Dünyada kaç dil var? En uzun kelime kaç harften oluşuyor? En fazla dil konuşulan ülke hangisi?

23 Eylül 2020 - 19:44

A ⁺ A^- Yazdır

Avrupa Diller Günü, Avrupa Konseyi girişimi ile 2001 tarihinden beri her 26 Eylül’de Avrupa Komisyonu ile birlikte kutlanıyor. Dilsel farklılıkların daha yüksek bir kültürler arası anlayışa ulaşmada önemli bir araç olduğu bilinciyle, Avrupa Konseyi bütün Avrupa’da çok dilliliği destekliyor.

Biz de bu vesileyle Avrupa Diller Günü’nün web sitesinde yer alan ilginç bilgilerden bir derleme yaptık:

DİLSEL GERÇEKLER

• Dünyada 189 bağımsız devletten ayrılan, 6 milyar insan tarafından konuşulan 6 bin ile 7 bin civarında dil var. 

• Dünya nüfusunun en azından yarısı çift dilli yada çok dilli.

• Birçok dilin 50 bin veya daha çok kelimesi var ancak bireyler normalde bu kelimeleri bildikleri halde bunların tamamının yalnızca bir kısmını kullanırlar. Her sohbette insanlar aynı birkaç yüz kelimeyi kullanır.

• Çoğu Avrupa dilleri Latin Alfabesi'ni bazı Slav dilleri Kiril Alfabesi'ni kullanır. Yunan, Ermeni, Gürcü ve Yezidiler'in kendi alfabeleri vardır.

• Rusya (148 milyon nüfus) şimdiye kadar kıtasında en fazla dil konuşulan ülkedir; kriterlerine göre 130 ile 200 arasında değişebilir.

PALİNDROMLAR

Palindromlar, tersten de aynı şekilde okunan kelimeler ve cümleler demek. Hatta Almanlar palindromik bir kelime ‘Eibohphobie’ buldular, bu da ‘palindrom korkusu’ anlamına geliyor. Farklı dillerden bazı palindrom örnekleri:

• Bosnaca: Mače jede ječam (Yavru kedi arpa yiyor)

• Hırvatça: Ratar (Çiftçi)

• İngilizce: Was it a cat I saw? (Gördüğüm bir kedi miydi?)

• Fince: Saippuakivikauppias (Sabuntaşı satıcısı)

• İtalyanca: I topi non avevano nipoti (Farenin torunu yoktu)

• Portekizce: O lobo ama o bolo (Kurt pastayı sever)

• Türkçe: At sahibi gibi hasta

EN UZUN KELİME!

• Bilinen en uzun kelimeyi (183 harfli) Antik Yunan oyun yazarı Aristophanes icat etmişti: lopado-temacho-selacho-galeo-kranio-leipsano-drim-hupotrimmatosilphio-karabo-melito-katakechumeno-kichl-epikossuphophatto-peristeralektruon-opto-kephallio-kigklo-peleio-lagoio-siraio-baphe-traganopterugon (her türden şeker, balık, kümes hayvanı ve sos karışımından oluşan bir yemek adı)

• Uzun kelime rekorunda İsveççe ilk sırada geliyor 131 harflik şu kelime ile: nordvästersjökustartilleriflygspaningssimulatoranläggningsmaterielunderhåll – suppföljningssystemdiskussionsinläggsförberedelsearbeten (Kuzeybatı Deniz Kıyısı Topçu Uçuş Keşif Simülatörü Tesis Bakım - İzleme Sistemi Görüşme Sonrası Hazırlık Çalışması)

• Uzun kelimelere duydukları sevgiyle ünlü olan Almanlar ise 67 harflik şu kelimeyle listede ikinci sırada yer alıyor: grundstücksverkehrsgenehmigungszuständigkeitsübertragungsverordnung. Bu kelimenin anlamı google çeviri’ye ve farklı kaynaklara göre şunlar: taşınmaz hareket izni sorumluluk devir yönetmeliği - gayrimenkul alım-satım izni yetki devri yönetmeliği - tapu kadastro yönetmeliği - arsa trafik onayının yetkisini devretme anlaşması - iskan trafik izni aktarma kuralları - gayrimenkul muamele izni yetkisi devrine dair düzenleme - gayrimenkul işlem izinleri onaylama devri sorumluluk düzenlemesi

• Türkçe’de ise şu sözcükler var: muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebileceklerimizdenmişsinizcesine (70 kelime) ve Çekoslovakyalılaştıramadıklarımızdanmısınızsiz (46 kelime)

AYNI SÖZCÜK, FARKLI MANA

STOL: Rusça masa, Bulgarca sandalye

ANY: İngilizce hiç, Katalanca sene

BAD: Almanca banyo, İngilizce yatak

BRA: İsveççe iyi, İngilizce sütyen

CAR: Fransızca çünkü, İngilizce araba

FARMER: İngilizce çiftçi, Macarca kot pantolon

MATTO: Fince halı, İtalyanca deli

Kaynak: https://edl.ecml.at/Home/tabid/1455/language/tr-TR/Default.aspx