Geçmişin mirası geleceğe taşınıyor
“İstanbul’da Geçmişin Mirası, Geleceğin İmkanları” raporuna göre İBB Miras ile 25 ilçede, 42 rotada bin 321 kültür varlığı periyodik bakım altına alındı. 63 anıt eser ve sivil mimarlık eseri ile 34 kamusal sanat eseri restore edildi
İstanbul Planlama Ajansı’nın “Vizyon 2050’nin İzinde” serisinin ikinci raporu “İstanbul’da Geçmişin Mirası, Geleceğin İmkanları” yayınlandı. Raporda İstanbul’un kültürel mirasını koruma yolunda Vizyon 2050 Strateji Belgesi’nde yer alan hedefler ve bu hedeflere paralel olarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından atılan adımlar incelendi. 2021 yılı sonu itibariyle İstanbul’da 14 korumaya alınan sokak, 81 anıt ve abide, 576 idari yapı, 2614 kültürel yapı, 10 şehitlik, 146 askeri yapı, 664 endüstriyel ve ticari yapı, bin 394 dini yapı, 868 mezarlık, 25 bin 646 sivil mimarlık örneği ve 841 adet kalıntı olmak üzere toplam 32 bin 854 kültür varlığının tescilli olduğu görülüyor.
BEŞ YILDA NELER YAPILDI?
İstanbul’da yer alan kültürel mirasın korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması son derece önemli. 2019 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesinde kurulan İBB Miras da beş yıldır bu alanda faaliyetler yürütüyor. Raporda yer alan bilgilere göre İBB Miras ile 25 ilçede, 42 rotada bin 321 kültür varlığı periyodik bakım altına alındı. 63 anıt eser ve sivil mimarlık eseri ile 34 kamusal sanat eseri restore edildi. Kamusal müze sayısı 4’ten 22’ye çıkarıldı. 197 tarihi çeşme restore edildi ve suya kavuşturuldu. Sivil mimariden endüstri yapılarına İstanbul’un âtıl durumdaki kültür varlıkları restorasyon çalışmalarının ardından yeniden işlevlendirildi.
Müze Gazhane, Ataköy Baruthanesi, Cendere Sanat, Yedikule Gazhanesi, Kütüphane Troleybüs, Çubuklu Silolar ve Taş Mektep ile Tarihi Moda, Kadıköy ve Beşiktaş İskeleleri yeni kamusal mekanlar olarak kente kazandırıldı. Tarihi Yarımada’da Yerebatan Sarnıcı Müzesi, Gülhane Sanat, İBB İstanbul Tasarım Müzesi, Bulgur Palas, Bukoleon Sarayı, Saraçhane Kazı Evi, Milyon Taşı Kazı Alanı projeleri hayata geçirildi. İade-i itibar projesi kapsamında Beyoğlu Sineması, Botter Apartmanı, Metrohan, Kuyumcuhan ve Sen Piyer Han ile Beyoğlu’nun yeniden kültür-sanat merkezine dönüşmesi sağlandı. İstanbul genelinde 943 miras alanı koruma altına alındı.
GAZHANE VE İSKELE YENİDEN KAMUYA AÇILDI
İBB Miras’ın Kadıköy’de hayata geçirdiği projelerle Müze Gazhane ve Moda İskelesi yeniden kamunun kullanımına açıldı. İstanbul’un en eski iskelelerinden tarihî Moda İskelesi deniz ulaşımında yeniden kullanılmaya başlandı. İskele aynı zamanda kütüphane, kafe ve kültürel etkinliklere ev sahipliği yapan bir alan olarak hizmete açıldı. 132 yıllık Hasanpaşa Gazhanesi müze, kütüphane, çalışma alanları gibi farklı ihtiyaçlara yanıt veren çok amaçlı birimleriyle ‘‘Müze Gazhane’’ye dönüştürüldü. Bu mekân açıldığı günden bu yana yaklaşık 5,5 milyon kişi tarafından ziyaret edildi.
KADIKÖY’ÜN KÜLTÜR VARLIKLARI
İBB’nin verilerine göre 2022 yılında Kadıköy’de Caferağa ve Osmanağa mahallerinin tamamı, Rasimpaşa ve Hasanpaşa mahallerinin ise bir kısmının dahil olduğu 201 hektar alan sit alanı ilan edildi. Söz konusu bu sit alanının içinde 604 adet tescilli kültür varlığı yer alıyor. Tescilli kültür varlıklarının yüzde 72’sini ikinci grup sivil mimarlık örnekleri oluşturuyor. Alan ayrıca 48 adet birinci grup anıt esere ev sahipliği yapıyor. Bunlardan bazıları; Boğa Heykeli, Moda Vapur İskelesi, Kadıköy Şehremaneti Dairesi, Süreyya Sineması, Koçoğlu Hamamı, Kadıköy Kaymakamlığı… İstanbul’da nadir görülen anıt türlerinden olan fırın, heykel, karakol, kayıkhane, köprü, santral ve sinema binaları da Kadıköy’de yer alıyor. Kültür varlıklarının yüzde 89,5’i Osmanlı, yüzde 10’u Cumhuriyet, yüzde 0,5’i ise Bizans dönemine ait.