"Gündem bilim olmalı"
“Deney ile Eğitmek: İstanbul Saint-Joseph Lisesi’nde Deneysel Fizik” sergisinin küratörü Prof. Dr. Feza Günergun, “Medyada hep siyaset var. Gündemi bilime çekmek lazım. Türkiye'nin buna ihtiyacı var.” dedi.
Cisimlerin iki boyutlu resimlerini üç boyutlu görmeyi sağlayan stereoskop, merkezkaç kuvvetin etkilerini gösteren kromatrop, elektrik akımını ölçen galvanometre, Fransız fizikçi Mascart’ın elektrostatik deneyler için kullandığı, adını taşıyan Mascart taburesi…
Günümüzden 200 yıl önce kullanılan bu aletler ve niceleri, bugünlerde Kadıköy’de bir okulda sergileniyor. 19. yüzyılda Paris’te üretilerek, Kadıköy’deki öğrencilerin kullanımına sunulan fizik aletleri, Moda’daki İstanbul Saint-Joseph Lisesi’nde meraklılarını bekliyor. 4 Nisan’da açılan “Deney ile Eğitmek: İstanbul Saint-Joseph Lisesi’nde Deneysel Fizik” sergisi, 28 Mayıs’a dek açık kalacak. Kadıköy’deki yerleşkesinde 1870 yılında öğretime başlayan Saint-Joseph Lisesi’nin zengin fizik aletleri koleksiyonu, okulun deneye dayalı fizik eğitimine verdiği önemin bir göstergesi olarak dikkat çekiyor. 80 parçalık bir seçkiden oluşan sergide bu aletlere, tarih ve işlev bilgilerinin yanı sıra aletlerle yapılan deney videoları eşlik ediyor.
Meltem Kocaman, Özge Hazar, Göknur Gökdoğan, Yunus Emre Fenerci’den oluşan bir araştırma ekibinin emeğini taşıyan serginin küratörlüğünü, bilimin Türkiye’deki tarihi konusunda araştırmalar yapan Prof. Dr. Feza Günergun üstleniyor. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Bilim Tarihi Bölüm Başkanı olan Günergun, sergiyle ilgili Gazete Kadıköy’e konuştu.
Böyle zengin bir deney aletleri koleksiyonun Türkiye'de çok az olduğunu vurgulayan Günergun, “19. yüzyıl sonunda Türkiye'deki liselere Fransa’dan çok güzel aletler gelmiş ama biz maalesef onları yeteri kadar koruyamamışız. Bu koleksiyon çok güzel korunmuş. Envanter çıkardık, tam 350 alet tespit ettik. Bunların çoğu ortaokul seviyesindeki eğitime destek için kullanılan aletler. Tarihi özelliği olmasa hala kullanılabilir durumdalar” dedi.
BİRÇOK ALETİN ATASI BU SERGİDE
Feza Günergun, sergideki bilgi kartlarında aletlerin fonksiyonu ve tarihinin anlatıldığını, ayrıca aletlerle yapılan deneyin tarifinin de yer aldığını belirten, günlük hayatımızda kullandığımız pek çok aletin atasının bu sergide olduğunu söyledi. Günergun, bu serginin gençleri bilim yapmaya, deneye teşvik etmesini umduğunu vurgulayarak, “Sergimiz bilimin anlamının ne olduğunu ifade ediyor. Avrupa bu deneyleri 17. yüzyılda yaptığı için bugünkü seviyede. Bizde ise 17. yüzyılda bunların hiçbiri yoktu maalesef, ne aletler ne deneyler vardı. Biz de yapabilmiş olsaydık bugün dünya bilim sıralamasında yerimiz farklı olacaktı. Günlük hayat koşuşturmacası içinde bilim yer bulamıyor. Medyada hep siyaset var. Umarım bilimi gündeme taşıyabiliriz. Türkiye'nin buna ihtiyacı var, Türkiye'nin bilimle uğraşan gençlere ihtiyacı var. Zaten bazı siyasi kararların verilmesinde bile bilimsel bilgi çok önemli. Bilim eğitimine çok önem vermek lazım. Bu bizi ileri yüzyıllara taşıyacak, ekonomik olarak gelişmemizi de sağlayacak bir alan.” diye konuştu.
150 YILLIK DENEYİMİN SERGİSİ
İstanbul Saint-Joseph Lisesi Müdürü Paul Yves Georges, İngiliz filozof- bilim insanı Francis Bacon’un “Teori ile yönlendirilmeyen deneyler kördür; deney ile desteklenmeyen teori aldatıcı ve belirsizdir.” sözüne vurgu yaparak, “Bu sergimiz, bu güzel okulun kurucuları olan frerlerinin 150 yılı aşkın süredir biriktirdikleri fizik aletlerine adanıyor. Onların izinden devam ederek biz de laboratuvarlarda gerçekleşen deneylere çok önem veriyoruz.” dedi.
