Kadıköy’ün 99 yıllık pastanesi kapanıyor
Kadıköy’ün 99 yıllık pastanesi Altınoğlu, bir daha açılmamak üzere kapılarını kapatıyor. Pastanenin sahibi Nezih Cangökçe, tarihi dükkanın bir asırlık öyküsünü anlattı
İstanbul ve Kadıköy’deki kentsel dönüşüm sadece ev sahiplerini değil aynı zamanda semtin tarihi esnafını da etkiliyor. Semtin tarihine tanıklık eden dükkanlar ya yeni inşa edilen binalarda yer bulamıyor ya da artan fiyatlar yüzünden ayakta kalma şansları azalıyor. Kadıköy’de birçok esnaf bu nedenle kapılarını kapattı ve bir daha açamadı. Semt hafızasında önemli bir yeri olan Kadıköy’ün 99 yıllık pastanesi Altınoğlu da kentsel dönüşümün yarattığı olumsuz havadan etkilendi. İmalathanesinin bulunduğu bina yıkılınca pastanenin sahipleri Nezih ve Semih Cangökçe kardeşler, dükkanlarını 1 Ağustos Pazar günü itibariyle kapatma kararı aldılar.
Nezih Cangökçe- Semih Cangökçe
Bir asırdır Söğütlüçeşme Caddesi’nde hizmet veren bu pastane, aynı zamanda Kadıköy’ün 99 yılına da tanıklık etti. 16 yaşından beri bu dükkanda çalışan ve 54 yıl sonra önlüğünü çıkarmak zorunda kalacak olan Nezih Cangökçe ile hem dükkanın kuruluş hikayesini hem de pastaneyi kapatma sebeplerini konuştuk.
ŞEVKİ ALTINOĞLU’NUN MİRASI
Kadıköy’ün tarihi hakkında önemli kitaplar yazan Doktor Müfid Ekdal, 1920’li yıllarda Söğütlüçeşme Caddesi ve çevresinde bulunan esnafı ve Altınoğlu Pastanesini şöyle anlatır: “Şeker ve helva satılan dükkânın sahibi, orta boylu, kırmızı yüzlü, saçsız yuvarlak başlı, kırmızı-beyaz yollu peştemal takan Şevki Efendi idi. Sessiz ve terbiyeli bir şekerci ustası olarak Kadıköy’de Hacı Bekir’den sonra haklı bir isim yapmıştı. Orta yaşlı sayılabilecek bir yaşta öldü ve oğlu Rıdvan iş başına geçti. Dükkâna gerek şekercilik gerekse dekorasyon bakımından yenilikler getirdi, yıllarca iyi çalıştı. Rıdvan da şeker hastalığından öldü.”
1975'te hayatını kaybeden Harun Karadeniz'in cenaze töreni. Kitlenin arkasında kalan binada Altınoğlu Pastanesi tabelası asılı. Dükkanın iki katlı olduğu yıllar.
DAYIDAN YEĞENE
Ekdal’ın bahsettiği Şevki Altınoğlu, Kastamonu’ndan Kadıköy’ gelmiş ve 1922 yılında bu dükkanı hizmete açmış. Nezih Cangökçe’nin anlatımlarına göre 99 yıl önce kurulan dükkan, Söğütlüçeşme Caddesi üzerinden bulunan ve şimdiki dükkana çok yakın olan ahşap bir evmiş. Adnan Menderes döneminde çıkarılan imar yasası ile caddenin bir kısmı istimlak edilmiş ve yerine modern bina yapılmış. Ancak pastane 1964 yılında şu anki yerine taşınmış. Fakat dönüşüm o yıllarda da hız kesmemiş. İki katlı olan bina 1989-1990 yılında yıkılarak yeniden yapılmış.
