Görkem DURUSOY
Bosna Hersek İnsan Hakları Mahkemesi’nde Avrupa Konseyi tarafından seçilen ilk Türk yargıç olan ve hukuk alanında önemli çalışmalar gerçekleştiren Prof. Dr. Rona Aybay, “İnsan Hakları Nedir?” sorusunun yanıtını Kadıköy’de anlattı. Kadıköy Belediyesi’nin katkılarıyla 23 Kasım Cumartesi günü Haldun Taner Müze Evi’nde gerçekleştirilen söyleşiye insan hakları ve hukukla ilgili bilgi almak isteyen katılımcıların ilgisi yoğun oldu.
Osmanlı döneminden Cumhuriyet dönemine kadar insan haklarının geçirmiş olduğu evreleri mizahi bir dille anlatan Aybay “İnsan hakları önemli bir kavramdır. Türkçemize ‘hukuku beşer’ kelimesiyle girmiştir. Zaman zaman ülkemizde çok büyük beklentilerin hayal kırıklığı olan insan hakları, işte bu yüzden ne melek ne de şeytandır.” ifadelerini kullandı.
İnsan hakları evrensel bildirisi hakkında açıklamalar yapan Aybay “Türkiye de dâhil olmak üzere dünyada hemen hemen 365 dile çevrildiğini tespit ettim. Bunlar içerisinde adını bile duymadığımız lisanlar vardır. Böylesine önemli bir bildirinin Türkçeye çevirisi yapılırken bazı hükümleri atlanmıştır, buna anlam veremedim.” şeklinde konuştu.
“İNSAN HAKLARI BİR İDEALDİR”
Dünyanın birçok yerinde milletlerin insan haklarıyla ilgili derin mücadeleler verdiğini ifade eden Aybay “İnsan hakları belirli kesimler tarafından endüstriyel ekonomik bir alan olarak kullanılmıştır. Ancak bu alan ekonomiden ziyade bir idealdir ve benimsenmesi gerekir.” dedi.
İnsan haklarının bireyi sadece haksızlığa ya da işkenceye karşı korumak gibi amaçlarla yetinmediğini söyleyen Aybay sanatı ve sanatçıyı gözeten hakların da yer aldığını belirtti. Aybay sözlerini “Dünyanın bir geleceği varsa bunun insan haklarına saygıyla oluşacağına inanıyorum.” diyerek bitirdi.
Söyleşiye katılan ve Aybay’ın öğrencilerinden olan Muhammed Uzman “İnsan haklarıyla ilgili çok güzel bilgiler not edindik. Kendisi zaten alanında çok uzman birisi olduğu için bu söyleşiyi kaçırmak istemedim.” şeklinde konuştu.
Söyleşi katılımcıların soru cevap bölümünün ardından son buldu.