Çocuklarda duygusal istismar
Çocuklarda duygusal istismar nasıl olur? Kadıköy Belediyesi Çocuk Ruh Sağlığı Merkezi2nden uzman psikolog Buket Zengin yazdı
Duygusal istismar, çocuk ve ergenlerin kendilerini olumsuz etkileyen durumlara maruz kalması ya da duygusal ihmale uğramasıdır. Psikolojik olarak hasara uğramaları durumudur.
Duygusal ihmal ve istismar oldukça sık görülmektedir. Fakat yasal olarak tanımlanması ve rapor edilmesi zorunludur.
Psikolojik kötü muamele; psikolojik şiddet, ihmal ve reddetme gibi birçok kavramı kapsayan daha genel bir tanımlamadır ve psikolojik kötü muamele ebeveynler veya çocuklara bakmakla yükümlü olanların çocukların kendilerini değersiz, sevgisiz, istenmeyen bir kişi olarak hissetmesini sağlayan ve onların psikolojik ve biyolojik sağlıklarını tehlikeye atan her türlü davranışıdır.
SIK GÖRÜLEN İSTİSMARLAR
En sık söz edilen duygusal istismar yöntemleri; hakaret etmek, alay etmek, lakap takmak, tehdit etmek, bağırmak, fikrini sormamak, baskı yapmak, küçük düşürmek, suçlamak, başkalarıyla kıyaslamak, duygusal ihtiyaçlarına yanıt vermemek şeklinde görülmektedir.
Duygusal istismar küçük yaşlardan itibaren gözlenmektedir. Özellikle erken yaşlarda maruz kalınan istismar derin izler bırakır. Çocuğun dünyanın tehlikeli ve güvenilmez bir yer olduğu algısına ve savunmasız hissetmesine neden olur. Bu duygular çocuğun gelecek hayatında olumsuz etkiler ortaya çıkarmakta ve mental gelişimini bozmaktadır.
Büyüme geriliği, uyum problemleri, güvensiz bağlanma, depresif ve dissosiyatif semptomlar, kişilik bozuklukları, post-travmatik stres bozukluğu, düşük IQ düzeyleri, akranlarıyla ilişkilerinde bozulma, düşük kendine güven, akademik başarısızlık, davranış problemleri, suç işleme eğilimi, kendine zarar verme ve intihar davranışı, içe kapanma veya agresiflik, gelişme geriliği, yeme ve uyuma bozuklukları ve erken seksüel davranışlar gösterme ihmal veya istismara maruz kalan çocuklarda gözlenebilmektedir.
UZUN SÜRE ETKİLİYOR
Çocukluk döneminde yaşanan ihmal veya istismarın uzun dönemli olumsuz etkileri olduğu bilinmektedir. Anksiyete ve depresyon, yeme bozuklukları ve yetişkinlikte şiddete eğilim çocukluk döneminde ihmal ve istismarla sıklıkla ilişkili olduğu gözlenmektedir. Çocukluk döneminde duygusal istismar intihar girişimlerinin en önemli etkilerinden birisi olabilmektedir.
En iyi tedavi ve takip prosedürünü saptamak için, adli tıp uzmanı, çocuk ve adölesan uzmanı, çocuk cerrahisi uzmanı, pediatrist, sosyal hizmet uzmanı ve hemşirenin beraber çalışması gereklidir. Bunun yanında, duygusal istismarda, aileye ebeveyn eğitimi ve terapi formunda yaklaşım veya çocuğun yaşıyla uyumlu bireysel tedavi (örn. oyun terapisi, bireysel psikoterapi, grup terapisi) uygulanabilir. Gerekli olan olgularda, farmakolojik tedavi de ayrıca psikiyatrik bozuklukların tedavisinde kullanılabilir.