Maaşlar eridi yoksulluk arttı
DİSK-Ar’ın pandeminin ikinci yılında hazırladığı rapora göre ortalama ücretler asgari ücrete doğru düşmeye devam etti ve makas daraldı. İşçilerin yüzde 66,4’ü harcamalarını azalttığını, yüzde 49,6’sı ise daha ucuz besinlere yöneldiğini belirtti
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) tarafından pandeminin ikinci yılında “Türkiye İşçi Sınıfının Görünümü: Ekonomik Krizin ve Covid-19 Salgınının ve İşçiler Üzerindeki Etkileri Araştırması” raporu yayınlandı. Türkiye çapında yürütülen alan araştırması, pandeminin işçiler üzerindeki olumsuz etkilerini bir kez daha ortaya koydu.
MAKAS DAHA DA KAPANDI
Rapora göre, pandemiyle birlikte işçilerin çalışma biçimleri değişti, gelir kayıpları yaşandı. 2017’de yapılan araştırmada işçilerin ortalama ücretleri asgari ücretin yüzde 35 üzerinde iken 2021 yılının son aylarında ortalama işçi ücretleri asgari ücretin yüzde 27,5 düzeyine geriledi. Pandemi döneminde ortalama ücretler asgari ücrete doğru düşmeye devam etti ve makas daraldı. Bunda pandemi döneminde yapılan kısa çalışma ve nakdi ücret desteklerinin işçilerin asıl ücretlerinin altında kalması etkili oldu.
İŞSİZLİK VE DÜŞÜK ÜCRET
Araştırmanın sonuçlarına göre, işçiler çalışma hayatında işsizliği en önemli sorun olarak görüyor. İşçilerin yüzde 72’si “çalışma hayatındaki en önemli sorun nedir” sorusuna “işsizlik” yanıtını verdi. İkinci en önemli sorun ise yüzde 65 ile “düşük ücret” oldu. Araştırmaya katılan işçilerin çalışma hayatına ilişkin belirtikleri en önemli üçüncü sorun yüzde 44,8 ile sigortasız çalıştırılma/kayıt dışı istihdam, dördüncü sorun yüzde 43 ile uzun çalışma saatleri oldu.
İşçilerin pandemide aldıkları yardımın ana kaynağı aileleri oldu. İşçilerin yüzde 39’u ailesinden yardım aldığını söyledi.
EV MASRAFLARI ARTTI
Araştırma kapsamında uzaktan çalışan işçilere pandemi döneminde ev masraflarının artıp artmadığı da soruldu. İşçilerin yüzde 58’i pandemi döneminde ev masraflarının arttığını söylerken, yüzde 26,2’si bu görüşe kısmen katıldığını söyledi. İşçilerin sadece yüzde 14,5’i pandemi döneminde ev masraflarının artmadığını belirtti. Böylece masrafların tamamen veya kısmen arttığını söyleyenler birlikte ele alındığında uzaktan çalışan işçilerin yüzde 85,5’i pandemi döneminde ev masraflarının arttığını kaydetti.
İşçilerin yüzde 55’i pandemi döneminde borçlarının arttığını, yüzde 27’si faturalarını ödemekte zorlandığını, yüzde 25’i kredi kartı borcunu ödeyemediğini söyledi.
UCUZ BESİNE YÖNELİYORLAR
Pandemide artan geçinme, yaşam zorluğu ve borçlanma ile baş edebilmek için işçilerin yüzde 66,4’ü harcamalarını azalttığını, yüzde 49,6’sı ise daha ucuz besinlere yöneldiğini belirtti. Araştırmaya katılan işçilerin yüzde 32,4’ü kredi kartlarını daha fazla kullandıklarını ifade etti.
EVDEN ÇALIŞMA
Evden çalışan işçilerin yüzde 57’si pandemi sırasında her an ulaşılabilir durumda olduklarını belirtirken bunun hak ihlallerine yol açtığı da vurgulandı. Evden çalışan işçilerin yüzde 48,8’i ev işleri ve bakım yükünün arttığını belirtirken, bu oran erkeklerde yüzde 44,8, kadınlarda yüzde 52,9 oldu. Araştırmaya katılan ve evden uzaktan çalışan işçilerin yüzde 50,6’sı salgın döneminde iş ve iş dışı (özel) yaşam sınırlarının kaybolduğunu belirtti.