İlber Ortaylı: Cihan harbi bize enflasyonu getirdi
Prof. Dr. İlber Ortaylı, Dünya savaşının sadece cephede süren bir savaş olmadığını belirterek “1. Cihan Harbi bize diktatörlükleri getirdi” dedi
Kadıköy Belediyesi, Çanakkale Zaferinin 100. Yılı etkinlikleri kapsamında Prof. Dr. İlber Ortaylı’yı konuk etti. Caddebostan Kültür Merkezi’nde gerçekleşen “1. Dünya Savaşında Çanakkale” başlıklı söyleşiye çok sayıda Kadıköylü katıldı.
Söyleşinin başlangıcında 1. Dünya Savaşı öncesi savaşa giren ülkeler ve Osmanlı İmparatorluğu’nun genel durumu hakkında bilgi veren Ortaylı “1. Dünya Savaşına giren devletlerinin içinde savaşı istemeyen, savaşın yıkımlarını bilen tek ülke Türk imparatorluğudur” dedi. Buna rağmen Osmanlı’nın savaşa girmek durumunda kaldığını belirten Ortaylı döneme dair hatırat yazılmamasını da eleştirerek şöyle konuştu: “Türkler tembeldir. Hatırat bile yazamazlar. Yazanlar da yalan yazarlar”
“KARA SAVAŞI SAYESİNDE GEÇİLEMEDİ”
Çanakkale Savaşına dair bilgiler veren Ortaylı, Çanakkale’nin geçilmezliğinin denizden değil kara savaşları sayesinde olduğunu, ordunun zaferin kazanılmasını sağladığını belirterek devam etti: “Dokuz ay süren savaşın son iki ayında İngiltere savaşın bu yolla kazanılamayacağını anladı. Ve sessizce geri çekildi. Ortada sadece Anzak askerleri kaldı.”
Dünya savaşının cephede savaş kazanmaktan ibaret olmadığını ifade eden İlber Ortaylı “1. Cihan Harbi demek savaş kazanmak değildir. İktisadi sistemin değişmesi demektir. Cihan harbi bize enflasyonu getirdi. Kadın erkek ilişkilerini değiştirdi. Cihan harbi demokrasi yapısını değiştirdi. Diktatörlükleri getirdi. Birinci Cihan savaşından önce Hitler gibi bir diktatörün çıkacağına kimse inanmazdı”
Savaşın sonuçlarının yanlış aktarıldığını belirten Ortaylı, tarih bilgisi eksikliğini tekrar eleştirerek, “Bazı kavramları bilmeyen insanlar ellerinde medya olduğu için yalan yanlış bilgi yayıyorlar. Matbuat başka yollarla tutunmaya çalışan kalemlerle dolu” dedi.
“BIRAKIN OYNASINLAR”
Söyleşi Ortaylı’nın sunumunun ardından izleyici sorularıyla devam etti. Osmanlıca dersinin zorunlu ders olması ve bazı siyasetçilerin kaftan giyerek propaganda yapmasının sorulması üzerine Ortaylı şunları söyledi: “Osmanlıca öğrenen hiç tesir etmeden öğrensin. O münakaşanın bitmesi lazım, o münakaşa böyle siyaset malzemesine bırakılacak bir şey değil. Bazıları ne gerek var diyor. Sana göre öyle. Toplumların hayvan cemiyetlerinden farkı vardır. Öğrenilsin. Bunda bir sakınca yok. Türkiye’de bilme konusunda tembellikten ileri gelen bir sınırlama var. Herkes öğrensin demiyorum ama öğrenilmesi lazım.
Kaftan giyen bir takım teatrel insanlar var bırakın oynasınlar. Belki güzel kaftan giyip güzel rol de yapabilirler.”
OĞUR: “ÇOK FAZLA TÜRKÜ YOK”
Çanakkale 100. Yıl etkinliği İlber Ortaylı söyleşisinin ardından Erkan Oğur ve İ. Hakkı Demircioğlu konseriyle devam etti.
Çanakkale Savaşı ile ilgili bilinen çok fazla türkü ve ağıt olmamasından üzüntü duyduğunu belirten Erkan Oğur “Çanakkale ile ilgili çok fazla türkü ve ağıt yok, ya da ben bilmiyorum bilenler varsa bize ulaştırsın, ben yapayım diyorum ama boyumu aşıyor” dedi.
Kadıköylülerin büyük ilgi gösterdiği konserde, Oğur ve Demircioğlu Çanakkale şehitlerini selamlayan türküler söyledi.