BizBizze Kadınlar için Fikir ve Destek Derneği, bundan 5 yıl evvel temelleri Kadıköy’de atılan bir sosyal girişim. sosyal ve ekonomik yaşama katılmak isteyen kadınlara ücretsiz olarak destek veren derneğin amacı, kadınları iş bulma ya da iş kurmada yaşadıkları zorluklar karşısında güçlendirmek ve çalışma hayatında toplumsal cinsiyet ayrımcılığı karşısında farkındalık yaratmak.
Derneği, Yönetim Kurulu Başkanı Seda Bildik Erdoğmuş’a sorduk.
2016 yılında, BFİT’in kurucusu Bedriye Hülya’nın hayata geçirdiği bir proje aslında. 3 farklı programla sosyal ve ekonomik yaşama katılmak isteyen kadınlara yönelik destek ve güçlendirme amacı taşıyor. Proje kapsamında kadınlara girişimcilik, istihdam ve gönüllülük alanlarına dair ayrı ayrı hazırlanan içeriklere uygun olarak rehberlik, eğitim, mentörlük, koçluk, danışmanlık gibi destekler sunuluyor. 2016-2017 yıllarında BFİT bünyesinde hizmet veren BizBizze Kadınlar İçin Fikir ve Destek Ünitesi, kısa sürede 200’den fazla kadına ulaşınca ünitenin kalıcı hale gelmesi ve bağımsız bir tüzel kişilik kazanması için 5 Aralık 2017’de BizBizze Kadınlar İçin Fikir ve Destek Derneği kuruluyor. Projede danışma kurulunda görev alan ve eğitimden mentörlüğe, koçluktan rehberliğe farklı aşamalarını yürüten gönüllüler de derneğin kurucu üyesi oluyor.
Mimarım. 27 yıldır kurucu ortağı olduğum Proje Design Mimarlık ofisinde yurtiçi ve yurtdışına yönelik tasarım hizmetleri veriyorum. Geçmişte kent hakkı üzerine farklı sivil toplum kuruluşlarında çalışmalar yürüttüm. 2017’de BizBizze projesinde mentör olarak yer aldım. Ardından derneğin kuruluş sürecinde görev alarak yönetim kurulu üyesi oldum. 2 dönem boyunca üye ve gönüllü işleri ile etkinlik komitesinden sorumlu yönetim kurulu üyeliği yaptım. Geçen Nisan’da, kuruluşundan beri genel başkanlık görevini yürüten sevgili Özden Anık Tekir’den BizBizze Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini devraldım. BizBizze’de ilk gönüllüğüm sırasında motivasyonum kendi işimi kurma ve yürütme sürecim boyunca edindiğim deneyimi henüz girişimcilik yolunun başındaki kadınlarla paylaşma fikriydi. Şimdi bunun ötesini yapıyor, BizBizze etkisini büyütmek için çalışıyorum.
“SADECE 1 ERKEK”
Yarısından fazlasını program mezunlarının oluşturduğu 60 üyemiz var. Bunlardan sadece 1’i erkek. O da aslında dernekle ilgili her konuda bize ihtiyaç duyduğumuzda danışmanlık yapan, sorularımızı yanıtlayan, fikirleri ile bize önemli katkılar sunan sivil toplum alanının deneyimli ismi sevgili İbrahim Betil.
Açtığımız programlara 2000 başvuru aldık. Yani en geniş anlamda faydalanıcı olmak isteyen 2000 kadına ulaşmışız. Başvurular online olarak yapılıyor. Programlarımız iş arayan veya iş kurmak ya da işini büyütmek isteyen 18 yaşın üstündeki tüm kadınların başvurusuna açık. Gönül isterdi ki her başvuru sahibinin talebine karşılık verebilelim. Ama tamamen ücretsiz olarak fayda sunduğumuz programlarımızın her dönem belli bir kontenjanı oluyor. Biz de bazı kriterler ve süreçlere göre başvuruları kabul ediyoruz. Bugüne dek 9 adet Girişimcilik, 3 tane de İşe 5 Adım Programı olmak üzere 12 program açmışız. Programlardan 490 mezun vermişiz. Tüm bunları da 450’den fazla gönüllünün desteği ile gerçekleştirmişiz.
