“Kadınlar her mesleği yapabilir.”
Bu sözler Kadıköy Belediyesi ile Türkiye Soroptimist Kulüpleri Federasyonu’nun birlikte hayata geçirdiği “Kadın Kaynakçılar Yetişiyor” projesine katılan kadınlara ait. 2023 başında hayata geçirilen proje ile kadınlar Gedik Eğitim Vakfı tarafından verilen “Kaynakçılık” eğitimlerine başladı. Yaklaşık 3 hafta süren eğitimler sonucunda da sınavlarda başarılı olup sertifikalarını aldı. “Mesleğin cinsiyeti olmaz” sloganıyla hayata geçirilen proje sayesinde yedi kadın dikkat ve ince işçilik isteyen argon kaynakçılık eğitimini tamamladı. Sertifikalarını alan kadınlar iş görüşmelerine gitmeye başladı.
Eğitimlerini tamamlayan kadınlar, eğitimcileri Ayşe Alın ve eğitimleri koordine eden Gedik Vakfı Eğitim Müdürü Ömür Danışkan kadın kaynakçılık eğitimlerini ve neler yaşadıklarını anlattı.
Gedik Eğitim Vakfı’nın üç yıl önce başlattığı eğitimlerden şimdiye kadar 30 kadının yararlandığını anlatan Gedik Vakfı Eğitim Müdürü Ömür Danışkan, “Kadın kaynakçı konusu benim için hem enteresan hem keyifli hem de sektörü başka bir yere taşıyan bir projeydi. Üç yıl önce neden kadın kaynakçı olmasın diyerek 8 Mart Dünya Kadınlar gününde eğitimlere başladık” diyor. Kadın kaynakçı kurslarını şimdilik yılda bir kez açabildiklerini anlatan Danışkan, talep toplamanın zor olduğunu belirtiyor.
“KADIKÖY BELEDİYESİ İŞİ SAHİPLENDİ”
Eğitimler için yerel yönetimlere işbirliği çağrısı yaptıklarını anlatan Danışkan, Kadıköy Belediyesi ile yaptıkları işbirliğini şöyle anlatıyor: “Süreç içerisinde farklı belediyelerle de konuştuk. Türkiye şartlarında kadın ve kaynakçı kelimesini biraraya getirmek zor. Ama Kadıköy Belediyesi bu işi sahiplendi. Bizimle beraber bir yola girdi. Sağ olsunlar talepleri topladılar, kursumuzu açtık ve sektöre kadın kaynakçı sağlamış olduk.”
“SEKTÖR KADINLARA ALAN AÇMALI”
Kaynakçılığın kadınların yapacağı bir iş olmadığı yönündeki önyargılara rağmen kadınların özellikle argon kaynak denilen kaynak işini çok rahatlıkla yapabildiklerini ve çok çabuk öğrenebildiklerini anlatan Danışkan, Avrupa’da kadın kaynakçı sayısının oldukça fazla olduğunu belirterek, “Ülkemizin de sektörün de kadın kaynakçılara alan açması gerekir” dedi.
“KAYNAKÇILIK ERKEK DEĞİL DİKKAT İŞİ”
Kadıköy Belediyesi’nin duyurusu ile kadın kaynakçılık eğitimlerinin haberdar olduğunu söyleyen Gülbeyaz Karacan yıllarca diş teknikeri olarak çalıştıktan sonra emekli olmuş. Emekli olduktan sonra ped kuaförlüğü, köpek gezdiriciliği gibi işler yapmış. Çevresindeki insanların kaynak eğitimlerine başladığında şaşırdığını anlatan Karacan, “Kadınların da bu işi yapabileceğini benim çevrem benden gördü. Kaynakçılığı güç işi olarak görüyorlar ama kaynakçılık teknik, dikkat ve sabır işi” diyor.