Cangökçe o yılları şöyle anlatıyor: “Dedem ben 10 yaşındayken öldü. İlk dükkanın olduğu ahşap yapıyı hayal meyal hatırlıyorum. Dedem öldükten sonra dayım Rıdvan Altınoğlu işleri devralmış. Dayım İstanbul Şekerciler Derneği’nin 10 yıl başkanlığını yaptı. Benim asıl ustam dayımdır. Lisede okurken yaz tatillerinde buraya gelirdim. Gide gele işleri de öğrendim. İktisat fakültesinde okuduğum sıralarda dayım bir rahatsızlık geçirdi ve felç kaldı. Ben de bir tercih yapmak zorundaydım. Ya okula devam edecektim ya da işin başına geçecektim. Bu işi de severek yapıyordum ve işlerin başına geçtim.”
KADIKÖYLÜLERİN BULUŞMA YERİ
Dükkanın özelliklerini anlatırken “Bu dükkan, Baylan ile beraber salonu olan ilk pastanelerdendi.” diyen Cangökçe’nin “salon” olarak kastettiği mekan aslında Kadıköylülerin buluşma yeriymiş. “Limonatamız meşhurdur” diyen Cangökçe şöyle devam ediyor: “Pastanemiz çok nezih bir yerdi. Sabah vapura binenlerin ve akşam vapurlardan inenlerin yarattığı yoğunluk eksik olmazdı. Bir de Kuşdili’nde kurulan Salı Pazarı’na gelenler nedeniyle Kadıköy çok kalabalık olurdu. Pazardan dönenler mutlaka buraya uğrardı. Gelen herkes mutlaka limonata içer, pasta yerdi.10-15 kadar kişi çalışıyorduk burada. 1990 yılında şu anki binayı yaptık. Salonu da kapattık. Sadece buraya birkaç masa koyduk.”
DÖNÜŞÜMÜN İZİ
Kadıköy’deki esnaf ve müşteri profilinin de değiştiğini söyleyen Cangökçe, gençlik yıllarındaki Kadıköy esnafını şöyle anlatıyor: “Çok tatlı bir esnaf grubumuz vardı. Her türden esnaf vardı ve birbirimize yardım ederdik. Sosyal ilişkilerimiz çok iyiydi. Tavla turnuvaları yapardık kazanan da televizyon kazanırdı. Kadıköy’ün eski esnafları bir bir dükkanlarını kapatıyor. Maliyetler artıyor, müşteri profili de değişti. İnternetten ya da sanal marketten şu an her şeyi alabiliyorsunuz. Bizim için de durum aynı. Tarihi esnafın yerini zincir mağazalar alıyor. Bizim yerimiz kira olmadığı için bugüne kadar dayanabildik.”
“İMALATHANE YIKILINCA KAPATMA KARARI ALDIK”
Peki Altınoğlu Pastanesi neden kapanıyor? Cangökçe kardeşlerin imalathane olarak kullandıkları bina üç yıl önce yenilenmek üzere yıkıldı. Başka bir yerde imalathane açmanın zor olduğunu söyleyen Cangökçe, kapatma kararını şöyle özetliyor: “İsim hakkımızı satın almak isteyenler oldu. Ama biz vermek istemedik. Bizim için burası sadece bir pastane değil, aynı zamanda burası bizim mazimiz. Hem başkası bizim gibi özen de gösteremez. İmalathanemizin yıkılması, müşteri profilinin değişmesi ve ekonomik sebepler kapanmanın en önemli nedenleri. Tabii aynı zamanda yorulduk. Başka bir yere imalathane yapabilirdik ama değmezdi. Yani her şeyin fiyatı arttı. Kadıköy’de kiralar da belli. Müşterilerimiz üzülüyor ama elimizden bir şey gelmiyor. Hem işimizi devredeceğimiz kimse de yok. Çocuklarımız kendi işleriyle ilgileniyor.”
Sadece Kadıköylülerin değil aynı zamanda Kadıköy’ü ziyaret edenlerin de tanıdığı, önünden geçtiği ya da alışveriş yaptığı Altınoğlu Pastanesi, 1 Ağustos Pazar günü itibariyle kapanıyor. Dükkan ile beraber birçok insanın anıları da mazide kalacak. Kurban Bayramı’nda açık olacak pastaneden son defa alışveriş yapmak için son günleriniz olabilir.