Bu araca ceza yok mu?
Kadıköy’de vatandaşların en çok şikayet ettiği kaldırımlara araç parkını önlemek için ceza kesen ve cezayı tahsil etmek için sürücü bilgilerini isteyen Kadıköy Belediyesi’ne “yetkiniz yok” denilerek engelleme yapılırken, vatandaş yaya kaldırımına parktan belediyeyi suçluyor.
Kadıköy Belediyesi yetkilileri ise tüm engellemelere rağmen yayaların haklarını korumak ve kaldırım işgallerini önlemek amacıyla yasak yerlere park eden araçları kaldırmaya ve ceza kesmeye devam edeceklerini vurguluyor.
Yayaların en çok şikayet ettiği konuların başında gelen kaldırımlara park edilmesiyle mücadele eden Kadıköy Belediyesi, son zamanlarda kaldırımlara park eden araçlara kestiği cezaların uygulanmasıyla ilgili engellemeler ve sorunlar yaşıyor.
Bilinçsiz ve duyarsız sürücülerin kaldırımlara park ettiği araçlar nedeniyle puset arabalarının, yaşlı sakatların ve kaldırımda yürümek zorunda olan yayaların haklarını korumak için ceza kesen ve bu cezaların işleme konulup tahsil edilmesi için Emniyet Müdürlüklerinden sürücü bilgileri isteyen Kadıköy Belediyesi’ne engellemeler çıkarılarak bilgiler verilmiyor.
Masa-sandalyelerini kaldırıma çıkaran ya da mal satmak için tezgahını kaldırıma kuran esnafa ceza kesen Kadıköy Belediyesi Zabıta Müdürlüğü, aynı işlemi araçlar için de uyguluyor. Yaya kaldırımına aracını park eden sürücüler de aynı şekilde cezai işlemle karşı karşıya kalıyorlar.
Zabıta, bu cezai işlemleri uygularken çoğunlukla araç sahiplerini araçları başında bulmakta zorlandığı için önce araç camlarına ihbarname bırakıyor. Bu ihbarmanede, sürücüye 'yaya kaldırımını işgal ettiğinizden aracınıza 83 Lira ceza yazılacaktır' diye bir uyarı yer alıyor. Bu durumda vatandaşın kendiliğinden belediyeye ödeme yapması gerekiyor. Hatta peşin öderse de yüzde 25 indirim oluyor ve sürücü 62 Lira ödüyor. Ama araç sahibi bu cezayı ödemezse, zabıta elindeki koçandan o plakalı aracın hangi ilçe trafik tescil bürosuna kayıtlı olduğunu bulup, o büroya yazı yazıyor. Bu yazıda 'Bu araç yaya kaldırımını işgal etmiştir. Hakkında cezai işlem yapılacağından araç sahibinin kimlik bilgilerini tarafımıza verilmesini talep ederiz' deniliyor. Eğer bu kimlik bilgilerin belediyeye ulaşırsa, idari yaptırım kararı düzenlenerek, ilgilisine tebliğ ediliyor. Kişi yine de ödemezse Belediye Gelirleri Kanunu'na göre Kadıköy Belediyesi Mali Hizmetler Müdürlüğü devreye giriyor. Ancak son zamanlarda trafik tescil bürolarının, sürücülerin kimlik bilgilerini belediyeye göndermemesi sorun yaratıyor. Örneğin geçen yıl 143 araca kesilen ceza tahsil edildi ancak 300'e yakın aracın sürücüsünün kimlik bilgileri gelmediğinden ceza kesilemedi.
‘YETKİNİZ YOK’ YANITI!