Kaynakçılık eğitimlerine önce değişik bir meslek olduğu için öğrenmek hevesiyle geldiğini anlatan Karacan eğer uygun koşullarda bir iş bulursa çalışmak istediğini söylüyor. Yurtdışında çok sayıda kadın kaynakçının çalıştığını anlatan Karacan, Türkiye’de de bu sayının artması gerektiğine bunun için de iş yerlerinin kadınlara olanak sağlaması gerektiğine inanıyor.
“İLKLERDEN OLMAK İSTEDİM”
Eğitimlere katılan Eda Tuzcu Sahrayıcedid’te oturuyor. 37 yaşında üç çocuk annesi olan Tuzcu aslında gıda teknikeri. Evlendikten sonra şehir değiştirdikleri ve çocuklar olduğu için çalışmayı bırakmış. Kadıköy Belediyesi’nin instagram sayfasında eğitim ilanını görmüş ve günlerce katılıp katılmama konusunda kararsız kalmış. Eşi çocuklarla ilgileneceğini söyleyerek Tuzcu’ya destek olmuş ve son gün kaydını yaptırmış. “Kadınların farklı şeyler yaptığını biliyorum. Ben de ilklerden biri olmak istedim” diyen Tuzcu’nun bu kararına arkadaşları da yakın çevresi de önce biraz şaşırmış. “Ataerkil bir toplum olduğumuz için kaynakçılığı erkek işi olarak görüyorlar. Şartları kötü diye düşünüyorlar. Kadınların daha narin olduğu kanısı var. Ama öyle değil. Dikkat gerektiren bir iş ve bu iş kadınlar çok rahat yapabilir” diyor.
İlk günlerde zorlandığını anlatan Tuzcu, eğitimcilerin ve diğer kadın arkadaşlarının motivasyonuyla “ben bu işi yaparım” demeye başlamış ve kursu başarı ile bitirmiş. Kadınların her sektörde olabileceğine inandığını belirten Tuzcu “Kadınlar her mesleği yapabilir” diyor.
“BAŞLAMASINI HEYECANLA BEKLEDİM”
Türk- Alman Üniversitesi Elektrik- Elektronik Mühendisliği Bölümü 2. Sınıf öğrencisi Betül Şen de kadınların her sektörde çalışabileceğine inan kadınlardan. Okuduğu bölümde de çok fazla kadın öğrenci olmadığını söyleyen Şen, staj yaparken bir hocasının tavsiyesi ile kaynakçılık kurslarını araştırmaya başlamış. Kaynak bilen mühendis sayısının çok az olduğunu ve mesleğine çok şey katacağını düşündüğü için de Kadıköy Belediyesinin kurs duyurusunu sosyal medyada görür görmez kaydını yaptırmış. “Kursun başlamasını heyecanla bekliyordum” diyen Şen, ilk başlarda biraz zorlanmış ama ilerleme katettikçe kendine güveni artmış. “Mavi yakalı olarak da beyaz yakalı olarak da kadınların her sektörde olması gerektiğini düşünüyorum” diyen Betül Şen, okulundaki arkadaşlarına da örnek olmuş. Bir sonraki eğitim programına arkadaşlarından katılmak isteyenler var. Bu arada Şen, kendi okulundaki staj programında stajer öğrencilere kaynak eğitimi verecek.
“BURADAKİ KADINLAR İLHAM OLDU”
Eğitimlere katılan bir başka üniversite öğrencisi genç kadın da 22 yaşındaki Cansu Güldoğan. İstanbul Üniversitesi Fizik Bölümü 2. sınıf öğrencisi olan Güldoğan harçlığını çıkartmak için günübirlik işlerde çalışmış. Bu işlerin hem maddi hem de duygusal olarak kendini tatmin etmediğini fark eden Cansu Güldoğan farklı arayışlara girmiş ve okulu dışında başka bir mesleği daha öğrenmek istemiş. Bu arayış sırasında da kadın kaynakçı eğitimleri duyurusunu gören Güldoğan “Yabancı dizilerde kadın kaynakçı görmüştüm ama Türkiye’de eğitim olduğunu bilmiyordum. Eğitim duyurusunu görünce kayıt yaptırdım” sözleriyle kayıt olma sürecini anlatıyor. “Bu sektör erkek egemen bir sektör ve aslında bakarsanız bütün sektörler erkek egemen ama kadınlar her işi yapabildiklerini gösteriyorlar” diyen Güldoğan kursa heves ve heyecanla devam etmiş.
