Atlı tomofilden tavernaya…

Kadıköy’ün ilk ve tek tavernası Fayton Restaurant, 250 yıllık binasıyla koca bir tarihi günümüze taşıyor…

01 Ekim 2014 - 14:07
Uzun yıllar fayton yapım atölyesi olarak kullanılan Fayton Restaurant, geçmişin “atlı tomofil” ustalarının hatırasıyla, lezzetli yemeklere ve kardeş halkın danslarına ev sahipliği yapıyor. Kadıköy Rıhtım’ın bir paralel sokak üstünde, kahvehaneler ve dürümcülerin arasında küçücük bir bina Fayton. Dışarıdan bakıldığında bile başka bir dünyaya aitmiş gibi duruyor. 250 yıl önce nasılsa şimdi de öyle… Mekânın sahibi Doktor Nezih Aslan, doğma büyüme bir Kadıköylü. Fayton ustası olan amcasının mirasını en iyi şekilde gelecek kuşaklara taşıma derdinde. O yüzden de bir taşına bile dokunmadan ve dokundurtmadan, faytoncuların ekmek kapısını bugünlere getirmeyi başarmış.

LEJYONERLERİN YATAKHANESİ
Son 50 yılına tanıklık ettiği binanın tarihini de detaylarıyla araştırmış Nezih Bey. Uzun yıllar Dimitrakopulo şaraplarının deposu ve satış mağazası olan Rumlara ait bu bina 1914 yılında Lejyon askerlerinin yatakhanesi olarak kullanılmış bir müddet.  Şimdilik bilinen tarihi 250 yıl öncesine uzansa da, alt kattaki şarap mahzenini gören uzmanların, binanın tarihini çok daha eskiye uzattığını anlatıyor Nezih Aslan büyük bir heyecanla. 

AMCA YADİGÂRI

Kendisinin bu tarihle buluşmasıysa amcası sayesinde oluyor. 1914 yılında fayton ve at arabası tamircisi olan Boğos Akşar tarafından Rumlardan kiralanıp “yapım atölyesi” olarak hizmete giriyor bina. Nezih Aslan’ın küçük amcası Kunuralp Aslan ise 1946 yılında henüz 12 yaşındayken Boğos ustanın yanında çırak olarak çalışmaya başlıyor. Böylece 60 yıllık serüven de başlamış oluyor. Boğos usta, 12 yaşında yanına çırak aldığı Kunuralp’i önce kalfa sonra da iyi bir fayton ustası olarak yetiştirmiş. Askere gittiği zaman ona harçlık göndermiş. Dönüşte tekrar işe başlatmış. Evliliği için finans kaynağı olmuş. Yani usta çırak ilişkisinden çok, baba oğul olmuşlar zaman içerisinde. Hatta öyle bir sevgi ki, Boğos usta bu dünyaya veda ettikten sonra atölyeyi Kunur ustaya bırakmakta tereddüt etmemiş.

OTOPARK OLMAKTAN KURTULDU

Kadıköy’ün fayton sanayi sokağı olarak bilinen Teyyareci Sami Sokak’ta, 2006’ya gelindiğinde tek yapım atölyesi olarak Kunur ustanınki kalmış. Kunur usta da vefat edince sokak fayton ustalarına son vedasını yapmış.  O günden sonrasını ise binayı amcasından devralan Doktor Nezih Aslan şöyle anlatıyor: “2006 yılında amcamın vefatından sonra restorasyona başladığımın ikinci ayında Restaurant’ın üstünde bulunduğu parsellerle ilgili bir şeyler duydum. Yıkılıp kat otoparkı olacağına dair. Evet, bu konuyu internetten araştırdığımda ciddi bir yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya olduğumu fark ettim. Binanın tek kurtuluşu, zaten tarihi eser niteliği taşıyan yerin tescil edilmesiydi. Doğru Anıtlar Yüksek Kurulu’nun yolunu tuttum. Öğrendim ki, tescil olmamış. Hemen dilekçemi verdim ve Taksim’deki Atatürk kitaplığına gittim. 1938 yılında yapılmış yerleşim planı önümdeydi. Şimdi Kadıköy’ün bizimle alakalı tarafına ait 12. pafta, Restaurant’ın duvarında asılıdır. İkinci kopyası ise 5 No’lu Anıtlar Kurulunda buraya ait dosyadadır. Bir buçuk sene uğraştım tarihi eser tescili için. Eğer uğraşmasaydım, ne ben, ne bu tarih, ne bu duvarlar, hiçbir şey göremeyecektiniz. Göreceğiniz tek şey otopark olacaktı.

HEP BÖYLE BİR YER İSTEMİŞTİK

Eşiyle birlikte hep Ege’de küçük bir restaurant açma istekleri olduğunu söyleyen Nezih Aslan, amcasının vefatından sonra kendisinin de anıları olan bu binayı kurtarmanın yolunun hayallerini hayata geçirmek olduğunu gördüğünü söylüyor. “Faytonculuk bitti, Kadıköy’de artık at arabası yok, dolayısıyla burayı bu şekilde yaşatmamız mümkün değildi. Biz de eşimle birlikte aslen Rumlara ait bu binayı yine kardeşlerimizin kültürüyle yaşatmayı tercih ettik.” diyor. Şimdi duvarlarında fayton parçaları ve fayton ustalarının iş aletleriyle, gelen konuklarını ağırlıyor tarihi bina.

DANS EDİLEN RESTAURANT

Sadece Kadıköy’de değil İstanbul’da da hem lezzetli yemekler yiyip hem dans edebileceğimiz mekânlar giderek azalıyor. Fayton Restaurant ise bu ender mekânlardan biri olarak, hiç reklam yapmadan, misafirlerin birbirlerine tavsiyeleriyle her daim dolu sekiz yıldır hizmet veriyor. Nezih Bey ve eşi Safiye Hanım, bütün mezeleri ve yemekleri kendileri hazırlıyor, sunumu kendileri yapıyor. Her cuma ve cumartesi canlı müzik keyfi yaşanıyor. Genelde Cuma akşamları Türk Sanat Müziği gecesi olurken Cumartesi akşamları bol bol sirtaki yapılıyor. Bu yüzden de Fayton,  yapım atölyesinden sonra Kadıköy’ün ilk ve tek tavernası olarak tarihteki yerini alıyor.

REZERVASYON ŞART

Fayton Restaurant’ta lezzetli ve keyifli bir akşam geçirmek için mutlaka rezervasyon yaptırmak gerekiyor çünkü mekânın kendisi zaten çok küçük, bir de talep fazla olunca Aslan çifti rezervasyonu şart koşuyor. Menü ise hayli zengin. Çerkez kökenli olan Nezih Bey, başta Çerkez mezeleri olmak üzere Ermeni ve Rum mutfağından örnekler sunuyor. En ünlü yemeği ise “fayton köfte”,  zira “zoka” adını verdikleri bu lezzetli köftelerle misafirlerini mekâna bağımlı hale getirmeyi amaçlıyorlar. Fayton Restaurant’ta Cuma akşamları için fiks menü kişi başı yerli içki limitli 95 TL, limitsiz 155 TL. Cumartesi akşamları ise limitli 120 TL, limitsiz 155 TL. Fayton The Blacksmith Restaurant & Greek Taverna Adres: Rıhtım Cad. Teyyareci Sami Sok. No:2 Kadıköy / 0216 346 00 88 / 0535 870 79 39  


ARŞİV