“Esnaf kapıya kilit vurabilir”
Korona virüsünün yayılma seyrinin ne zaman yavaşlayacağı bilinmiyor. Bu belirsizlik içinde önünü göremeyen ve ayakta kalmaya çalışan esnaf da “Böyle devam ederse birçok işyerinin kapısına kilit vurulur” diyor
Korona virüsünün ülkemizde görülmeye başlamasının ardından virüsün yayılmasını önlemek amacıyla bir dizi önlem alındı. Bu önlemler kapsamında kafe barlar başta olmak üzere çok sayıda işyeri kapatıldı. Bu süreçte birçok kişi işsiz kaldı. Biz de korona virüsünün ekonomik olarak yol açtığı sorunları, alışverişin önemli noktası olan Kadıköy Tarihi Çarşı ve Salı Pazarı esnafından dinledik.
“İŞLER YÜZDE 80 DÜŞTÜ”
Kadıköy Tarihi Çarşı’da bir şarküteri dükkanında çalışan Burhan Korkmaz, “Çarşıda korona virüsten önce iğne atsanız yere düşmezdi” diyerek başladığı konuşmasını şöyle sürdürüyor: “İstanbul'un her yerinden çarşıya insan akını olurdu. İki kişi yan yana zor geçerdi. Şimdi ise insan sayısı o kadar azaldı ki. İşler yüzde 80 düştü. Böyle devam ederse birçok esnaf kapısına kilit vurabilir. Dayanma gücü olan kalır. Zor bir dönem.”
Çarşıda balık satışının yapıldığı dükkanda çalışan Selim Türk de virüs ile birlikte işlerin düştüğünü belirtiyor: “Kadıköy'ün en yoğun yeri Tarihi Kadıköy Çarşı’dır. Koronadan önce bekledikleri halde balık alamayan müşterilerimiz olurdu. O kadar ki yoğun olurduk. Şu an sakiniz ve günübirlik paramızı kazanıyoruz. Ama dükkanı kapattığı için ekmeğini kazanamayan esnaf da var. Bu çok üzücü bir durum. Umarım bir an önce her şey düzelir.”
İşlerinde yüzde 80 azalma olduğunu belirten ve ödemelerin üst üste biriktiğine işaret eden şarküteri işletmecisi Mehmet Ecevit ise “Mal sahipleri kiralarını istiyor. Esnaf da ‘kapalıyım nasıl ödeyeyim’ diyor. Bankalar kredi veriyor. Kredi çözüm değil. İnsanlar zaten borçla yaşıyor. Tekrar borçlandığı zaman krediler üst üste binecek ve nasıl ödeyecek. Esnafın önünün açılması gerekiyor.” diyor.
“KRİZ VARDI, KORONA İKİYE KATLADI”
Çarşı esnafı kadar pazarcılar da dertli. Salı Pazarı’na giderek onlara da son durumu sorduk. Mehmet Cevat Bakışlı, işlerinin yüzde 70 azaldığının ve bazen ürünleri zararına sattıklarının altını çizerek konuşmasını şöyle sürdürüyor: “Zaten ekonomik kriz vardı. Bir de üzerine korona gelerek krizi ikiye katladı. Önceden çalışanımız da vardı. Ama şu an tek çalışıyorum. Çünkü ekonomik durum kaldırmadı. Eskiden bir günde sattığımızı şu an dört günde satabiliyoruz. Tarlada ekim ve dikim de etkilenecek. Şu an bir ışık göremiyorum.”
“İşler kötü duruma gelmeye başladı. Kredilerimi ödeyemiyorum” diyen Mustafa Duman ise, içinde bulunduğu durumu şöyle anlatıyor: “Yüzde 80 bir düşme var işimizde. Bu süreç ne zaman bitecek belli değil. Evimin faturalarını ödemekte zorlanıyorum. Bu süreçte bir de tezgahımızda bulunan gıda ürünlerinin fiyatlarında artış oldu. Biz satmak için ürün almakta zorlanıyoruz. Haftasonu sokağa çıkma yasağı olacağı için bugün ondan önceki haftalara göre az da olsa bir hareketlilik var.”
“ZİNCİRİN HALKALARI GİBİYİZ”
Korona virüsünden sonra ürün fiyatlarında artış olduğunu dikkat çeken Hayrullah Toptaş da, “Fiyat artışı vatandaşın zararına. Şu anda pazar eski durumunda değil. Lokanta ve kafe gibi birçok işyeri kapandı. Bu durumdan dolayı vatandaşın alım gücü de azaldı. Şimdi benim ekonomik olarak iyi olabilmem için işyeri kapanan bu nedenle işsiz kalan kişinin de ekonomisinin iyi olması gerekiyor. Ben iyi olursam haldeki insan da iyi olur. Bu durum birbirine bağlı bir zincir gibi.” diyor.
