Geçmişe otobüs koltuğunda yolculuk
Siyah beyaz fotoğraflar eşliğinde bir otobüs koltuğunda geçmişe doğru yolculuğa ne dersiniz?
Mustafa SÜRMELİ
Bu yıl 144. yaşını kutlayan İETT tarafından yayınlanan “Fotoğraflarla İstanbul’da Ulaşım” adlı kitapta Kadıköy’e ait siyah beyaz fotoğraflar da yer alıyor.
İstanbul’da toplu ulaşımı atlı tramvaylarla başlatan İETT, şehrin toplu ulaşım tarihinde iz bırakan olayları ve ilkleri iki ciltlik kitapta topladı. İstanbul’un otobüslü yıllarının konu edildiği “Fotoğraflarla İstanbul’da Ulaşım” adlı eser, İETT Fotoğraf Arşivi’nden seçilen fotoğraflarla İstanbul Kentiçi Ulaşım Tarihçisi Akın Kurtoğlu tarafından hazırlandı.
Dünyada sadece İETT için üretilen ve kısa sürede kentin simgesi haline gelen Leyland’lar, motorundan fokurdamaya benzer sesler çıkardığı için halk arasında “çaydanlık” olarak anılan Büssing’ler, 1979 yılında alınan ilk körüklü otobüsler, troleybüsler, sağdan direksiyonlu otobüsler ve tabiî ki gazete haberleri kitapta yerini aldı.
İSTANBUL’DA ULAŞIMIN HİKÂYESİ
İstanbul’da toplu ulaşım 1871’de Azapkapı-Beşiktaş hattında açılan ilk atlı tramvayla başladı. Daha sonra elektrikli tramvay işletmeciliğine geçildi.
1927’de İstanbul’a ilk otobüsler geldi. 1961 yılında troleybüsler İstanbul’da toplu ulaşıma hizmet etmeye başladı. Otobüslerin yaygınlaştırılmasının ardından 2007’de metrobüs faaliyete geçti.
KOLTUK HABER OLDU
8 Mart 1956 tarihli bir haberde, İETT idaresinin Karayolları’ndan aldığı 11otobüsün tadil işinin tamamlanmak üzere olduğu, vasıtalardan bir tanesinin tadilinin tamamlanarak Kadıköy mıntıkasından servise girdiği belirtiliyor.
17 Mayıs 1945 tarihli bir başka haberde ise “İsveç’ten getirtilen otobüs Büyükdere hattına tahsis edildi. Otobüsün ilk gün yapılan seferinde münasebetsiz bir adamın, bu güzel otobüsün maroken koltuklarından bir-ikisini jiletle kestiği görüldü.”deniliyor.