“Issız bir adada hukuka ihtiyaç var mıdır? Bir maymunun kendi çektiği fotoğrafı üzerinde hak iddia etmesi mümkün müdür? Doğal çevrenin etkin şekilde korunması için hukuk yoluyla nasıl önlemler alınabilir? İklim krizi nedir? Yapay zekânın insanlar gibi hakları olabilir mi? Çocukların kişisel verilerinin korunmasında, sosyal medya mecralarında nasıl hareket edilmesi gerekir? Çocukların izinsiz fotoğraf ve video görüntülerinin alınmasına nasıl engel olunabilir?”
Kadıköy Belediyesi tarafından ücretsiz olarak düzenlenen “Modern Dünyada Haklarımız-Çocuklar için Hukuk Bilmecesi” atölyesinde çocuklar tüm bu sorulara cevaplar aradı.
Çocukları farklı atölye, tiyatro, sinema, konser, gösteri gibi kültürel, bilimsel ve sanatsal etkinliklerle ücretsiz olarak buluşturan Kadıköy Belediyesi, yarıyıl tatilinde de etkinliklerine devam ediyor.
Bu etkinliklerden biri olan “Modern Dünyada Haklarımız - Çocuklar için Hukuk Bilmecesi" başlığını taşıyan atölye, Halis Kurtça Çocuk Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. Ücretsiz olarak düzenlenen ve 10-14 yaş arasında çocukları kapsayan atölyede çocuklara, Piri Reis Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Başak Başoğlu ve MEF Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kadir Berk Kapancı eğitmenlik yaptı.
ATÖLYE FİKRİ KADIKÖY BELEDİYESİ’NDEN
“Modern Dünyada Haklarımız - Çocuklar için Hukuk Bilmecesi” atölyesinin çalışmaları hakkında bilgi veren Doç. Dr. Başak Başoğlu, atölye fikrinin Kadıköy Belediyesi'nden geldiğini söyleyerek sözlerine şöyle devam ediyor: “Bizim çocuklara yönelik hukuk eğitimi verme gibi bir projemiz vardı. Bu anlamda Kadıköy Belediyesi’nin böyle bir yaklaşımının olması bizim için bir fırsat oldu. Bu programı, Avrupa'daki örnekleri çerçevesinde belediye için özel olarak geliştirdik.”
“AMACIMIZ ÇOCUKLARIN HUKUK BİLİNCİ EDİNMESİ”
Ücretsiz olarak düzenlenen atölye çalışmasında eğitmenlik yapan Doç. Dr. Kadir Berk Kapancı da amaçlarını şöyle sıralıyor: “Atölye’nin öncelikli amacı çocukların belli bir hukuk bilinci edinmesi. Yanı sıra geleceği belirleyecek bireyler olarak çocuklarımızın çevreyle, hayvanlarla ilgili duyarlılıklarını geliştirmek, yeni gelişen teknolojiler, yapay zekâ, robotlar gibi hayatımıza girmekte olan yeni kavramlar ve bunların hukukla olan etkileşimi hakkında çocuklara bilgiler kazandırmak amaçlarımız arasında. Bu anlamda çocuklara farkındalık kazandırmak ve yine onları bunların üzerine bir kez daha düşündürmek istiyoruz.”
Fransa’nın eğitim sisteminde yer alan bir modelden esinlenerek özel olarak Kadıköy Belediyesi için tasarlanmış olan atölye, 2021 yılının Kasım ayından bu yana ayda iki kez Kadıköy Belediyesi Halis Kurtça Çocuk Kültür Merkezi’nde gerçekleşiyor. Atölye, ezon sonuna kadar ücretsiz olarak devam edecek.
“KATILIM HAKKINI ÖĞRENDİM”
Atölye çalışmasına katılan 12 yaşındaki İpek Yorgancıgil etkinlik boyunca kendi haklarına ilişkin birçok konuda fikir edindiğini söylüyor. İpek’in işine yarayacağını düşündüğü hakkı ise ‘katılım hakkı’: “Haklarımın ne işe yaradığını ve daha etkin bir şekilde nasıl kullanabileceğimi öğrendim. En önemlisi de yaşama hakkı, eğitim alma hakkı, özgür düşünce, ifade edebilme hakkı, oyun oynama hakkı... Özellikle katılım hakkı. Benimle ilgili karar alınırken işe yarayacak.” Atölye’de konuşulan farklı konuların ve sorulan soruların kendisini şaşırttığını da söyleyen İpek,“Yeni Zelanda'da bir tane nehre kimlik verildiğini öğrendim. Mesela bir maymunun kendi selfisini çektiğinde onun verisinden gelen paralar, o maymuna kimlik verilip kendisine aktarılmalı mı? Bu soru beni şaşırttı” diyor.
“HUKUK NEDİR ONU ÖĞRENDİK”
11 yaşındaki Ali Kemal Ulutürk ise atölye çalışması sırasında çocuk haklarını daha iyi kavradığını belirtiyor. Kişisel güvenlikle ilgili daha önce bilmediği şeyleri öğrendiğini söyleyen Ali Kemal, “Hukuk nedir onu öğrendik. Çocuk haklarını daha iyi kavradık. Kişisel bilgilerin korunması ile ilgili yeni bilgiler öğrendim. Onu iyi ki de öğrenmişim, bilmiyordum.” diye konuşuyor.
“BİR SÜRÜ HAKLARIMIZ VAR”
12 yaşındaki Mustafa Dağ ise atölyeye geldikten sonra çocuk haklarının yasaklanamayacağını öğrendiğini söylüyor: “Haklardan, hukuktan bahsettik. Adaletten. Çocuk haklarından ve tabletlerden, telefonlardan ve yapay zekâlardan bahsettik. Bizim bir sürü haklarımız olduğunu, onların yasaklanamayacağını veya engellenemeyeceğini öğrendim.”