Özellikle yaz mevsimi yaklaşınca tatil planları yapılmaya başlanıyor. Plan yaparken de ulaşım, konaklama gibi birçok kriterin olduğu tur seçenekleri de değerlendiriliyor. Paket turlar da en çok tercih edilen seçenekler içerisinde yer alıyor. Fakat bu turlarda kötü sürprizlerle karşılaşanlar da oldukça fazla. Tüketiciyi Koruma Derneği (TükoDer) Genel Başkanı Aziz Koçal ile paket turlarda nelere dikkat edilmesi gerektiğini konuştuk.
Sadece konaklama hizmeti içeren tatil sözleşmelerinin paket tur sözleşmesi olmadığını, belirten Koçal, paket turu şöyle açıkladı: “Ulaştırma, konaklama ve başka diğer turizm hizmetlerinin en az ikisinin birlikte her şeyin dahil olduğu, hizmeti 24 saatten uzun bir süreyi kapsayan veya gecelik konaklamayı içeren sözleşmelere paket tur denir. Paket turlar Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) üyesi tur şirketlerinin acenta veya temsilciliklerinden fiziki olarak ya da web sayfalarından mesafeli satış yöntemi ile alınabilir.”
Paket tur alınacak şirketlerin ve acentaların TÜRSAB üyesi olup olmadıklarının kontrol edilmesi gerektiğini belirten TükoDer Genel Başkanı Aziz Koçal, sosyal medya ilanlarına itibar edilmemesini, acenta ve temsilciliklerin web sayfalarının kontrol edilmesi gerektiğine dikkat çekti.
Sözleşmeyi imzalamadan önce mutlaka ön bilgilendirme amaçlı broşür talep edilmesi gerektiğini söyleyen Aziz Koçal, broşürde yapılacak tur ile ilgili tüm detayların ayrıntıları ile yer alması gerektiğini söyledi. Koçal, broşürde yer alması gereken bilgileri de şöyle sıraladı: “ Tüketiciye verilen broşür veya ekinde paket turun toplam fiyatı yer almalı. (Yurt dışı turlarda vergiler ilave edilir.) Taksitli satışlarda ön ödeme tutarı, kalan tutarların hangi tarihlerde ödeneceği, yolculuğun başlama ve bitiş tarihi, tur süresince izlenecek güzergah, ulaşım araçlarının türü, yolculuğun sınıfı, yemek planı, paket tur düzenlenmesinde asgari katılımcı sayısı öngörülmüş ise sayının mutlaka belirtilmesi, sayıya ulaşılamadığı takdirde paket turun iptalinin bildirileceği son tarih, rehber olacak ise rehber bilgileri…”
“SÖZLEŞME ÖRNEĞİ ALINMALI”
Aziz Koçal, “Tüketiciye verilen broşürde yer alan bilgiler paket tur düzenleyicisi ve aracısı için bağlayıcıdır. Broşürde yer alan bilgiler, sözleşme kurulmadan önce broşürde açıkça belirtilmek ve katılımcıya bildirilmek şartıyla, sözleşme kurulduktan sonra ise tarafların açık mutabakatı ile değiştirilebilir. Tüketici broşürü inceledikten sonra tura katılmaya karar verdiğinde acenta veya temsilcilik ile sözleşme imzalaması gerekir. İmzalanan sözleşmenin bir sureti teslim alınmalı. İnternet üzerinden tur satın alınmış ise mutlaka e-mail olarak sözleşme talep edilmeli. Tur sırasında yaşanabilecek ihlaller ve sorunlar olduğunda bu sözleşme önemli olacak.
İmzalanacak sözleşmede ayrıca tarafların açık adresleri, sözleşmeden dönme ve fesih şartları, mücbir sebep halleri, bu haller ve bu hallerde tarafların hak ile yükümlülükleri, yurtdışı turlarda sözleşme bedeli döviz cinsi ise ödemede hangi kurun baz alınacağı belirtilmeli” diye konuştu.
Paket turlarda turun başlama ve bitiş saatleri, turun yapılacağı aracın niteliği, tur sırasında konaklama yapılacak oteller, yemek yenecek restaurantlar gibi tur sırasında verilecek olan hizmetlerde tüketicilerin zaman zaman sorun yaşadığını dile getiren Koçal, “Yapılan turlarda en çok bu hizmetlerden şikayet geliyor. Diğer taraftan sözleşme öncesi tüketici tarafından sözleşme feshi ile ilgili de yoğun şikayet oluyor. Tüketici fesih talebini paket tur düzenleyicisine yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile bildirmek kaydı ile sözleşmeyi tek taraflı olarak fesih edebilir.” dedi.
Koçal, fesih bildirimlerinde dikkate alınması gerekenleri de şöyle anlattı: “Bildirimin mutlaka yazılı olması gerekir. Paket turun başlamasından en az otuz gün önce yapılan fesihlerde ödenmesi zorunlu vergi harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masraflar hariç olmak üzere tüketicinin ödediği kalan tutar kendisine iade edilir. Sözleşme feshi otuz günden az bir süre yapılmış ise tur sözleşmesinde belirtilmek şartı ile belirli bir tutar veya oranda kesinti yapılabilir. Tüketici gerekli tüm özeni göstermesine rağmen öngöremediği ve engelleyemediği bir durum veya sebep nedeniyle paket turun başlamasına otuz günden daha az bir süre kala fesih bulunması halinde tüketici adına ödenmesi gereken vergi, harç v.b iadesi mümkün olmayan bedeller var ise (belgeli olmak kaydı ile) düşülerek tüketicinin ödediği tutar kendisine iade edilir. Bedel iadeleri fesih bildirimi paket tur düzenleyicisine veya aracısına ulaşmasından itibaren on dört gün içinde tüketiciye ödenmesi zorunludur.”
