Alternatif tüketim mümkün
Gerek ekonomik gerek sağlık açısından endüstriyel besinleri tüketmeme eylemi gündemin baş sıralarında. Peki nasıl besleneceğiz?
Referandum sonrası gündeme gelen ve pek çok kişinin iştirak ettiği ekonomik boykot çağrıları, ‘peki ya neyi nasıl tüketeceğiz?’ sorularını da beraberinde getirdi. Biz de büyük markaların karına kar katmak yerine tükettiği ürünleri doğrudan üreticisinden temin etmek isteyenler için Kadıköy merkezli bazı öneriler sıraladık:
Kadıköy Kooperatifi: Gezi direnişinden sonra oluşan mahalle forumları ve dayanışmalarında yeşeren bir fikirle kurulan ve “Başka bir tüketim mümkün” sloganıyla yola çıkan Kadıköy Kooperatifi, çalışmalarını 2014’ten beri sürdürüyor. 2016 Kasım’ında yasal bir kooperatif haline gelen Kadıköy Kooperatifi’nin Moda’da sabit bir dükkanı var. Burada küçük üretici, vakıf, dernek gibi örgütlü üretici ve kooperatiflerden temin edilen ürünleri bulabilirsiniz. Üreticileri arasında Çanakkale Nusratlı Köyü Dayanışma Derneği'den yeşil-siyah zeytin , Niğde-Ulukışla Güntepe Çiftliği’nden kuru meyveler ve baklagil, Denizli Honaz Tarımsal Kalkınma Kooperatifi'nden salça çeşitleri, Eppek’ten yerli tohum unlarla ekşi maya ekmek, Manyas’tan makarna, Adapazarı'ndan ekolojik yumurta, Kars Boğatepe ve Sakarya Mavi Çiftlik’ten peynir çeşitleri, Vakıflı Köyü Kadın Kolu’ndan nar ekşisi-reçel çeşitleri, Trabzon Özçay Kooperatifi’nden çay, Erzincan Akyazı’dan bulgur, Datça Sındı Kooperatifi'nde zeytinyağı, Zapatista kahve çeşitleri var. www.facebook.com/KadikoyKoop/- *
- *
- Koşuyolu Kooperatif Girişimi: Bu girişim, sağlıklı, yerel ve adil gıdaya ulaşmanın temel bir hak olduğu bilinciyle, sadece tüketicilerin değil, üreticinin ve doğanın da hakları olduğuna inanan ve tüm paydaşların uyumunu gözeten “Gıda Egemenliği” kavramı temelinde bir üretim-tüketim yaklaşımını benimsiyor. Koşuyolu-Acıbadem-Altunizade-Barbaros sakinlerinden oluşum, paket sistemiyle çalışıyor. Paketlerde Jade Çiftliği’nden tam buğday un, Akyazı Erzincan’ndan bulgur, Zeyce Zeytincilik’ten az tuzlu sele zeytin, Güntepe Çiftliği’nden kuru fasulye, Nusratlı Kooperatifi’nden kabuklu badem, Kır Çocukları’ndan elma kurusu ve çörek otu tohumu gibi ürünler bulunuyor. www.facebook.com/kosuyolukoop/
- *
- *
- Yeryüzü Derneği: Kadıköy’de gıda alanında çalışmalar yapan bir diğer oluşum da Yeryüzü Derneği. Dernek, Topluluk Destekli Tarım Projesi kapsamında etik, sağlıklı, doğal üretim yapıp, gerçek gıda üreten "üreticiler" ile tükettiği gıdanın nereden geldiğini bilmek isteyen, üretim için harcanan emeğin parçası olmaya gönüllü “tüketiciler” arasında bağ kurmayı hedefliyor… Kadıköy Topluluk Destekli Tarım (TDT) ekibinin amaçları; temiz/doğal/etik gıdaya ulaşmak, küçük üreticiyi maddi/manevi desteklemek. TDT’nin ürün yelpazesi geniş. Genelde işlenmemiş, katma değeri olmayan, üreticiden doğrudan ulaştırabilecek ürünler tercih ediliyor; süt ve et ürünleri, sebze/meyve, kuru yemiş, zeytin ve ürünleri, pekmez, bal, salça… Türkiye’nin hemen hemen her bölgesinden ürünler kargoyla tek bir noktaya geliyor ve buradan tüketicilere dağıtılıyor. Böylece mesafelerden/kargodan kaynaklanan karbon emisyonu da en aza indirgenmiş oluyor. ([email protected] 0216 388 11 73)*
- *
- Köy Mutfağım: Kadıköylülere doğal ürün ulaştıran mekanlardan olan Köy Mutfağım’da Türkiye’nin farklı yörelerinden, evlerinde üretim yapan köylü kadınlar ve yerel
kooperatiflerden getirilen ürünler bulmak mümkün; Edremit’ten erişte, Kazdağları’ndan zeytinyağı, Antep’ten salça, Bodrum’dan yabanmersini reçeli gibi…(ww.facebook.com/koymutfagim Bahariye Caddesi Onur Çarşısı No.6/511)* - *
- *
- İstanbul Zapatista Kahve Kolektifi: Alternatif ekonomileri, kolektif çalışmayı, ekolojik üretimi, adil ticareti ve zapatista deneyimini önemseyen ve destekleyen kişiler olarak bir araya geldik ve İstanbul Zapatista Kahve Kolektifi’ni oluşturdu. Yaklaşık 1 yıldır Meksika / Chiapas’tan İstanbul’a zapatista kahvesi getirmeye yönelik çalışmalar yürütüyorlar. Kahveyi Moda’daki Kadıköy Tüketim Kooperatifi Dükkanı ve Yeldeğirmeni’ndeki Komşu Kafe Kolektif’ten temin etmek mümkün. www.facebook.com/zaptistkahve/
- *
- *
KOOPERATİF KAFELER
Başka türlü bir ekonomik ilişki biçimi kuran kooperatifler, sadece doğal ürün satışında değil, başka alanlarda da kendini gösteriyor. Örneğin insanların hizmetçi-müşteri ilişkisinden farklı bir ilişki kurmasını sağlayan kafeler… Kadıköy’de de bu kafelerin iki örneği var; Yeldeğirmeni’ndeki Komşu Kafe ve Caferağa’daki Kolektif 26A.
Bir tür kooperatif kafe olan Komşu’da, sabit fiyatlar yok. 2013’te açılan kafede, insanlar ne kadar isterse o kadar para bırakıyor. Kafeye gelenler ile çalışanlar sohbet ediyor, birlikte yemek yapıyor. Komşu, ürün temini için de farklı üretici kooperatifleriyle çalışıyor. Mekanda çeşitli dayanışma etkinlikleri, farklı kültürlerin yemek geceleri de düzenleniyor www.facebook.com/komsuKafeCollective/- *
- Gönüllülerin belli saatlerde inisiyatif aldığı, doğrudan demokratik bir şekilde yönetilen 26A Kafe ise Taksim ve Kadıköy’de faaliyetine devam ediyor. 26A’da, küresel şirketlerin ürünleri yerine (kola, fanta, nescafe vb.) alternatif olarak üretilen içecekler ve yiyecekler satılıyor. www.facebook.com/kolektif26a