Mumcu’nun mirası: um:ag
Uğur Mumcu’nun gazetecilik anlayışını yaşatmak için 26 yıl önce kurulan Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı’ndan şu ana kadar 147 gazeteci adayı mezun oldu. İstanbul’da da eğitimler düzenleyen vakfın çalışmalarını Ümit Yüksel Bal ile konuştuk
Gazeteci Uğur Mumcu uğradığı suikast sonucu 27 yıl önce hayatını kaybetti. Her yılın 24 Ocak günü anma etkinlikleri düzenleniyor, Mumcu’nun araştırmacı gazeteciği üzerine söyleşiler düzenleniyor. Uğur Mumcu, gazetecilik pratikleriyle birlikte ardında onlarca kitabını da miras bıraktı. Ancak Mumcu’nun geride bıraktığı tek şey kitapları olmadı. Usta gazetecinin miraslarından biri de ölümünden sonra Ankara’da kurulan Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı(um:ag). Vakıf ilk olarak 1994 yılında kurumsal çalışmalarına başladı. Kuruluşundan sonra, önce kiralanan bir yerde birimlerini oluşturdu, ancak çalışmalarının yoğunlaşması, çalışanlarının sayısının da artmasıyla birlikte 1998 yılında şu an kullanılan Paris Caddesi’ndeki yeni binaya taşındı. Peki um:ag neden kuruldu? Ne tür çalışmalar yapıyor? Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı sorumlusu Ümit Yüksel Bal ile konuştuk.
147 ÖĞRENCİ MEZUN OLDU
“Vakıf Uğur Mumcu’nun yürekli, bilinçli savaşımını sürdürmek için kuruldu” diyen Bal’ın verdiği bilgilere göre, vakıfta eğitim ve kültür sanat çalışmaları yoğun bir şekilde sürdürülüyor. Eğitim çalışmalarının en önemli parçalarından biri “Araştırmacı Gazetecilik Eğitim Programı.”
Bal, eğitim programı hakkında şunları söyledi: “1995 yılından bu yana, dünyada ve Türkiye’deki gelişmeleri izleyen ve sorgulayan, gazetecilik meslek ilkelerine saygılı, toplumsal duyarlılık ve sorumluluk taşıyan, Uğur Mumcu’nun gazetecilik çizgisini devam ettirecek gazeteciler yetiştirmek amacıyla Araştırmacı Gazetecilik Kursunu düzenliyoruz. Bu programdan şu ana kadar 147 öğrenci mezun oldu.”
KARŞILIKSIZ BURSLA EĞİTİM
Bal, mezun olan öğrencilerin büyük çoğunluğunun, medya sektörünün çeşitli kademelerinde görev aldığını söyledi ve şöyle devam etti: “um:ag’da, 30 yaşını aşmamış, üniversite (4 yıllık fakülte) mezunu gençler arasından yüz yüze görüşmeler sonucunda seçilecek adaylara, karşılıksız bursla 3 buçuk ay kurumsal eğitim veriliyor. Eğitimi başarıyla tamamlayanlara, medya kuruluşlarında mesleki deneyimlerini geliştirme olanağı sağlanıyor. Aralarında alanlarında uzman gazetecilerin, akademisyenlerin ve meslek odası temsilcilerinin de yer aldığı tecrübeli eğitmen kadrosuyla disiplinler arası bir eğitim veriyoruz.
Karşılıksız burslu bir meslek edindirme programı olan Araştırmacı Gazetecilik Kursuna bu yıl lisans mezunu 4 kişi kabul edildi. Bu program, haber toplama teknikleri, haber yazma teknikleri, haber analiz, bilgi kaynaklarına ulaşma gibi konuların yanı sıra kuramsal genel bilgileri içeriyor. Öğrencilere bu konular aktarılırken, haber hazırlamaları da isteniyor ve uzman gazeteciler tarafından bu haberler sınıf ortamında tartışılarak değerlendiriliyor.”
