Gıda mühendislerinden ertelemeye tepki
Gıda Mühendisleri Odası, sağlıklı nesil yetiştirme hedefi ile 2020 yılında hazırlanan, sağlıklı ve dengeli beslenmeyi teşvik edecek Okul Gıdası Uygulaması'nın üç yıl daha ertelenmesine “Çocuklarımız Piyasa Koşullarına Teslim Edilemez” diyerek tepki gösterdi.
Milli Eğitim Bakanlığı'na (MEB ) bağlı resmi ve özel okul ile kurumlarda satılan gıdalarla ilgili olarak 2020 yılının Ekim ayında Resmi Gazete’de, “Okul Gıdası Hakkında Tebliğ” yayınlandı. Bu tebliğe göre, okulların bünyesinde faaliyet gösteren kantin, kafeterya, yemekhane, büfe, çay ocağı gibi işletmelerde doğrudan öğrenciye satışa ve öğrencinin tüketimine sunulacak olan hazır ambalajlı gıdalarda “Okul Gıdası” onayı ve logosunun yer alması gerekiyor. Tebliğin bu eğitim ve öğretim yılında yürürlüğe girmesi beklenirken, üç yıl daha ertelenmesi beraberinde tartışmaları getirdi.
“ÇOCUKLAR PİYASAYA TESLİM EDİLEMEZ”
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Gıda Mühendisleri Odası, “Sağlıklı nesil yetiştirme hedefi ile 2020 yılında hazırlanmış, çocukların tüketim alışkanlıklarını olumlu yönde etkilyecek, sağlıklı ve dengeli beslenmelerini teşvik edecek Okul Gıdası Uygulaması'nın üç yıl daha ertelenmesi kabul edilemez” diyerek tepki gösterdi. Gıda Mühendisleri Odası, konu ile ilgili “Çocuklarımız Piyasa Koşullarına Teslim Edilemez” başlığı altında açıklama yaptı.
Çocukların fizyolojik ve zihinsel gelişiminde tükettikleri gıdaların güvenilir ve besleyici olmasının yanında zararlı etkileri olan gıda bileşenlerini içermemesi gerektiğinin altının çizildiği açıklamada şu bilgilere yer verildi: “Okul çağındaki çocuklarımızın sağlıksız gıdalardan korunması, güvenli ve besleyici gıdalara eğitim gördükleri okullarda ulaşmalarının sağlanması Tarım ve Orman Bakanlığı’nın sorumluluğundadır. Çocukların tüketim alışkanlıklarını olumlu yönde etkileyecek, sağlıklı ve dengeli beslenmelerini teşvik edecek bu uygulamanın 2023-2024 eğitim-öğretim yılının başladığı bugünlerde tekrar ertelenmesine rasyonel bir açıklama bulmakta zorlanıyoruz.
“MERDİVEN ALTI İŞLETMELERİ ENGELLEYECEKTİ”
Sağlıklı nesil yetiştirme hedefi ile 2020 yılında hazırlanmış “Okul Gıdası Hakkında Tebliğ”, üç yıl geçmesine rağmen yürürlüğe alınmamış, yaklaşık 20 milyon çocuğumuz, okullarımızda gıda satışı yapan işletmecilerin insafına bırakıldı. Okul Gıdası Hakkında Tebliğin bir amacı da merdiven altı işletmelerin ürettiği ve Türk Gıda Kodeksi’ne uygun olmayan ürünlerin okullara girişini engellemekti. ‘Okul Gıdası’ logolu ürünlerin tüketiciler tarafından görülmesi ve tespiti kolay olacaktı. Tebliğ ertelenince ailelerin ve çocukların konu hakkında duydukları endişeler de giderilmemiş oldu.”
“GÜVENİLİR GIDAYA ERİŞİM GÜÇLEŞECEK”
“Ağustos 2023 verisi olan yüzde 73 (bir önceki yılın aynı ayına göre) gıda enflasyonu ile Avrupa’da birinci, dünyada dördüncü sırada yer alan ülkemizde gıdada taklit tağşiş (Ürünün başka ürünlerle karıştırılarak gerçek değerinin düşürülmesi) üretimin artacağını tahmin etmek zor olmayacak. Gıda işletmecisi ve üretici, satın alma gücü azalan okul harçlıklarına uygun gıda ürünleri için besleyici değeri düşük, kalitesiz ve güvenilir olmayan hammaddelere yönelecek. Bu durumda çocuklarımızın sağlıklı ve güvenilir gıdaya erişmeleri güçleşecek. Çocuklarımızın güvenli, sağlıklı ve kaliteli gıdaya ulaşması öncelikle devletimizin sorumluluğunda. MEB, Şubat 2023’ten itibaren okul öncesi ve yatılı okullarda bir öğün ücretsiz yemek verme kararını sadece yarı dönem sürdürmesi de kabul edilemez. Her kademede çocuklara bir öğün ücretsiz yemek sağlanmalıdır. Yine 2011-2018 yıllarında okullarda ücretsiz süt dağıtımının gerçekleştirildiği “Okul Sütü” programına tekrar başlanmalı, çocuklarımızın sağlıklı beslenme süreçlerine devletin katkısı sağlanmalı.”
“GIDA DENETİMLERİ ARTMALI”
Geleceğimiz olan çocukların sağlıklı beslenmesinin sosyal devlet olmanın gereği olduğu vurgulanan açıklamada, “Bugünün eksik beslenen çocukları gelecekte fiziksel ve zihinsel yetersizliğe sahip olarak bir neslin ortaya çıkmasına neden olacak. Tarım ve Orman Bakanlığı başta olmak üzere, gıda üreticileri, kantin işletmecisi ve okul idarecilerine kadar herkesin bu bilinçle sorumlu davranması gerekiyor. 10 ay gibi uzun bir süreyi içeren yeni eğitim-öğretim yılında, okullarda gıda kaynaklı sorunların önlenmesi için uygulamada etkin ve yeterli denetim yapılması gerekiyor. Bu hedefle ilk olarak gıda denetimlerinde görev alan gıda eğitimi almış uzman sayısı artırılmalı, bakanlıklarda etkin denetim yapacak gıda mühendislerinin istihdamının artırılması yoluna gidilmeli.” denildi.
“SAĞLIKLA GIDA İÇİN ÇALIŞMALAR DEVAM EDECEK”
Açıklama şöyle bitti: “Etkin ve yeterli denetimlerin yanında okul yöneticileri, öğretmenlerimiz, veliler, okul aile birlikleri ve öğrencilerimiz de sağlıklı ve güvenilir gıda tüketimi hakkında bilinçlendirilmeli. Gıda Mühendisleri Odası olarak, sağlıklı ve dengeli beslenmenin önemine dikkat çekmek amacı ile yıllardır ilk ve orta öğretim öğrenci ve velilerine ‘Bilinçli Gıda Tüketimi Eğitimleri’ veriyoruz. Bu konudaki çalışmalarımıza 2023-2024 eğitim ve öğretim yılında da devam edeceğiz.”