Pandemi dönemi başladığında Türkiye’den ve dünyadan online eğitim sitelerinden birkaçını okurlarımızla paylaşmıştık. Bu sayımızda da tarihe, edebiyata, sanata ve araştırmaya meraklı okurlarımız için ücretsiz üyelikleri olan online kütüphane, müze ve sitelerden derleme yaptık.
GAZETEDEN TARİHE BAKIŞ
Son Havadis, Son Posta, Tan, Halkın Sesi, Milliyet, Yarın, Cumhuriyet, Ulus… Cumhuriyetin ilk yıllarında basılan gazeteleri orjinal sayfalarından okumak isteyenler için İstanbul Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı önemli bir projeyi hayat geçirdi. Üniversitenin “Gazeteden Tarihe Bakış Projesi” ile 1928-1942 yılları arasında yayınlanmış 55 ayrı başlıktaki yerel ve ulusal gazeteye ait 581 bin 106 sayfalık arşivden 32 başlık taranarak erişime açıldı. Çalışmaları süren proje kapsamında, teknik işlemleri tamamlanan gazeteler sisteme aktarılmaya devam ediyor.
Bu sitede Sabiha Sertel, Suat Derviş, Faruk Nafiz Çamlıbel gibi pek çok yazar ve gazetecinin yazılarını ve haberlerini okuyabilir, Türkiye ve dünya tarihindeki önemli olayların yaşandıkları tarihlerde gazete sayfalarına yansıyışını görebilirsiniz.
Adres: http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/GAZETE/index.php
ATATÜRK KİTAPLIĞI
Araştırma, inceleme, hobi gibi nedenlerle arşiv taraması yapmak isteyenlerin ücretsiz yaralanabileceği kaynaklardan biri de İstanbul Büyükşehir Belediyesine ait Atatürk Kitaplığı arşivleri. Türkiye’deki en iyi dijital kütüphanelerinden birine sahip olan Atatürk Kitaplığı, tarih meraklılarına ve araştırmacılara geniş bir seçenek sunuyor.
Atatürk Kitaplığı’nda Osmanlıca matbu kitaplar ve süreli yayınlar, el yazması kitaplar, yabancı dillerde nadir kitaplar, haritalar, kartpostallar, fotoğraflar, takvimler ve kişi evrakı gibi binlerce eser yer alıyor. Kütüphanenin arşivine online üyelikle ulaşabilir kullanımı kolay veritabanı araması ile pek çok konuda araştırma yapabilir, kaynaklara kolayca ulaşabilirsiniz.
Adres: http://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr/
SAKIP SABANCI MÜZESİ
Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi’nin, 10. yıl projeleri kapsamında başlattığı çalışmalardan biri olan digitalSSM, Türkiye’de bir müzeye ait tüm koleksiyon ve arşivlerin dijital ortama aktarıldığı öncü bir proje olma özelliğini taşıyor.
Proje kapsamında, Kitap Sanatları ve Hat Koleksiyonu, Resim Koleksiyonu, Abidin Dino Arşivi ve Emirgan Arşivi’ne ait tüm bilgiler ile 77 binden fazla yüksek çözünürlüklü görsel digitalSSM web sitesinde yer alıyor. Sakıp Sabancı Müzesi sitesinden, müzenin kurulduğu 2002 yılından bugüne kadar gerçekleşen tüm sergilerin içeriklerine çevrimiçi erişmek de mümkün.
Adres: https://www.digitalssm.org/digital/
AVRUPA DİJİTAL KÜTÜPHANESİ
Avrupa müzeleri, galerileri, kütüphaneleri ve arşivlerinin dijitalleştirilmiş koleksiyonlarında yer alan sanatçıları ve eserleri keşfetmek isteyenler için Europeana isimli internet sitesi iyi bir alternatif.
Avrupa Birliği tarafından hayata geçirilen Europeana Collections projesi Avrupa’da bulunan kütüphane, müze ve arşivlerin koleksiyonlarını web ortamına taşıyor. Avrupa çapında çok sayıda kurumun dijital arşivine Europeana web sitesi üzerinden erişmek mümkün. Web sitesinde basılı kaynakların yanı sıra görsel, video ve müzik gibi farklı türde materyaller de yer alıyor. 2200 üzerindeki içerik sağlayıcıdan 23 milyon kitap, film, tablo, müze objesi ve arşiv belgesine çevrimiçi ve ücretsiz erişmek mümkün.
Adres: https://www.europeana.eu/
DİJİTAL ÇOCUK KÜTÜPHANESİ
Uluslararası Dijital Çocuk Kütüphanesi dünyanın farklı bölgelerinden çocuk kitaplarını online ortamda toplama amacıyla 2002 yılında, Maryland Üniversitesi tarafından kurulmuş. Ücretsiz üye olunabilen kütüphanede 3-13 yaş arası çocuklar için 5 binden fazla kitap bulunuyor.
Adres: http://en.childrenslibrary.org/
DİJİTAL SİNEMA KÜTÜPHANESİ
Dijital kütüphanelerden başka biri de sinema meraklıları için. Sinematek Dijital Kütüphanesinde dergiler, kitaplar, filmler, makaleler ve tezler gibi sinemaya dair çalışmalar yer alıyor. Sinemayla ilgili pek çok bilgi ve belgeye ulaşabileceğiniz dijital kütüphanede ücretsiz izleyebileceğiniz filmler de var.
Adres: http://sinematek.tv/
DÜNYANIN EN BÜYÜK MÜZESİ
Pandemi nedeniyle dünyadaki ve ülkemizdeki pek çok müze sanal turlar hazırladı. Bunlardan biri de dünyanın en büyük müzesi olma özelliğine sahip Louvre Müzesi. Paris’te yer alan müzede Antik Roma, Yunan, Antik Mısır ve Antik Yakın Doğu’ya ait binlerce eser yer alıyor.
Adres: https://www.louvre.fr/en/visites-en-ligne
TARİHE YOLCULUK
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü pandemi nedeniyle 25 müze ve ören yerinin sanal olarak gezilebilmesi için bir internet sitesi oluşturdu. İnternet sitesi sayesinde gezilebilen müze ve ören yerleri şöyle: Kurtuluş Savaşı Müzesi, Cumhuriyet Müzesi, Efes Müzesi, Troya Müzesi, Anadolu Medeniyetler Müzesi, Gazi Müzesi, Göbeklitepe Örenyeri, Etnoğrafya Müzesi, Antalya Müzesi, Boğazköy Müzesi, Arkeoloji Müzesi, Zeugma Müzesi, Çorum Müzesi, Şanlıurfa Müzesi, Adana Müzesi, Arkeoloji Müzesi, Van Müzesi, Göreme Açıkhava Müzesi, Ihlara Vadisi, Hattuşa Örenyeri, Atatürk Müzesi, Nemrut Örenyeri, Hierapolis Örenyeri, Laodikeia Örenyeri, Türk ve İslam Eserleri Müzesi
Adres: https://www.ktb.gov.tr/TR-96599/sanal-gezinti.html