Anadolu yakasının ‘Asma Bahçeleri'
Metropolün ortasında, canlı bitki koleksiyonları, yürüttüğü bilimsel ve eğitsel etkinliklerle öne çıkan Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi, şehir hayatından bunalanlara bir kaçamak vaadediyor
Gökçe UYGUN
Kadıköy’ün hemen yanıbaşında, Ataşehir’de, yüksek binaların olduğu bir otoyol kavşağında yemyeşil bir vaha olduğunu biliyor muydunuz? Burayı ziyaret edip, Kaya Bahçesi’ni, su arklarını, soğanlıkları, Ertuğrul Adası’nı, İstanbul Adası’nı, kumar bahçesini, kurak bahçeyi, kaya bahçelerini, menfez galeriyi, çitli bahçeyi ziyaret edebilir, tepedeki çardaktan manzarayı izleyebilirsiniz. İlgi duyduğunuz bitkilerin isimlerini etiketlerinden ve bilgi takdim levhalarından öğrenebilirsiniz.
Sizi Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi’nde (NGBB) bir tura davet ediyoruz; İşadamı, TEMA kurucusu Ali Nihat Gökyiğit, geçirdiği hastalık nedeniyle erkenden kaybettiği eşi Nezahat Gökyiğit anısına, hatıra parkı oluşturulmak amacıyla 1995’te NGBB’yi kurdu. Başlangıçta ‘hatıra parkı’ amacına yönelik bir bitkilendirme ve ağaçlandırma planı uygulandı. Önce yol inşaatı nedeniyle yapısı aşırı derecede bozulmuş toprak ıslah edidi; sonra 32 hektarlık park alanına takriben 50 bin ağaç ve çalı dikildi. Daha sonra amaç değiştirilerek, bir ‘botanik bahçesi’ olma yolunda çalışmalara başlanarak 2002’de halkın ziyaretine açıldı. 2003’te de adı “Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi” olarak değiştirildi.İstanbul’un Anadolu yakasında, Atatürk ve Fatih Sultan Mehmet köprülerinden gelen otoyollarla, Anadolu otoyolunun(Ankara) birleştiği kavşakta bulunan NGBB, kavşaktaki anayollar ile bağlantı yolları arasındaki adalar üzerinde kurulu. Merkez Ada, Ertuğrul Adası, Mesire Adası, İstanbul Adası, Meşe Adaları ve Arboretum Adası olmak üzere 8 adadan oluşuyor. NGBB, İstanbul’a yüzde 12 oranında yeşil alan sağlamasıyla İstanbullular için bir nefes alma noktası olmasının yanı sıra, bir araştırma, eğitim ve öğretim merkezi olarak öne çıkıyor. Zira burada bir kütüphane de bulunuyor. Botanik ve ilgili konularda basılı ve görsel yayınların olduğu kütüphane, bahçeye gelen tüm ziyaretçilerin kullanımına açık. Hafta arası sabah 10.00’dan akşam 17.00’ye kadar isteyen herkes buradan yararlanabiliyor. Şu anda kütüphanede yaklaşık 5 bin kitap, 160 süreli yayın, 350 makale ve 70 CD, DVD, Video bandı bulunuyor.
BİTKİ KOLEKSİYONU DA VARNezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi’nde bir de herbaryum (bilimsel yöntemlerle toplanmış bitkilerin, kurutulduktan sonra, etiketlenerek saklandığı koleksiyon) bulunuyor. 2004 yılında kurulan Herbaryum, 2010 yılı mart ayında Uluslararası Herbaryum Indeksi’ne kayıt olarak “NGBB” kodunu aldı. NGBB Herbaryumu’nun kuruluş amacı bahçe içerisinde yer alan bitkilerin herbaryumlarını yapmak. Daha sonraki yıllarda bu amaç genişletilerek, bahçe koleksiyonlarının geliştirilmesi amacıyla yapılan arazi çalışmalarında toplanan bitkilerin herbaryumları da eklenmeye başlandı.
NGBB’NİN AMAÇLARI
Dünyadaki canlılığın devamının gerçek ve tek garantisi olan bitkilerin önemi ve değeri hakkında toplum bilgisini arttırmak.
Dünya bitki hayatı ve Türkiye’nin zengin bitki örtüsü hakkında, bilimsel araştırmaları ve eğitimi, iyi belgelenmiş koleksiyonlar oluşturarak teşvik etmek ve bir bitki danışma merkezi oluşturmak.
Dünyadaki biyolojik çeşitliliği, endemik, ender ve tehdit altındaki bitkileri koruyarak desteklemek.
Ekonomik ve/veya faydalı bitkilerle insanlar arasındaki bağlantı ve ilişkileri araştırmak, sergilemek ve bu konudaki biriktirilmiş kültür mirasını korumak ve yaymak.
Gittikçe artan bir tehdit oluşturan susuzluğa dayanıklı bitkileri sergilemek ve dünyadaki erezyon ve çölleşmeyle mücadeleye yardım etmek.
Nasıl Gidilir
Toplu taşımayı kullanacak ziyaretçiler; Kadıköy’den 19 E, 14 ŞB, 19 M, 8 M numaralı İETT otobüsleriyle, Üsküdar’dan 16 M No’lu İETT otobüsüyle, Üsküdar-Ataşehir minibüsleriyle ve Ümraniye’den 13 No’lu İETT otobüsüyle Ataşehir Bulvarı Durağı’nda inerek ulaşabilirler. Bahçe, bütün aylarda 09.30’da açılıp Nisan, Mayıs, Eylül, Ekim aylarında 18.00’de, Haziran, Temmuz, Ağustos aylarında 19.00’da kapanıyor. Adres: Atatürk Mahallesi, Fatih Sultan Mehmet Caddesi, TEM Otoyolu Anadolu Otoyol Kavşağı P.K.34758 Ataşehir. Telefon: 0216 456 44 37