“BİLDİRİMLER DİKKATLİ OKUNMALI”
Bu haklardan yararlanabilmek için paket tur sözleşmesini imzalamadan önce fesih bildirimleri ile ilgili bölümlerin iyi okunması gerektiğini hatırlatan Aziz Koçal, “Paket tur başladıktan sonra broşür, ön bilgilendirme ve sözleşmede yazılı hizmetlerin eksik yapılması ya da hizmetin gereği gibi yerine getirilmemesi durumunda tüketicinin kalan tutarını ya da indirim isteme gibi hakları mevcut. (Örneğin, dört yıldızlı otelde konaklama yazılı olduğu halde iki yıldızlı otelde konaklama gibi) Tüketici tur süresince ortaya çıkan her türlü eksikliği paket tur düzenleyicisine mutlaka bildirmeli. Gerekirse katılımcılar kendi aralarında tutanak tutmalı.
Tüm bilgilendirme ve uyarılara rağmen tur düzenleyicisi sorumluluklarını yerine getirmiyor ise tüketici, ödenen bedel 104 bin liranın altında ise ise Tüketici Hakem Heyetlerine, 104 bin liranın üzeri ise önce arabulucuya, arabulucuda uzlaşma sağlanamaması durumunda ise Tüketici Mahkemesi’ne başvurabilir. Başvuru sırasında tur ile ilgili tüm belge ve bilgiler (sözleşme, broşür, ön bilgilendirme gibi) başvuruya eklenir. Başvuru e-devlet üzerinden de yapılabilir. Ancak bu durumda tüm belgelerinde sisteme yüklenmesi gerekiyor. Eksik belge durumunda tüketici mağdur olabilir.” diyerek fesih süreci hakkında aydınlatıcı bilgiler verdi.
UÇAK BİLETİ ALIRKEN DİKKAT!
Tüketiciyi Koruma Derneği Başkanı Aziz Koçal, tüketicilere uçak bileti ve otel rezervasyonunda dikkat edilmesi gereken noktalar hakkında da bilgi verdi. Hava yolları şirketlerinin bagaj ağırlıkları ve ücretlerinde değişiklikler yaptığını belirten Aziz Koçal, şöyle devam etti: “Uçak bileti alırken kaç kilo bagaj hakkı olduğu ve ekstra bagaj ücretleri konusunda mutlaka bilgi alınmalı. Bilet alırken okudum kabul ettim gibi kutucuklar ekrana geliyor, kutucuklar işaretlenmeden bilgilendirmelerin okunması önemli. Uçuşun iptal veya uçuşta değişiklik yapılması durumunda hangi koşulların geçerli olduğu, bu durumda ne yapılması gerektiği ile ilgili detaylı bilgi alınmalı ve açıklamalar okunmalı. Bu konuda tüketici şikayeti geliyor. Eğer anlaşılmayan bir durum var ise müşteri hizmetleri aranarak detaylı bilgi alınmalı.”
Hava şirketleri tarafından tüketiciye bagaj verme, uçuş saatleri, aktarma süreleri ve havaalanı bilgilerinin doğru, açık ve anlaşılır şekilde verilmesinin, tüketicinin de bu bilgilerin detaylarına dikkat etmesi gerektiğinin altını bir kez daha çizen Aziz Koçal, “Tüketici hakları kapsamında uçuşlar ile ilgili hizmet sağlayıcısı hava yolları şirketleri, tüketicinin satın aldığı hizmeti belirtilen niteliklerde ve zamanında sağlamalı. Satın alınan biletin daha sonra belirlenen fiyatını değiştiremez ve ekstra ücret talep edemez. Tüketici, hizmetin iptal edilmesi veya değiştirilmesi durumunda bilgilendirilme ve önceden haberdar edilme hakkına sahiptir. Tüketici, ön bilgilendirmede yazılı hizmetlerin gereği gibi ya da eksik ifade edildiği durumlarda şikayet hakkını kullanabilir, gerektiğinde kısmı veya tamamı iade talebinde bulunabilir. Bu hakların bilincinde olan tüketiciler, uçak bileti alırken daha bilinçli ve doğru kararlar verebilir.” diye konuştu.
“SÖZLEŞME TALEP EDİLMELİ”
“Bu aylarda otel rezervasyonları ile ilgili birçok dolandırıcılık yapılıyor. Otel bilgileri iyi araştırılmalı, sosyal medya üzerindeki linklerden rezervasyon yapılmamalı” diyen Aziz Koçal, bilgilendirmeyi şöyle sürdürdü: “Otel telefon ile aranarak telefonunun ve bilgilerin doğruluğu mutlaka teyit edilmeli. Otel yıldızları, konaklama süresince verilen hizmetler, odanın özellikleri gibi konular mutlaka soruşturulmalı. Eğer rezervasyon internet üzerinden yapılıyor ise ön bilgilendirme formu ve sözleşme talep edilmeli. Tüketicinin konaklama süresince alacağı hizmetler yazılı olmalıdır.
Tüketici, rezervasyon işlemi sırasında ödeme yöntemlerinin güvenliği ve şeffaflığı konusunda dikkatli olmalı. Rezervasyon yaptıktan sonra olası iptal veya değişiklik durumlarında otelin uyguladığı politikalar kontrol edilmeli. Tüketici, otelde yaşanan herhangi bir olumsuz durumda şikayet hakkını kullanarak sorunların çözümünü talep edebilir. Tüketiciler, otel ve uçak rezervasyonlarında yaşanan sorunlarda Tüketici Hakem Heyetlerine başvurabilir.”