HAK TEMELLİ GAZETECİLİK EĞİTİMİ
Vakfın çalışmaları sadece Ankara ile sınırlı değil. İstanbul’da Sivil Toplum Kuruluşlarına Yönelik Hak Temelli Gazetecilik Eğitimi’nin ikincisi İstanbul’da Türkiye Gazeteciler Sendikası ev sahipliğinde gerçekleştirilecek. Bal proje hakkında şunları söyledi: “Proje ile birlikte Türkiye’de hak temelli haberciliği geliştirmeyi, bu bağlamda sivil toplum aktörlerine ve örgütlerine haber yazma teknikleri ile hak temelli haberciliğin temel özelliklerini sunmayı ve STÖ’lerin haber ağlarını güçlendirmeyi hedefliyoruz. Haber Yazma Teknikleri, Hak Temelli Habercilik, Gazetecilik Etiği, Veri Doğrulama, Şiddet ve Medya, Röportaj Teknikleri, Mobil Habercilik, İnternet Haberciliği dersleri verilecek. Ayrıca bu derslerin önemlice bir kısmı yine proje kapsamında kurulan gazetecilik okulu başlıklı dijital eğitim platformuna da aktarılarak daha geniş kitlelere yaygınlaştırılacak. Çekimleri proje kapsamında kurduğumuz stüdyoda gerçekleştirilecek derslerle bu siteyi gazetecilik akademisi haline dönüştürme hedefimiz bulunuyor.”
YAŞAM BOYU EĞİTİM AKADEMİSİ
2011 yılından beri İstanbul’da Kadir Has Üniversitesi Yaşam Boyu Eğitim Akademisi’nde de eğitimler veriliyor. Bal’ın paylaştığı bilgilere göre, bu yıl da 4 Mart’ta yeni dönem eğitimleri başlayacak. Seminer kapsamında, 8 hafta (48 saat) boyunca, yaratma cesareti, kurgu, anlatım geliştirme, metin uygulamaları, türler (roman / öykü), felsefi açıdan yaratıcı yazarlık, öykü denemeleri ve uygulamaları gibi konu başlıkları altında tecrübeli yazar kadrosu ile eğitimler verilecek. Eğitimler Haydar Ergülen, Cenk Gündoğdu ve Faruk Duman tarafından yürütülecek. Bal, Gazetecilik Okulunu tekrar açabilmek için çalışmaların devam ettiğini de ekledi.
UM:AG YAYINEVİ
Vakfın bir başka çalışma alanı da um:ag Yayınevi. Uğur Mumcu’nun hayattayken yayınlanan bütün yapıtları “um:ag Yayınevi” bünyesinden çıkarılmaya başladı.Bunun yanı sıra Mumcu’nun ölmeden önce gazetelerde yazdığı bütün yazıları kronolojik sırayla taranarak 40 ciltlik bir “Bütün Yazıları Dizisi” ve yazılarından tematik seçkiler yapılarak Seçmeler Dizisi adı altında toplam 12 adetlik bir dizi oluşturuldu. Uğur Mumcu’nun eserlerinin yanı sıra, um:ag Yayınevi’nde; Araştırma, çocuk kitapları, medya ve gazetecilik dizisi olmak üzere farklı başlıklarda toplamda 150’den fazla kitap bulunuyor.
Bal, yayınevinin gelecek dönemde yapacağı çalışmaları şöyle sıraladı: “2018 yılı içinde Medya ve Gazetecilik başlıklı bir dizi başlattık. Bu dizi çerçevesinde şu ana kadar toplam üç kitap yayınladık. 2019 yılı içinde son yayınladığımız iki kitabın ilk baskıları iki ay içinde tükendi. İkinci baskılarını yıl sonunda yaptık. Bu dizi kapsamında hazırlamakta olduğumuz ve 2020 yılı içerisinde basmayı planladığımız toplam dört kitap hazırlığımız daha var.”