Bizim zamanımızda böyle değildi…
Bugün 30’lu yaşlarında olan birçoğumuz, büyüklerimizi şaşırtan yeni çağın birbirinden farklı yeniliklerini onlarla paylaşmayı seviyoruz. Bu paylaşımlar bir teknolojik ürün olduğu gibi, bir yaşam şekli, bir ulaşım aracı ya da yeni bir yaşam formu olabiliyor. Pek tabi ki aynı şekilde bizlerden 20 yaş genç neslin de bizimle buluşturdukları var, onlar da bizi şaşırtmayı seviyorlar…
Biz de, büyüklerimiz de cevaben o alışılmış cümleyi kuruyoruz:
“Bizim zamanımızda böyle değildi !”
Evet değildi, yeni çağda artık eskisi gibi olmayacak.
Bugün, bir fütürist olan Jacque Fresco tarafından tasarlanmış bir projeden bahsedeceğim. Bizi oldukça şaşırtacak bir uygulama, gerçekten kuşakların yaşamlarını, bakış açılarını, kültürlerini bambaşka boyuta taşıyacak Venüs Project (Venüs Projesi) konum. Bugün 95 yaşında olan kurucusu Jacque Fresco’nun oluşturduğu ve kabullerin ötesinde yer alan, hayalinin geldiği bugünki aşamaları paylaşmak istiyorum. Venüs Projesi bir gerçek sosyal etki, sosyal dönüşüm ve sosyal tasarım…
Venüs Projesi, herhangi bir sosyo-ekonomik sistemin yerine, sosyal dönüşümü gerçekleştirecek, holistik, global ve kaynak bazlı ekonomiyi vizyon olarak çizmiş. İnsanlığın, yıllar yılı dünyadaki mevcut kaynakları kullanmada yönetimsel yetersizliğine, kâr amaçlı yaklaşımlarla emeğin de rekabet içine sokulduğuna ve sürdürülebilir sistemlerin dünyada öncelikle kurulumunun gözardı edildiğine işaret ediyor. Venüs Projesi bu mevcut durumu, kabul edilemez diye tanımlıyor.
Günümüzdeki kâr bazlı ekonomik yaklaşım yerine, kaynak bazlı bir yaklaşımın, kaynak bolluğu ve daha çok ürün yaratacağı kuramını üzerine gidiyor. Kâr odaklı sistemlerin, rekabet piyasası oluşmasına, bunun da bireyin gerçek potansiyelini ortaya koymasını engellemesine ve sonucunda toplumu geriye götürdüğüne dikkat çekiyor.
Uygulama farklı başlık alanlarında gerçel etki yaratsa da isminden de anlaşılıdığı üzere aslında Venüs Projesi, özünde bambaşka bir felsefi yaklaşım. Yeni dünyada insanın örnekleme olmadan algıları açılmıyor. Belki de bu yeni vizyoner çalışmalar için bu durum büyük bir engel. Biz bu engelin önüne geçmek için hayal gücümüzü, düşüncelerimizin sınırsız oluşunu ve bedelsiz yaratımları ortaya koyacağımız potansiyelimizi kullanıp yolumuzu açmaya gayret edelim etmesine de, Venüs Projesi’nin detaylarını görmek yine de faydalı olacaktır…
-Şehir Sistemleri: Etkili ve verimli kullanılacak yapıda tasarlanan yeni şehir anlayışı ile daha az enerji ile işletilen şehirler oluşturulmaktadır. Bu şehirlerde dairesel bir yapı göze çarpmakta, konumlar arası eşit mesafeler geometrik olarak hesaplanan bir çok başlığa da ulaşım kolaylığı sağlamaktadır. Gökdelenlerin yapısından, bahçe düzenlemelerine, ulaşımdan, altyapı sistemlerine kadar her konunun odağında kaynak bazlı ekonomi kültürü ve sosyo ekonomik yapının detaylarını bulabilirsiniz.
-Deniz Üzerinde Şehirler: Deniz yaşamı ile kara yaşamını birleştiren özel formlarda oluşturulmuş. Deniz üzerindeki ve altındaki şehirler dikkat çekici büyüklüklerde ve fonksiyonlarda tasarlanmış. Suyun içinde olunması nedeniyle, deniz yaşamından faydalanmanın bir çok başlığı bu sistemlere dahil edilmiş. Gerçek anlamda bir ekolojik dengeleme üzerine, oşinografların da içinde olduğu detaylı üzerine özenle çalışan bir venüs proje grubu tarafından filmlerde görülebilir türden bir yaklaşım yaratılmış.
-Enerji: Jeotermal enerjiyi, sualtı tribünleri oluşturularak elde edecek enerjiyi, hatta Bering Boğazı için tasarlanmış bir barajı da bu başlık altında bulabilirsiniz. Güneş enerjisini de tasarım başlığı olarak almalarına rağmen, diğer başlıklardaki uygulamaları görmek sizi oldukça şaşırtacak. Jacque’ın tasarladığı bir çok uygulamayı site üzerinden fotoğraflarıyla birlikte incelemenizi ısrarla önereceğim.
-Ulaşım: Nüfusun 7 milyarı bulduğu dünyada ulaşımın bir tasarım başlığı olması gayet normal ancak, yine de Venüs Projesi tarafından tasarlanan havaalanları, uçak, tren, deniz üstü ve altı taşımacılık örnekleri, bunun yanında modüler sistemleri içeren gözün alışık olmadığı bir çok yeni metodun da bilgisini alabilirsiniz.
Bu başlıkların yanında sistemlerin inşaası da ciddi bir yan etki, bu inşaatları yapacak özel araçlar da proje tarafından tasarlamış. Proje kapsamında uzayda yerleşim imkanı, mevcut ev sistemlerini yenilenmesi ve en yeni teknoloji uygulamalarıda detaylıca işlenmiş.
En ilgi çekicilerden biri Venüs Projesinin güncel dünya verileri başlığı, burada an ve an dünyada değişen sosyal etkilerin rakamsal değerlerini gözlemleyebiliyorsunuz.
Venüs Projesi gerçekten fütürist bir sosyal tasarım, insana bu nasıl olur dedirtiyor, vizyoner olmak fütürist olmak bu demek belki de…
Bizim zamanımızda böyle değildi! demek mi yoksa, dünyada her şeyin önce bir hayal olduğunu fark etmek mi sizce değerli olan?