BizBizze’nin programları temelde 4 hizmete dayalı. Programa başvuran ve geçerli başvuru sahibi tüm adaylara kendi gelişim noktalarını keşfetmelerini hedefleyen bir ilk adım rehberlik görüşmesi yapıyoruz. Kabul ettiğimiz tüm adaylar 80 saati aşkın eğitimlerimizden yararlanıyor. Bu eğitimler kişisel güçlendirme, girişimcilik ve dijital beceriler ana başlıklarından oluşan 20’den fazla dersi kapsıyor. Eğitim programı ile eşzamanlı olarak Uluslararası Koçluk Federasyonu (ICF) Türkiye ile işbirliği içinde tüm katılımcılarımıza 4 seans bire bir koç desteği veriyoruz. Dileyen girişimcilerimiz eğitim ve koçluk bacağını tamamladıktan sonra mentörlük programımıza dahil oluyor. Alanında uzman mentörlerle eşleştirilip 5 seans mentör desteği alabiliyor. Programı tamamlayan tüm girişimcilerimizle online ağlarda ilişkilerimiz sürüyor. Şimdiden 200’den fazla BizBizzeli girişimcinin bulunduğu online bir network sistemimiz var. Amacımız bu programlar sonrasında da BizBizze olma etkisini arttırmak ve kadınların iş başta olmak üzere birçok konuda birbirlerinden destek aldığı, paylaştığı bir topluluk yaratmak. Bunların yanı sıra farklı dönemlerde yüz yüze veya online buluşmalarla da kadın girişimciliği ekosistemini biraraya getiriyor hem görüş alışverişinde bulunuyor hem de yeni konular hakkında atölyeler, paneller gerçekleştiriyoruz.
Bu veriler kuruluş dönemimize ait. Ama kadınların ekonomik yaşamdaki durumunu yakından takip ediyoruz. Çalışmalarımızı planlamak açısından bu veriler önemli. 2021 verilerine göre artık kadın girişimci oranı %14, ama maalesef kadınların istihdam oranının halen %28-30 bandında.
Evet BizBizze’nin temel odağı aslında toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlandığı bir toplum inşasına katkı koymak. Çünkü kadınların sosyal ve ekonomik yaşama katılımın önündeki en büyük zorlukların aslında toplumsal cinsiyet rollerine dayalı işbölümü ve eşitsiz bir toplum düzeni olduğunu biliyoruz. Bu nedenle programımız kapsamında ayrı bir toplumsal cinsiyet dersimiz bulunduğu gibi her türlü çalışmamızı da toplumsal cinsiyet prizmasından geçirerek planlıyoruz.
KADINLARA ÜCRETSİZ HİZMET
Girişimcilik programımızı 2 ayrı faza göre tasarladık. Faz 1 dediğimiz kısım bir iş fikri olan ama henüz işini kurmamış girişimci adayları için, Faz 2 ise işini kurmuş onu büyütmek veya güçlendirmek isteyen girişimcilere yönelik. Geçmişte programın aşamalarını yüz yüze ve sınıf ortamında hayata geçirdiğimiz için sadece İstanbul’dan gelen başvuruları kabul edebiliyorduk. Ama 2022 programımızı tamamen online yürüttük. Bu sayede tüm Türkiye’den başvuruya açıktık. Bu yıl İstanbul dışında 15 farklı kentten daha katılımcı programımızdan faydalandı.
Evet programlarımız tamamen ücretsiz. Amacımız kadınların iş kurarken ya da işlerini geliştirirken ihtiyaç duydukları bilgi, donanım ve tabi ilişki ağlarına erişmesini kolaylaştırmak. Bu nedenle çalışmalarımızı hibe destekleri ve gönüllülerin katkısı ile yürütüyoruz.
(Seda Bildik Erdoğmuş ve proje yöneticisi Özge Yurttaş, Taksim ofisinde dernek çalışmalarını yürütürken…)
2022 yılına ait güncel verilerimizi paylaşabilirim. Bu yıl Mayıs ayında başladığımız ve Aralık sonu itibariyle tamamladığımız bir programımız oldu. Kanada Büyükelçiliği Yerel Girişimler için Kanada Fonu’nun destek verdiği Türkiye’deki Kadın Girişimcileri Güçlendirmek İçin BizBizze Destek Programı.
Bu programa 15 farklı kentten 75 kadın katıldı. Katılımcılarımızın %57’si 40 yaşından küçük % 43’ü 40 yaşın üstündeydi. Lisans mezunlarının oranı %70’ti. En çok başvuruyu her yıl olduğu gibi bu yıl da İstanbul’dan aldık. Bu yıl BizBizze programına 475 başvuru almıştık. Bu başvuruların 196’sı İstanbul’dandı. 196 kişinin 23’ü ise Kadıköylü kadın girişimci ve girişimci adaylarıydı. Her ne kadar online imkanlarla tüm Türkiye’ye açılsak da BizBizze’nin Dernek üyeleri arasında da halen Kadıköy sakinleri başı çekiyor. Derneğe üye olanların %35’i Kadıköy’de yaşıyor.
Derneğimiz kurulduğu günden bugüne hep Kadıköy sakiniydi. Bundan Kadıköy’ün İstanbul’un sosyal ve ekonomik yaşamı açısından bir merkez olmasının payı büyük elbette. Dernek kuruluş sürecinde çalışmalarımızı kendi ofisleri ya da evleri de Kadıköy’de bulunan bir kurucular kurulu ile yürüttük. Böyle olunca da başka bir alternatif düşünmedik bile. Yani Kadıköylü işkadınlarının ve BizBizze gönüllülerinin çoğunun Kadıköy sakini olması BizBizze’yi de buralı yaptı.