Baylan Pastanesi 58 yaşında
Yarım asırdan fazladır Kadıköy’ün Çarşı durağında bulunan tarihi Baylan Pastanesi bu yıl 58. yılına giriyor
Seda ŞİLFELER / Dilara ÇETİN
Kadıköy’de 58 yıllık geçmişiyle hala eski ruhunu koruyan, pastane denince akla ilk gelenlerden Baylan Pastanesi, 1923 yılında Beyoğlu’nda Filip Lenas tarafından ‘Loryan’ ismiyle açılmıştı. Ancak pastane, 1934 yılında yabancı işyerlerinin adlarının değiştirilmesi gündeme geldikten sonra, ismini ‘Baylan’ olarak değiştirdi.
Beyoğlu ve Karaköy şubelerinin ardından 1961 yılında Kadıköy’de de bir şubesi açılan pastane, açıldığı günden itibaren restorasyona uğramadı. Bu tarihi mekân ziyaretçilerini hem eski İstanbul’a götürüyor hem de yıllardır değişmeyen tarifleriyle lezzetinden ödün vermiyor. Pastanenin eski sahibi ve ustası Harry Lenas’ın yakın arkadaşı olan ve 55 yıldır Kadıköy Baylan Pastanesi’nde ustalık yapan Ligor Sistrini ile pastanenin tarihine yolculuk ettik.
BAYLAN EL DEĞİŞTİRDİ
Kadıköy Baylan Pastanesi’nde 1964’ten beri çalışmakta olduğunu belirten Ligor Sistrini pastanenin tarihi hakkında şu bilgileri verdi: “Firmamız 1923’te Gayrettepe’deki İmran Baylan Çikolata Fabrikası olarak kuruldu. Daha sonra Karaköy Baylan açıldı, 1961’de ise Kadıköy Baylan açıldı. Tabii zaman geçtikçe fabrika kapandı. Karaköy Baylan, Alman Sigorta şirketinindi, 1992’de yapılan uzun tadilattan sonra bina Alman Şirketi tarafından satıldı ve Karaköy Baylan bu yüzden kapandı.
Baylan 2008 yılında Altın Marka Çikolata fabrikasına devredildi. Daha sonra da 2010 yılında Bebek’te bir Baylan açıldı.”
RESTORASYONSUZ GEÇEN 58 YIL
Ligor Sistrini, 1961’den beri Kadıköy Baylan Pastanesi’nin restorasyona uğramadığını dile getirdi. Sistrini, “45 yıllık, 30 yıllık ustalarımız var. Ayrıca çoğu eski olan 17 eleman çalışıyor. Tariflerimizde de hiçbir değişiklik olmadı.
En ünlü, en tercih edilen ürünümüz bardakta yapılan “Kup Griye”. Bizim bütün ürünlerimiz özeldir, başka yerlerde bulamayacağınız tariflerdir. Fevkalade malzemeler kullanıyoruz, herkes bitkisel yağ kullanırken biz sadece tereyağı kullanıyoruz.” dedi.
İLKLER BURADAN ÇIKTI
Sürekli müşterilerinin olduğunu belirten Ligor Sistrini, ilk Espresso makinesinin Harry Lenas tarafından İtalya’dan Türkiye’ye getirildiğini ve ilk Capuccino’nun Baylan Pastanesi’nde yapıldığını dile getirdi. Baylan’ın 58. yılı hakkında konuşan Usta Sistrini, “Baylan’ı aynı şekilde, eski kültürünü koruyarak devam ettirmek gayretindeyiz. Bütün çeşitlerimizden memnun müşterilerimiz, hep böyle devam edecek umarım.” dedi.
EDEBİYATTA BAYLANCILAR
Baylan Beyoğlu şubesinin Türk edebiyat tarihinde önemli bir yeri var. Özellikle 1950’li ve 1960’lı yıllarda ‘Mavi’ akımının temsilcilerinden birçok edebiyatçı, şair, ressam, karikatürist ve tiyatrocunun mesken tuttuğu Baylan, buluşma ve tartışma yeri olarak göze çarpıyor. Kadıköy Baylan’ın müdavimleri arasında ise Atillâ İlhan, Oktay Akbal, Behçet Necatigil, Orhan Duru, Ahmet Oktay, Ferit Edgü, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Haldun Taner, Cemal Süreya, Salâh Birsel, Peyami Safa, Orhan Kemal, Fethi Naci gibi yazarlar bulunuyor. Sayıları 40’ı bulan “Baylancı” müdavimlerin bir bölümü edebiyat tarihinde sosyal-realist “Baylancılar Akımı” olarak yerini aldı.