’ü inceliyor
Çeşitli kültürlere ev sahipliği yapan ve mimari yapılarıyla öne çıkan Kadıköy, tarihi özellikleriyle de akademisyenlerin araştırma mekânı haline geldi. 2010-2022 yılları arasında Kadıköy üzerine yazılmış toplam 162 tane tez bulunuyor
Tarihi, mimarisi ve çok kültürlü yapısıyla öne çıkan Kadıköy, son yıllarda akademik araştırmaların odağında yer alıyor. Peki Kadıköy’ü bu kadar özel kılan unsurlar neler?
1807 tarihli Kauffer Haritası’nda Kadıköy’de yerleşimin, bugünkü Rasimpaşa Bölgesi’ne yayıldığı görülüyor. 1897 yılında 687’si Caferağa, 647’si Osmanağa ve 36’sı Haydarpaşa mahallelerinde olmak üzere Kadıköy merkezinde toplam bin 358 ev bulunuyordu. 1930 tarihli Pervititch Haritaları’nda ise yerleşim dokusunun Haydarpaşa, Moda ve Gazhane bölgesine doğru genişlediği görülüyor. 1950-1960 arasında Eski Ankara yolu ve sahil hattı boyunca Maltepe’ye doğru genişleyen Kadıköy, 1970’lerde Birinci Köprü ve D-100 (E-5) Karayolu’nun açılması ile birlikte D-100 ve kıyı kesimi arasında yapılaştı. 15 Haziran 2009 tarihinde onaylanarak yürürlüğe giren 1/100.000 Ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planı’nda Kadıköy; ticaret, turizm, kültür ve konut alanı olarak tanımlandı. Bu bağlamda bölgenin; doğal, kültürel, tarihi kimliği, silueti ve mevcut kentsel dokusunun niteliği göz önünde bulundurularak geliştirilmesi öngörülüyor.
KÜLTÜR ODAKLI TURİZM ALANI
Ayrıca tarihi ve kültürel değerlerin yoğun olarak yer aldığı ve turizm potansiyelinin yüksek olduğu bölgeler için Kültür Odaklı Turizm Alanı kararı verildi. Tarihi Yarımada, Haliç, Beyoğlu ve Üsküdar ile birlikte Kadıköy de kültür odaklı turizm alanı içerisine dahil edildi. Bu özellikleri ile Kadıköy, akademik dünyanın da ilgisini çekiyor.
13 YILDA 162 TEZ YAZILDI
Geçmişten günümüze İstanbul’un önemli merkezlerinden olan ve tarih boyunca çeşitli kültürlere ev sahipliği yapan Kadıköy, mimariden sanata, kültürel çeşitlikten tarihe kadar birçok konuda akademisyenlerin araştırma mekânı haline geldi. Kadıköy Belediyesi Akademi’nin yaptığı araştırmaya göre; 2010-2022 yılları arasındaki 13 yılı kapsayan dönemde Kadıköy üzerine yazılmış toplam 162 tane tez bulunuyor. Tezler; sosyal bilimler, sağlık, mimari, ekonomi, ulaşım, sanat, çevre, spor, tarih ve edebiyat olmak üzere 10 kategoride derlendiğinde ise 64 tezle, Kadıköy üzerine en çok sosyal bilimler alanında tez yazıldığı görülüyor. Sosyal bilimleri, 54 tez ile mimarlık alanı takip ediyor. Ayrıca, Kadıköy üzerine en az tarih, spor ve edebiyat konularında tez yazıldığı görülüyor.
RASİMPAŞA VE CAFERAĞA İLK SIRADA
Kadıköy üzerine yazılmış olan tezlerin yıllara göre dağılımı incelendiğinde ise 2010’dan günümüze kadar yazılan 162 tezden 33’ünün 2019 senesinde yazıldığı; ayrıca bu tezlerin 153’ünün yüksek lisans, 10’unun ise doktora ve sanatta yeterlilik tezi olduğu görülüyor. Kadıköy üzerine yazılmış tezler, konularından ve yıllarından bağımsız olarak mekânsal karşılıkları üzerinden incelendiğinde ise özellikle Rasimpaşa ve Caferağa mahallelerinin tezlere konu edildiği görülüyor. Mekânsal dağılıma konular özelinde bakıldığında ise Caferağa Mahallesi sosyal bilimler alanında öne çıkarken, Rasimpaşa Mahallesi ise mimarlık alanında öne çıkıyor.