“Ellerimle bir şey yapmak benim için önemli, kendimi daha değerli hissediyorum” diyen Güldoğan eğitime birlikte katıldığı kadınların her birinin kendisine ilham olduğunu söylüyor.
“SAÇ KAYNAĞI ANLAYANLAR VAR”
Yedi kadının aldığı sertifika aynı zamanda uluslararası eğitim sertifikası. Yani kadınlar hem yurtiçinde hem de yurtdışında kaynakçı olarak çalışabilecekler. Kursa katılan kadınlardan Kübra Batıhanlı da çalışma ekonomisi mezunu olmasına rağmen kaynakçılığı meslek olarak yapmak isteyen kadınlardan biri. Daha önce ilaç mümessili olarak çalışan Batıhanlı kaynakçılık kursunu gittiği bir kampta arkadaşından duymuş. Daha önceden kaynakçılık hakkında bir fikri olmayan Kübra Batıhanlı “Aklıma tek gelen şey sıçrayan alevdi” diyor. “Artık zanaata ilgi yok, bundan 20 yıl sonra hiçbir alanda usta bulamayacağız” sözleriyle Türkiye’de ara eleman yetişme konusundaki endişelerini belirten Batıhanlı “beni bu da motive etti” diyor. Kaynak deyince insanların “saç kaynağı” anladığını gülerek anlatan Batıhanlı, önyargıyı kıran kadınlardan biri olduğu için mutlu. Sektör içinde de görünmeyen duvarlar olduğunu anlatan Batıhanlı bu duvarları yıkma konusunda da oldukça kararlı.
“KADINLAR DAHA İSTEKLİ”
Bütün kursiyer kadınların kendilerine cesaret verdiğini söylediği eğitmen Ayşe Alın Gedik Eğitim Vakfı’nın ilk kadın kaynakçı kursiyerlerinden. Üç yıl önce yapılan kurstan başarı ile sertifika alan Alın, daha sonra Gedik Eğitim Vakfı bünyesinde kaynakçılık eğitimi vermeye başlamış. “Sadece bu iş değil kadınların yapmak istedikleri her işi yapacağını düşünüyorum” diyen Alın, sadece kadınlara değil erkeklere de eğitim verdiğini ve bundan dolayı çok gurur duyduğunu söylüyor. Kadın kaynakçı sayısının artmasını istediğini söyleyen Alın, “Kadınlar erkek adaylardan çok daha istekli oluyorlar. İlk gün endişeleri oluyor ama iş sağlığı ve güvenliği konusunda almalarını gereken önlemleri ve nelere dikkat etmeleri gerektiğini anlatıyoruz. Sonraki günlerde hızlıca alışıyorlar. Ve kadınların eli özellikle argon kaynak dediğimiz TİG kaynak işine çok yatkın. Çünkü argon kaynak çok hassas ve sabır isteyen bir iş. Kadınlar bu işi çok iyi yapabiliyor” diyor. Kurslara katılan kadınların da çok istekli olduğunu anlatan Alın’ın mezun ettiği kursiyerlerden kaynakçı olarak çeşitli yerlerde çalışan kadınlar var.
Türkiye’de çok fazla kaynakçı arayışı olduğunu anlatan Ayşe Alın “Bu tür kursların artması gerektiğini düşünüyorum. Kadın eli değdikçe her şey güzelleşiyor Herkese kapımız açık. Buyursunlar gelsinler, biz eğitimlerimize devam edeceğiz” çağrısı yapıyor.