Kadıköy’de üretim yapan ve öğrenci yetiştiren sanat atölyelerinin sayısı son yıllarda arttı. İlçenin ulaşım açısından merkezi bir bölgede olması, Kadıköylülerin sanata ilgisi ve sanatçıların kendilerini burada rahat ifade edebilmeleri, atölyelerin sayısının artmasında önemli bir etken. Yedi yıldır üretimlerini Kadıköy’de sürdüren ve kurduğu atölyede her yaştan öğrenciye ders veren Ege Menteş de bu sanatçılardan biri.
Ege Menteş
Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi mezunu olan Menteş, 2003 yılından beri seramik sanatının içinde ve o yıldan bugüne üretimlerine devam ediyor. Menteş, seramik sanatı ile ilişkisini ise şöyle anlatıyor: “Grafik ve resim çok ilgimi çekmiyordu ama heykel her zaman ilgimi çekmiştir. Elle dokunarak bir şeyler yapmak istiyordum. Güzel sanatlara girme sebebim de buydu. ‘Seramik ve heykel yapacağım’ diyordum. Okulda da şanslıydım, çok iyi hocalardan ders aldım. Mezun olduktan sonra hem atölyelerde hem de galerilerde çalışmaya başladım. Ama seramik yaparak hayatımı kazanacağımdan emin değildim. Çünkü bu alanda iş bulmak çok zor. Mesela birçok arkadaşım seramik mezunu ama bankacı oldular. Ama ben sanattan kopmadım, gözümü kararttım diyebilirim. Okula girdiğimden beri üretim yapmaya devam ediyorum.”
KEYİFLİ AMA ZOR
Menteş, seramik yapmanın keyifli ama bir o kadar da zor olduğunu ifade ediyor. Bu zorluğun ana sebeplerinden biri ise Menteş’in deyimi ile sanat üretmenin ve sanat üretimlerini satabilmenin ülke koşullarında çok zor olması. Salgının ilk üç ayında atölyeyi tamamen kapatmak zorunda kaldığını söyleyen Menteş, “Keyifli bir şekilde ilerliyor ama bir yandan da zorlukları var. Malzemeler çok pahalı değil ama seramikte fırın ve çömlek torna tezgahı çok önemli. Bunlar ithal ürünler olduğu için pahalı oluyorlar. Zor kısmı aslında karar verme aşaması. Sabırlı ve kararlı olmak gerekiyor. Sanat üretmek ve onu satabilmek ülke koşullarında çok zor.” diyor.
Menteş, atölyesinde seramik alanında her türlü eşyayı üretiyor. Bardak, tabak, vazo, süs eşyası… Menteş’i sanat anlamında tatmin eden işlerin başında ise mimari panolar geliyor. Kadıköy’de az da olsa bazı apartmanlarda hala mimari panoların tercih edildiğini söyleyen Menteş, son yıllarda Çin’den ithal edilen malzemeler nedeniyle seramik sanatçılarının iş alanının daraldığını ifade ediyor.
“SOSYAL MEDYA ETKİLİ OLDU”
Kadıköy’de son yıllarda çok fazla seramik atölyesinin açıldığını söyleyen Menteş, “Bunda sosyal medyanın çok etkili olduğunu düşünüyorum. Sosyal medyada yapılan paylaşımlar seramik sanatının daha görünür hale gelmesini sağlıyor. Daha fazla atölye olsun tabii bu beni sevindiriyor. Hem Kadıköylüler bu duruma alıştı hem de görünürlüğümüz arttı.” diyor.
Menteş’e göre, seramik yapımında sabır ve güç çok önemli: “Dışardan bakıldığında ‘ne tatlı iş’ diyenler oluyor ama mutfaktaki iş baya zor. Özellikle çömlek torna tezgahında güç çok önemli. On dakikada da bir tabak yapabilirsin, üç saat de sürebilir, üç gün de. Ama çamura dokunup ona şekil vermek her zaman çok iyi hissettiriyor.”
“ÇOCUKLAR İÇİN FAYDALI”
Menteş atölyesinde üretim yapmanın dışında bir de öğrenciler yetiştiriyor. Geçtiğimiz yıla kadar çocuklara da ders veren Menteş bu yıl pandemi nedeniyle çocuklarla yaptığı kurslara ara vermiş. Ancak seramik öğrenmenin çocuklar için faydalarından şöyle bahsediyor: “Çocuklarla çalışıyordum ama bir alt yaş sınır belirledik. Çocuklarla çalışmak çok keyifli ama aynı zamanda yorucu. Onların dikkatini çekebilmek için belirli bir süreden sonra farklı şeyler yapmanız gerekiyor. Seramik yapmanın çocuklar için çok faydalı olduğunu söyleyebilirim. Özellikle motor kaslarının gelişiminde. El ve göz koordinasyonu için de çok faydalı. Vakalar azalırsa tekrar çocukları atölyede kabul edebiliriz.”
“HEDİYE VERMEK İÇİN GELEN VAR”
“Seramik her şeyden önce çok teknik bir iş.” diyen Menteş, son yıllarda güzel sanatlar fakültelerinin öğrenci kabul ederken özel yetenek sınavı yapmadığını söylüyor. Bu durumun ilerleyen yıllarda birçok soruna kapı aralayacağını ifade eden Menteş, insanların neden atölyelere katılmak istediklerini ise şöyle anlatıyor: “Her şeyden önce çok keyifli bir iş. Atölyelerimizde 60 yaşındaki biri de var 20 yaşındaki biri de. Bu insanlar aynı grupta yer alıyorlar. Uzun süredir devam eden bir öğrencimizle yeni başlayan bir öğrencimizi de aynı grupta kaynaştırmaya çalışıyoruz. İnsanlar bildiklerini birbirlerine anlatıyorlar, sohbet ediyorlar, öğreniyorlar. Seramikten bir şey öğrenmek için katılımcıların belli başlı şeyleri bilmeleri gerekiyor. Çamuru tanımaları lazım öncelikle. Terapistinin yönlendirdiği insanlar, ‘çok sıkıldım bu yüzden geldim’ diyenler oluyor. Burada hem sohbet ediyoruz hem de üretiyoruz. İnsanlar da rahatlıyor sanırım. Sevgilisine, arkadaşına, annesine ya da kardeşine hediye vermek isteyenler insanlar bunun için atölyelere katılabiliyor.”
Ege Menteş'in çalışmalarını buradan görebilirsiniz.