​Enerji verimliği alanında uzmanlaşan akademisyen Özüm Çallı, kombinin düşük ayarda sürekli çalıştırılması ve bakımının ihmal edilmemesi gerektiğini söyledi

02 Ocak 2023 - 14:48

A ⁺ A^- Yazdır

İstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği bölümü Öğretim Üyesi Dr. Özüm Çallı, enerji verimliliği, termoekonomi, termodinamik çevrim analizleri, akıllı binalar ve şehirler gibi konularda çalışmalar yapan bir akademisyen. Kışın gelmesiyle birlikte artan enerji maliyetlerinin önüne geçebilmek için yapılması gerekenleri Çallı’ya sorduk.

• Öncelikle şunu sorayım; enerji sistemleri mühendisi kimdir, ne yapar?

Enerji Sistemleri Mühendisliği enerjinin verimli, çevreye uyumlu ve düşük maliyetli bir şekilde elde edilmesi ve kullanılması ile ilgili yöntemler geliştirip bunları hayata geçiren bir mühendislik dalı. Dünyada nüfus artışı ile doğru orantılı olarak artan enerji talebi sebebiyle enerji sistemleri konusunda çalışabilecek mühendis ihtiyacı da oldukça artıyor. Bu sebeple bu bölümün mezunları kamu ve özel sektörde geniş bir iş alanına sahip. 

• Malum ekonomik kriz var, enerji maliyetleri herkes için çok önemli. Önce şöyle genel bi soru sorayım; yurttaşlar enerji maliyetlerini (doğalgaz-kombi ve fırın vb için) nasıl minimumda tutabilir? 

Tercih edilen ısınma çeşidi her ne olursa olsun ekonomik kullanılabilmesi için binaların yalıtılmasına önem verilmesi gerek. Evlerimizin dış cephesinin yalıtımlı olması, evin iç ortamından dışarıya ısı geçişini azaltarak yüzde 40 - yüzde 50 oranında enerji tasarrufu yapabilmemizi sağlar. Ayrıca binaların dışında kullanılan yalıtım malzemelerinin yanmaz nitelikte yani taşyünü bazlı maddelerden üretilmiş olması çok önemli. Ayrıca evdeki eşya yerleşimlerinin dikkatli yapılması lazım. Perdelerimizin boyunun fazla uzun olmasından ve kalorifer peteğinin önüne eşya yerleştirmekten kaçınarak faturalarımızın düşüşünü sağlayabiliriz. 

• İdeal sıcaklık ne olmalı?

20°C - 21°C arasında. Bu, hem ekonomik açıdan hem de sağlık açısından önemli. Avrupa’ya kıyasla ülkemizde en az 3 - 4 derece daha yüksek oda sıcaklığı tercih ediliyor. Bu da enerjinin verimli kullanılmasına büyük ölçüde engel teşkil eden durumlardan biri.

• Kullanıcıların kafasının karışık olduğu bir konuyu netleştirmenizi rica ediyorum; kombiyi hava sıcaklığına göre açıp kapamak mı yoksa belli bir ısı seviyesinde sürekli tutmak mı daha ekonomik olur?

Gün içinde boş kalan evlerde kombi düşük derecede çalıştırılmalı, daha sonra kombi sıcaklığı istenilen seviyeye getirilebilir. Böylelikle her defasında açıp kapama esnasında oluşan enerji kayıplarının önüne geçilebilir. Eğer 2-3 gün süre ile evden uzak kalacaksak o zaman kombiyi kapatmalıyız. 

• Birçok kullanıcı gerek ihmalkarlık gerekse de ekstra ödeme yapmamak için kombi rutin bakımlarını yaptırmıyor. Bu bakımlar ne kadar önemli? Her sene yaptırmalı mıyız? Ve faturaya yansıması nasıl oluyor?

Kombi bakımı yılda en az 1 kez yaptırılmalı. Düzenli bakım ile kombideki bir problem hızlı bir şekilde tespit edilebilir ve bu da, daha yüksek maliyetlere neden olabilecek arızaların ortaya çıkmadan önlenmesini sağlar. Düzenli kombi bakımı, hem düşük faturalar ödememize katkı sağlarken hem de kombinin uzun ömürlü olmasına yardımcı olur.

• Bazı uzmanlar, ısı yalıtım levhası kullanmayı öneriyor. Bu levhalar nedir, işe yarar mı?

Sıcaklığın binaların içine girmesini yada binalardan çıkmasını engelleme işlemine ısı yalıtımı adı veriliyor. Isı yalıtım levhaları binanın zeminine, tavanına, iç cephesine yada dış cephesine uygulanabilir. Isı yalıtım levhaları enerji tasarrufuna oldukça olumlu yönde etki eder. 

• Termostat kullanımı hakkında yorumunuz nedir?

Termostat kullanılmadığı takdirde, kombi, ayarlanmış olan kalorifer suyu sıcaklığına göre çalışır ve bu ayar sıcaklığına yaklaştıkça modülasyon kabiliyetince kombi gücünü kısmaya başlar.  Böyle bir çalışma düzeninde, örneğin ayarlanmış olan kalorifer sıcaklığı 50 derece ise kombi bu sıcaklığı dikkate alıp çalışacaktır ve evin iç ortam hava sıcaklığını dikkate almayacaktır. Buradaki en önemli husus; istenilen ortam sıcaklığı için su sıcaklığının değil, hava sıcaklığının kontrol edilmesidir. Oda termostatı da bunu sağlayarak enerjinin tasarruf edilmesinde büyük ölçüde rol oynar.

• İnternette şöyle bir öneri gördüm; “Evimizi havalandırmadığımızda iç havadaki nem oranı arttığı için ortamın ısıtılması daha geç olacaktır. Evimizi günde 1 kez havalandırmamız halinde nem oranı düşecek. Evimiz daha hızlı ısınacaktır.” Bu doğru mu? 

Nem, havada bulunan su miktarıdır. Kapalı bir mekanda olması gereken bağıl nem oranı yüzde 40- yüzde 50 arasında olmalıdır. Bu değerin fazla olması ısınmayı zorlaştıracağı gibi sağlığa da zararlı. Bu sebeple kışın havalar soğuk olduğunda bile havalandırma yapılması ihmal edilmemeli.