Kahramanmaraş'ta 6 Şubat 2023’te meydana gelen depremlerin üzerinden 6 aydan fazla bir süre geçti. 50 bin insanın hayatını kaybettiği depremlerde, yaklaşık 120 bin kişi de yaralandı. 13,5 milyon insanın etkilendiği depremlerin ardından ise 2,4 milyon insanı evleri yıkıldığı için başka yerlere göç etmek zorunda kaldı.
Milyonlarca insanın evsiz kaldığı depremlerin ardından, barınma sorunu devam ediyor. Yaklaşık 6 bin binanın yıkıldığı Hatay’da da barınma krizi devam ederken, öte yandan barınma sorununu çözmek adına örnek bir projeye de imza atıldı. Şubat depremi sonrası Hatay’ın Defne ilçesinde kurulan “Yaşam Alanları Girişimi Derneği” mesleklerinde uzman kişilerle birlikte Defne’de ahşap konutlar inşa etmeye başladı. Yaşam Alanları Girişim Derneği Başkan Yardımcısı ve Defne Kent Konseyi Üyesi Gül Taşdelen Yılmaztürk ile projenin detaylarını konuştuk.
-Yaşam Alanları Girişimi Derneği’nin kuruluşundan bahsedebilir misiniz?
6 Şubat depremi sonrası Almanya’da yaşayan tiyatro sanatçısı ve Çadır Kent Derneği temsilcisi Cüneyt Sezer ile biraraya geldik. Cüneyt Sezer, 17 Ağustos depremindeki deneyimlerini burada da gerçekleştirerek 10 bin adet çadırlı bir kent kurmak istediklerini söyledi. Ancak bölgenin çetin koşulları ve sokakta kalan insanların yoğunluğu nedeniyle çadır kentlerin geçici çözüm olacağını gören gurubumuz daha kalıcı ve sürdürülebilir çözümler aramaya başladı. Konteyner kent kurma girişimlerimiz ilk zamanlar malzeme tedarikinin imkansız olması nedeniyle sonuçsuz kaldı. Konteynırların sağlıklı yaşam koşullarına uygun olmadığını ve insanlarda suni bir yaşam alanı algısı yarattığını gördük. Daha iyi bir yaşam alanını nasıl oluşturulabileceğimizi düşündük ve mimar arkadaşımızın hazırladığı ve daha sağlıklı olduğunu düşündüğümüz ahşap evlerin üretilmesi kararını aldık. Yaşam Alanları Girişimi, gönüllülük ve ortak akıl esası ile kurulsa da hem resmî kurumlarla temasa geçebilmek hem de projenin sürdürülebilirliğini ve finans kaynaklarını sağlamak amacı ile derneğimizi kurduk. Ortak akıl ve gönüllülük esası ile çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
-Yaşam Alanları Girişimi’nde aynı zamanda alanında uzman kişiler de yer alıyor.
Bir ortak akıl grubu oluşturduk. Bu ortak akıl grubuna barınma ile ilgili tüm bileşenleri kattık.
Mimarlar, mühendisler, finans sektöründe çalışanlar, mali müşavir ve hukukçular gibi konusunda uzman birçok arkadaş grubumuza katıldı. Evlerin teknik ve altyapı projeleri TMMOB merkez ve Hatay, Adana şubeleri tarafından yapıldı. Hukuki süreci ise Adana ve Hatay Barosu’ndan avukatlar yürütüyor.
“GÜVENLİ ALANLAR YARATMAK İSTİYORUZ”
-Bu süreçte yerel yönetimlerden destek aldınız mı?
Bu kararı almamızın ardından eldeki kısıtlı imkanlarla nasıl üretim yapacağımızı düşündük. Bu konuda Adana Büyükşehir Belediyesi’nin desteği ile belediye atölyelerinde belediyenin personelleriyle birlikte üretim aşamasına geçtik. Ardından üretilen evlerin alanda kurulması ve yerleştirilmesi için Defne Belediyesi’nden yardım istedik. Defne Belediyesi hem yer tahsisi hem de iş gücü desteğinin kapılarını açtı ve üretim hızlandı.
-Projeninizin hedefleri neler?
Girişimin oluşturduğu projenin amacı esas olarak depremzede ailelerin başını sokacağı güvenli bir alan yaratmak. Ancak bunu yaparken bu evlere yerleşen kişilerin kendilerini gerçek bir evde yaşıyormuş hissini duymalarını istiyoruz. Amacımız küçük de olsa bahçeli ve sosyal alanları yerleşim yerleri yaratmayı amaçlıyoruz. Bu nedenle küçük ölçekli ve daha yaygın yaşam alanları kurmayı planlıyoruz.
İLK ETAPTA 48 EV YAPILACAK
-Ahşap evlerin fiziksel özellikleri neler?
Evler yaklaşık 50 metrekarelik bir oturum alanına sahip. Evleri Uşaklı genç mimar arkadaşımız Orkun Gökmen tasarladı. Evlerin olabildiğince ekolojik, doğayla uyumlu olması amaçlandı. Yasam alanımız 4,5 dönümlük arazi üzerinde yapılan yerleşim planına göre 48 adet ahşap evden ve sosyal donatılardan oluşuyor.
-Barınma ihtiyacı ortadan kalktığında bu evler nasıl değerlendirilecek?
Bu evler demonte tasarıma sahip oldukları için sökülüp istiflenebiliyor. Vatandaşlarımızın bu evlere ihtiyacı sona erdiğinde, bu evleri söküp olası bir felaketten sonra kullanmayı planlıyoruz.
-Kuracağınız yaşam alanında kaç ev inşa edilecek?
Projemize, Defne Belediyesi’nin tahsis ettiği 4,5 dönümlük arsada başladık ve bu alana 48 evin kurulmasını hedefliyoruz. Şu an özellikle Almanya’daki Çadır Kent Derneği’nin sağladığı maddi imkanlarla 6 adet evin sahada kurulumuna başlandı. Altı adet ev ise Adana Büyükşehir Belediyesi’nde sahada kurulmaya hazır hale getiriliyor. Bu evlerin imalatları bitme aşamasında. Derneğimize yapılan bağışlar ve Almanya’daki derneğinin katkıları ile yaklaşık 20-25 evin malzeme alımı için fiyat araştırması yapmaya devam ediyoruz.
Birinci etap dediğimiz 4,5 dönümlük arsadaki 48 evlik imalatımız bittikten sonra 2–3- 4. etapları tamamlamak istiyoruz. Ayrıca bu yaşam alanlarını oluşturduktan sonra da yine gönüllülük esası ile sosyal, kültür, eğitim ve sağlık alanında çalışmalar yapmayı planlıyoruz.
Kampanyaya katılmak isteyenler ve proje hakkında bilgi almak isteyenler Yaşam Alanları Girişimi Derneği’nin internet sitesini (yagid. org.tr) ziyaret edebilirler.