Fotoğraflarla geçmişe yolculuk
İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin "Zaman Makinesi" uygulaması sayesinde, şehrin geçmişine dair fotoğraflar incelenebiliyor. Bu fotoğraflar sadece şehrin güzelliklerini değil, aynı zamanda tarihin izlerini de taşıyor
İstanbul, geçmişten günümüze kadar pek çok değişim ve dönüşüm yaşamış olan büyüleyici bir şehir. Tarihi dokusuyla dünyanın dikkatini çeken İstanbul, modernizasyonun hızlı adımlarıyla birlikte sürekli bir değişim ve gelişim içerisinde oldu. Ancak, bu değişimin İstanbul'un karakterini nasıl etkilediğini anlamak için geçmişe bir yolculuk yapmak gerekiyor. İstanbul'un sokaklarındaki bu zamansal yolculuğa da 150 yıl önce çekilen eski fotoğraflar eşlik ediyor. Bu fotoğraflar, şehrin geçmişini ve bugününü bir araya getirerek, İstanbul’un nasıl bir dönüşüm geçirdiğini gözler önüne seriyor.
Son yıllarda birçok kurum İstanbul'un geçmişten günümüze değişimini ve bu değişimin izlerini eski fotoğraflar üzerinden keşfedilmesi için arşivlerini çevrimiçi olarak hizmete açıyor. Hem fotoğraf meraklıları hem de araştırmacılar için önemli bir kaynak olan bu arşivlerden biri de İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin bünyesinde yer alıyor. İstanbul'un sokaklarında bu zamansal yolculuğa çıktığınızda, bir asır öncesine ait bu fotoğraflar, sadece şehrin fiziksel yapısındaki değişimi değil, aynı zamanda insanların yaşam tarzlarını, giyimlerini, alışkanlıklarını da yansıtıyor. Çarşıların, hanların, camilerin ve sokakların yanı sıra, fotoğraflarda görülen insanlar ve onların etrafındaki hayatın detayları, İstanbul'un sosyal ve kültürel yapısını gösteriyor. Üç yıl önce sayfalarımıza taşıdığımız Zaman Makinesi ’ne aradan geçen sürenin ardından yeni fotoğraflar eklendi.
HARİTADAN SEÇMEK MÜMKÜN
İBB’nin “Zaman Makinesi” adını verdiği bu platformda özellikle kentin eski ve tarihi semtlerine ait birçok fotoğraf bulmak mümkün. Harita üzerinden seçtiğiniz bölgeye ait fotoğraflara ulaşırken, bu seçimi daha da daraltarak sokak ya da mahalle bazlı inceleme yapmak da mümkün. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Coğrafi Bilgiler Sistemi Müdürlüğü’nün hazırladığı “Zaman Makinesi uygulaması içinde kullanılan fotoğraflar tahmini çekim yerlerine göre yerleştirilmiş ve fotoğrafların çekim tarihi yaklaşık olarak belirtilmiş.
1850’DEN 1990’LARA…
İBB’nin Zaman Makinesi uygulamasında yer alan fotoğraflar 1850 ile 1995 yıllarını kapsıyor. Yüzlerce fotoğrafın bulunduğu bu projede en fazla görsel ise Tarihi Yarımada ve Suriçi, Sultanahmet Meydanı ve Ayasofya Meydanı gibi kentin önemli mekanlarına ait. İBB’nin hem meraklılar hem de araştırmacılar için kullanıma açtığı bu uygulamada yer alan fotoğrafların büyük bir kısmı Atatürk Kitaplığı arşivinden temin edilmiş. Uygulamada şu an Kadıköy’e ait yüzden fazla fotoğraf yer alıyor. Bu fotoğrafların büyük bir çoğunluğu Caferağa, Osmanağa ve Rasimpaşa Mahallelerine ait.
GARIN GÖRKEMLİ HALİ
Kadıköy'ün sembol yapılarından biri olan Haydarpaşa Garı’nın ilk yıllarında çekilen fotoğraflar da Zaman Makinesi uygulaması üzerinden ziyaretçilere sunuluyor. Haydarpaşa Garı'na ait bu fotoğraflar sadece gar binasını değil, aynı zamanda çevresindeki önemli noktaları da kapsıyor. Ancak, bu fotoğraflar sadece şehrin güzelliklerini değil, aynı zamanda tarihin izlerini de taşıyor. 1. Dünya Savaşı sırasında Haydarpaşa Garı'nın bombalandığına dair fotoğraflar, o dönemin savaş travmasını yansıtırken, üzerlerine düşülen notlar ise o dönemin atmosferini akıllara getiriyor. Ayrıca, Haydarpaşa Limanı'nın inşa sürecine ait fotoğraflar da şehrin limanının nasıl bir evrim geçirdiğini gözler önüne seriyor. Bu fotoğraflar, sadece geçmişin izlerini değil, aynı zamanda şehrin geçmişten bugüne yaşadığı değişimi de gösteriyor. İstanbul'un tarihine ışık tutacak bu fotoğraflar, geçmişle bugün arasında bir köprü kurarak, şehrin zengin kültürel ve mimari mirasını keşfetmek isteyen herkes için önemli bir kaynak oluşturuyor.
ESKİ VE YENİ
Eski fotoğraflara bir yolculuk yaparken, şehrin son yıllardaki panoramik görüntülerine de ulaşmak mümkün. Ancak, bu görüntüler ne yazık ki güncel değil. 2018 yılına ait olan bu fotoğraflar, kullanıcılara geçmişle bugünü karşılaştırma ve şehrin değişen yüzünü gözlemleme fırsatı sunuyor. İstanbul gibi dinamik bir şehirde, değişim ve dönüşüm sürekli olarak yaşanıyor. Eski fotoğraflar, şehrin geçmişini ve o dönemdeki yaşamı gözler önüne sererken, son yıllarda çekilen panoramik görüntüler ise şehrin modern yüzünü yansıtıyor. Bu görüntüler arasındaki kontrast, şehrin evrimini ve kentsel dönüşümünü anlamamıza yardımcı oluyor.
ARŞİV GELİŞTİRİLİYOR
Yaşadığımız kentin tarihini ve insanlarını anlamak, aynı zamanda geçmişle bugün arasında bir bağ kurmak için fotoğraflar hiç şüphesiz çok önemli. İBB’nin Zaman Makinesi adlı dijital uygulaması hem tarih meraklıları hem de araştırmacılar için önemli bir mecra haline dönüşebilir. Şu an Kadıköy’e ait çok fazla fotoğraf yer almasa da ilerleyen günlerde yapılacak çalışmalar sonucunda Kadıköy’ün bilinmeyen fotoğrafları da arşive dahil edilecek. Zaman Makinesi uygulamasının öneri ve görüşlere açık olduğunu da ekleyelim.
Daha fazla detaya ulaşmak için Zaman Makinesi'ni ziyaret edebilirsiniz.