Konuyla ilgili hukuki yazışmalar sürdüren Kadıköy Belediyesi’ne İstanbul Valiliği İl Emniyet Müdürülüğü'nden gelen yanıtta, Kabahatlar Kanunu'nun”işgal” başlıklı 38. maddesinde “Yetkili makamların açık ve yazılı izni olmaksızın meydan, cadde, sokak veya yayaların gelip geçtiği kaldırımları işgal eden veya buralarda mal satışa arz eden kişiye, belediye zabıta görevlileri tarafından idari para cezası verilir” şeklinde düzenleme bulunduğu, ancak bu yetkinin trafik kurallarını ilgilendirmediği, park ihlalini kapsamadığı ifade edildi. ''K.T.K'nın 10.maddesinde belediyelerin görevleri düzenlenmiş olup park etmenin yasak olduğu yerler ve hallere ilişkin olarak belediyelere herhangi bir yetki verilmediğinden, Ayrıca K.T.K'nın 16. maddesi ''...Belediyeler bu madde ile görev verilen hizmetlerin denetimi dışında trafiği denetleyemez ve hiçbir şekilde trafik suç ve ceza tutanağı düzenlemeyemezler'' hükmünü amir bulunduğundan, Yine K.T.K'nın 16/ı bendinde belediyelere ''yaya ve taşıt yollarında yayaların ve araçların harketlerini zorlaştıran ve trafiği tehlikeye düşüren motorlu araçlar dışındaki her türlü engeli ortadan kaldırmak'' görevi verilmiş olduğundan, kaldırımı işgal eden araçların belediyenin görev alanı içinde bulunmadığından mevcut mevzuat hükümleri uyarınca bu araç sahiplerinin kimlik ve adres bilgilerinin verilmesinin hukuki dayanağı olmadığı değerlendirilmektedir.''
KADIKÖY BELEDİYESİ ‘CEZA KESMEYE DEVAM EDECEĞİZ’
Kadıköy Belediyesi Zabıta Müdürü Hakkı Aydın’da, Kadıköylülerden kaldırıma park eden araçlar konusunda çok sayıda şikayet aldıklarını vurgulayarak, ''Vatandaş haklı. Özellikle hasta ve yaşlılar, pusetli anneler isyan ediyor. Kaldırımlarda yürümek çok zor, hatta imkansız. Vatandaş kaldırıma park eden araç yüzünden evine giremiyor, çıkamıyor. Hatta dükkanını daha açamayan vatandaşlarımız oluyor. Duyarsız sürücüler, arabasını kaldırıma sabah erkenden bırakıp gidiyor, saatlerce gelmiyor. Biz yayalarımızı düşünmek zorundayız. Yaya haklarını korumak için bu cezaları kesmeye devam edeceğiz'' dedi
Belediye yayayı koruyor
5326 sayılı Kabahatlar Kanunu'nun 38. maddesinde şöyle deniliyor: “Yetkili makamların açık ve yazılı izni olmaksızın meydan, cadde, sokak veya yayaların gelip geçtiği kaldırımları işgal eden veya buralarda mal satışa arz eden kişiye, belediye zabıta görevlileri tarafından elli Türk Lirası idari para cezası verilir. Yetkili makamların açık ve yazılı izni olmaksızın meydan, cadde, sokak veya yayaların gelip geçtiği kaldırımlar üzerine inşaat malzemesi yığan kişiye, belediye zabıta görevlileri tarafından idari para cezası verilir.
Bilgiler niye verilmiyor?
Kadıköy Belediyesi zabıtasının, aracını kaldırıma park eden sürücünün kimlik bilgilerini trafik tescil bürolarından resmi yazıyla istiyor. Gelen yanıtların kiminde “bu tür ihlallerin 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu kapsamında değerlendirilmesi gerektiği” belirtiliyor, kiminde “araç sahiplik bilgilerinin Belediyelere verilemeyeceği, bunun hukuki dayanağının olmadığı”ifade ediliyor, kiminde ise bu bilgiler “özel hayatın gizliliği”' gerekçe gösterilerek verilmiyor.
‘Araçlar, yaya kaldırımına park edemez’
İnsan Hakları Derneği Çevre Komisyonu'nca hazırlanan Yaya Hakları Bildirgesi'nden satırbaşları şöyle:
· Yaya kaldırımları yayalarındır.
· Bütün yerleşim alanlarında yaya kaldırımlarının yapımı zorunludur.
· Araçlar, yaya kaldırımına park edemez.
· Kaldırımlar üzerindeki bütün fiziki ve toplumsal engeller, serbest yürüyüşü aksatmayacak biçimde düzenlenir.
· Kent merkezi yaya bölgelerinindir. Toplu taşım dışındaki araçlar, merkeze girmekten özenle kaçınır.
· Yaya bölgeleri, her türlü motorlu araçtan, kesinlikle arındırılır.
Gökçe UYGUN
Fotoğraflar: Murat Mehmet AYDIN